HATAY (A.A) - Hatayın Samandağ ilçesinde bir kaplumbağanın
sırtına yerleştirilen cihaz sayesinde yeşil deniz kaplumbağaları (Chelonia Mydas)
ve caretta carettaların, göç yolları takip altına alınacak.
Pamukkale Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yakup Kaska
ve Samandağ Kaymakamlığı Bilimsel Araştırma Merkezi Sorumlusu Dr. Bektaş
Sönmezin geliştirdiği uydu cihazıyla kaplumbağaların göç yollarının takip
edilmesine ilişkin sistemle ilgili, Samandağ Çevlik sahilinde düzenlenen
etkinlikte konuşan Hatay Valisi Mehmet Celalettin Lekesiz, Akdeniz kumsallarında
deniz kaplumbağalarının 21 ayrı noktada yumurtlama alanı olduğunun bilindiğini
söyledi.
Lekesiz, Akdeniz sahillerinde yaklaşık 300-400 civarında da caretta caretta
olduğunun, bunların yaklaşık yüzde 20-25inin Samandağdaki 14 kilometrelik
Çevlik sahilinde muhtelif yerlerde yumurtladığının bilindiğini ifade etti.
Yaklaşık üç yıldır kaplumbağa yavrularının denize kavuşmalarını bizzat
yerinde takip edildiğini belirten Lekesiz, şunları kaydetti:
Kaplumbağaların göç yolları, denizdeki hareketleri, izledikleri
güzergahları öğrenebilmek amacıyla Samandağ Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme
Birliğine valilikten ödenek aktardık. 10 bin lira karşılığında bir cihaz temin
edildi. Bu cihaz da hayvanın sırtına usulüne uygun şekilde, onun yaşam konforunu
bozmayacak şekilde montajı yapıldı. Bu kaplumbağayı internetten dünyanın neresine
giderse gitsin canlı olarak takip edebileceğiz. Hazırlanan sistem Samandağa
gelen kaplumbağaların göç yolları ve yaşam alanlarının belirlemesi sağlayarak,
akademisyenlerin sağlam veriler elde etmesine imkan sunacak.
Lekesiz, kaplumbağaya Defne adını verdiklerini de söyledi.
-Prof. Dr. Yakup Kaska-
Pamukkale Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yakup Kaska
ise kaplumbağaların sahile gelip yumurta bıraktıklarını bildiklerini ancak daha
sonra denizde nereye gittiklerini tespit etme imkanı bulamadıklarını kaydetti.
Kaplumbağanın sırtına takibini sağlamak amacıyla bir çip yerleştirdiklerini
anlatan Kaska, Kaplumbağanın bundan sonra nereye göç edeceğini bilinmesi hem
bilim dünyası hem de bölge insanı için bir ilk olacak. Böylece uluslararası
sözleşmelerle koruma altına alınan bir türün nasıl koruma altına aldığını tüm
dünyaya göstermiş olacağız diye konuştu.
Kaska, kaplumbağaya takılan cihazın bir cep telefonu gibi çalıştığını, suyun
üstüne çıktığı zaman anten uyduya sinyal göndererek kaplumbağanın nerelerde
dolaştığının dünyanın her yerinden söz konusu adrese girilerek takip
edilebileceğini ifade etti.
Cihaz yaklaşık olarak bir yıl süreyle kaplumbağa hareket ettiği sürece gün
gün nerelere gittiğini, nerelerde gecelediğini, kışladığını takip
edebileceklerini belirten Kaska, deniz kaplumbağalarının yıl boyunca
hareketlerinin takip edilmesinin bilim dünyası için önemli bir gelişme olduğunu
sözlerine ekledi.
Daha sonra kaplumbağa doğal ortamına bırakıldı.
Muhabir: Abdulgafur Kılıç / Volkan Kaşık
Yayıncı: İbrahim Uyar