KÜTAHYA (A.A) - Hadi Şengül - Sedat Gök - ABDde 25 yıldan bu
yana uygulanan ve Türkiyede ilk kez Kütahyada başlatılan hızlı görsel
yorumlama yöntemi ile binaların depreme dayanıklılığı, bina başına 15-30 dakika
süren testlerle belirleniyor.
Kütahya Afet ve Acil Durum Müdürü Ahmet Ali Artun, AA muhabirine, ABDde
uygulanan yöntemi kullanarak, Kütahyadaki yapıların deprem riskini tespit etmek
amacıyla proje hazırladıklarını söyledi.
Valilik öncülüğünde, Zafer Kalkınma Ajansından maddi, Dumlupınar
Üniversitesinden (DPÜ) teknik destek alınarak yürütülen proje kapsamında ildeki
binaların envanterinin çıkarılarak deprem risklerinin tespit edildiğini belirten
Artun, bu tespitler ışığında elde edilecek bilgilerle afet senaryoları
geliştirilip uygulanabilir afet planlamaları yapılacağını ve ilin afetlere karşı
daha hazırlıklı hale getirileceğini bildirdi.
Artun, hızlı görsel yorumlama yönteminin, ABD Federal Afet Yönetimi
Kurumunca (FEMA) 1988 yılından bu yana uygulandığını dile getirerek, şöyle devam
etti:
Yöntemin, yurdumuzdaki ve ilimizdeki bina stoklarına uygun olup olmadığını
test etmek amacıyla bir pilot uygulama gerçekleştirdik. Kütahyada çeşitli
mahallelerden farklı özelliklere sahip 105 binanın değerlendirmesini yaparak,
projenin ilimizde uygulanabilir ortaya koyduk. Yöntem, hızlı görsel yorumlama
tekniğine dayanıyor. İldeki tüm binaların depremselliğini tespit etmek için
karot numunesi alma gibi bir yöntem uygulasak hem maddi külfet getirecek hem de
zaman kaybına yol açacaktı. Bunu aşabilmek ve önceliği ilin hangi bölgelerine
verebileceğimizi tespit etmek için hızlı görsel yorumlama yöntemini
uyguluyoruz.
-Yöntem, Türkiyede ilk kez Kütahyada uygulanıyor-
Hızlı görsel yorumlama yönteminde, binanın başında hızlı bir şekilde
çalışarak 15-30 dakika içinde o binayla ilgili aradıkları bilgileri elde
ettiklerini anlatan Artun, binaları yapım yılları, zemin formasyonu ve yapı
özelliklerine göre sınıflandırdıklarını ifade etti.
Gözlemleme, veri toplama, karar alma olmak üzere 3 aşamanın,
binanın yanında tablet bilgisayardaki program kullanılarak gerçekleştirildiği ve
binanın çeşitli açılardan fotoğraflarının çekildiği bilgisini veren Artun, şöyle
konuştu:
Belediyedeki verileri de kullanarak binanın zemin sınıfı, yapım yılı,
türü, kat yüksekliği, yatay veya düşey yöndeki düzensizliklerine göre çeşitli
bilgileri toplayıp standart formlara aktarıyoruz. Bu veriler, Afet Bilgi
Sistemine entegre edilen Bina Deprem Risk Modülüne yansıtıyoruz. Daha sonra
binaları depremselliklerine göre sınıflandırıp riskli, orta riskli, yüksek
riskli olmak üzere gruplarını belirliyoruz. Ara yüz yazılımını kullanarak deprem
risk haritalarını oluşturuyoruz. 105 binada uyguladığımız sistemi Kütahya ilinin
tamamına yaygınlaştırarak yaklaşık 2,5 yılda projenin uygulama bölümünü
tamamlamayı hedefliyoruz. Bu, yaklaşık 2,5 yıl sürecek bir envanter işi ama karot
numunesi alma yöntemiyle yapılacak çalışmadan daha hızlı. Diğer yöntemlere göre
daha çabuk sonuç alınabiliyor.
Artun, hızlı görsel yorumlama yönteminin Türkiyede ilk kez Kütahyada
uygulandığına dikkati çekerek, elde edecekleri sonuçlara göre tüm Türkiyede
uygulanabilir olacağını tahmin ettiklerini sözlerine ekledi.
Yayıncı: Mürsel Çetin