TRABZON (A.A) - Tuncay Bekar - Fakirin protein deposu,
sofraların tacı olarak nitelendirilen hamsi, deniz suyu sıcaklığının henüz
istenen seviyeye düşmemesinden dolayı Doğu Karadenizde sürü oluşturup, yeterince
av vermiyor.
Balıkçılar, deniz suyu sıcaklığının 10-12 derece civarına düşerek bol
miktarda hamsi avlayacağı, vatandaş ise ucuz hamsi yiyeceği günleri bekliyor.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Deniz Bilimleri Fakültesi Dekan
Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Coşkun Erüz, hamsinin şu sıralar Orta ve Batı
Karadenizde avlandığını, Doğu Karadenizde ise beklendiği kadar av olmadığını
belirtti.
Hamsinin deniz suyunun 10-12 derece sıcaklığa düştüğü zaman sürü
oluşturduğunu ve böylece topluca avlanabildiğini ifade eden Erüz, Karadenizde
hamsi genelde Kasım ve Aralık aylarında av vermeye başlıyordu. Bu dönemde dağlara
kar düşüyor, hava soğuyor deniz de buna paralel olarak yavaş yavaş soğuyordu.
Hamsi de su sıcaklığı 10-12 derece civarına düşünce dağınık olarak beslenme
güdüsünden yavaş yavaş sürü oluşturup sürü halinde hareket etme içgüdüsüne doğru
geçiş yapıyor. Şu anda Doğu Karadenizde su sıcaklığı 15-16 derece civarında ise
balığın sürü oluşturup topluca hareket etme güdüsünün tam olarak ortaya
çıkmadığını düşünebiliriz dedi.
Karadenizde dağınık halde beslenmeye devam eden hamsinin av vermesi için
sürü oluşturması gerektiğini vurgulayan Erüz, Henüz deniz suyu yeterince
soğumadığı için balığın da beklenen göç verme veya sürü oluşturma güdüsü devreye
girmedi. Bu nedenle beklediğimiz avı alamıyoruz ve hamsi tavaya gelmiyor diye
konuştu.
Aşırı avcılık, kirlilik, küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliklerinin de
hamsi avında etkisi olabileceğini dile getiren Erüz, şöyle devam etti:
Bir yıl önce gerçekte ne kadar balık avladığımızı, geçen yılki balık
miktarının ne kadarını avlandığımızı bilirsek o zaman gerçek bir yorum
yapabiliriz. Eğer geçen yıl eldeki stokun yüzde 80ini yok etmişsek, avlayarak
veya başka nedenlerle o zaman yüzde 20den yeniden yüzde 100ün oluşmasını
bekleme şansımız yok. Soğumanın gerçekleşmemesi nedeniyle balığın toplanmasından
bahsediyoruz ama elde ne kadar balık var ki toplanacak o da ayrı bir soru.
-Umutlar soğuk havaya bağlı-
Yrd. Doç. Dr. Coşkun Erüz, Türk karasularının kirliliğin yüzde 74 oranında
arttığını, bunun da denizdeki ekosistemi etkilediğini belirterek,
Kıyılarımızdaki bu kirletici etki denizdeki ekosistemi etkiliyor. Hamsinin
bundan etkilenmemesi mümkün değil. Karadeniz yarı kapalı ve dışsal etkilere çok
açık bir deniz. Bu etkinin en büyüğü insan eliyle oluyor. Aşırı avcılık da
kirlilik de bunun içinde. Eğer denizi kirletmeye ve aşırı avlanmaya devam edersek
balığı tavada değil rüyada görürüz dedi.
Doğu Karadenizde şu anda hamsi yok demenin doğru olmadığını, çünkü var
olan hamsinin sürü oluşturmadığı için bol miktarda avlanmadığını dile getiren
Erüz, Deniz suyu sıcaklığı biraz daha düşerse hamsi sürü oluşturup bol miktarda
avlanır ve tezgahlarda daha fazla yer alır diye konuştu.
Öz Çakıroğlu Balıkçılık firmasının sahibi Ahmet Çakır (55) ise 10 yıldır
balıkçılık yaptığını belirterek, Büyük balıkçı teknesiyle balıkçılık yapıyorum.
Bu sene balık yok gibi dedi. Yeterince balık yakalayamadıkları için birçok
balıkçının borçlarını ödeyemediğini dile getiren Çakır, Doğu Karadenizde mevcut
hamsinin de küçük olduğunu belirtti.
Çakır, 24 metreden daha sığ sularda avlanma yasağına da tepki göstererek, bu
nedenle büyük teknelerin kıyıda avlanamadığını, aksi takdirde sahil güvenlik
ekiplerince balıkçılara ciddi para cezaları kesildiğini sözlerine ekledi.
Yayıncı: Murat Kaban