ÇANAKKALE (A.A) - Fikriye Susam Uyar - Yunan Asıllı kadın
sanatçı Kalliopi Lemos, insan kaçakçılığına dikkat çekmek için başlattığı yapıt
dizisinde, başka ülkelere gitmek üzere denizden yola çıkan ve bu yolculuklarda
yaşamını yitiren insanların isimlerini, alabora olan teknelerin üzerinde
yaşatıyor. Sanatçı bu kapsamda hazırladığı tekneyi, 3. Uluslararası Çanakkale
Bianalinde sergiliyor.
Bienalin Genel Sanat Yönetmeni ve küratörlerinden Beral Madra, Londrada
yaşayan Lemosun, 2009dan beri bu yapıt dizisi üzerinde çalıştığını söyledi.
Madra, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Lemosun, eşi denizci olduğu için
deniz meselesine ilgiyle bakan bir sanatçı olduğunu ifade ederek, Ege Denizinin,
2000li yıllardan bu yana yasa dışı insan kaçakçılığının neredeyse merkezi haline
geldiğini öne sürdü.
Yakın dönemde ölümler olduğunu, hata Çanakkaleden yola çıkarken geri
çağrılanların bulunduğunu anımsatan Madra, bunun son derece gündemde ve
çözülmediği için de herkesin utanç duyduğu bir olay olduğunu vurguladı.
Madra, sanatçının bu yolculuklarda hayatlarını kaybeden insanlara bu şekilde
dikkat çektiğini bildirdi.
Sanatçı, kaderi belli olmayan bu yolculukta bu insanları anmak gerektiğini
düşündü ve 2009 yılında Atina yakınında, kaçak insan taşımış ve terk edilmiş 4
dev tekneyi sergiledi diyen Madra, Lemosu İstanbula da davet ettiğini ifade
etti.
Bu kapsamda Bilgi Üniversitesinin bahçesinde 2 büyük teknenin bulunduğunu,
Berlinin Brandenburg Kapısının önünde de 4 tekneyi sergilediklerini dile
getiren Madra, sorunu uluslararası ortama, sanat yapıtlarıyla duyurmaya
çalıştıklarını kaydetti.
Madra, şöyle konuştu:
Lemosu, bu sergiye de davet ettim. Bienal kapsamında burada da bir tekne
sergileniyor. Buradaki teknenin üzerinde madeni küçük levhalar var. Her bir
levhanın üstünde bu yolculukta ölen insanların adı ve doğum yerleri var. Bunları
gümrük arşivlerinden çıkardık. Bin adet var bu teknenin üzerinde. Bunları tek tek
dizdik. İnsanlar böyle bir kader yolculuğuna çıktıklarında üzerlerinde tılsımlar,
nazar boncukları taşır, kendisine kötülük gelmesin diye. Burada da Yunanistanda
geleneksel olarak kullanılan Fatmanın eli olan simge de var. Bu koruyucu bir
tılsımdır. Türkiyede her yerde turistik olarak satılıyor. Bu insanları
çıktıkları yolda yalnız ve yalnız Allah koruyor, tanrıları koruyabiliyor. Başka
hiç kimse korumuyor bu insanları.
Lemosun, bienalde de bu olaya tekne ile dikkat çektiğini vurgulayan Madra,
sanatçının sergilenen tekneyi Çanakkale Belediyesine armağan ettiğini söyledi.
Alabora olan teknelerin sahillerde terk edilmiş olarak bulunduğunu kaydeden
Madra, Burası da tam Avrupaya çıkış yolu. Belki de alabora olan ve üzerlerinde
bu yolculuklarda hayatını kaybetmiş insanların isimlerinin bulunduğu bu tekneler,
gelecek kuşaklara bu konuyu anlatacak, Böyle bir insanlık dramı yaşandı diye
şeklinde konuştu.
Yayıncı: Kamuran Akkuş