GAZİANTEP (A.A) - Orhan Çiçek - Cumhuriyet tarihinin en büyük
bölgesel kalkınma projelerinden biri olarak uygulanan Güneydoğu Anadolu
Projesiyle (GAP), bir yandan bölge ve ülke kalkınmasının desteklenmesi, diğer
taraftan da sosyal barış ve huzura katkı sağlanması hedefleniyor.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi halkının gelir düzeyi ve hayat standardını
yükselterek, bu bölge ile diğer bölgeler arasındaki gelişmişlik farkını ortadan
kaldırmak, kırsal alandaki verimliliği ve istihdam imkanlarını artırarak, sosyal
istikrar, ekonomik büyüme gibi milli kalkınma hedeflerine katkıda bulunmayı
amaçlayan GAP, çok sektörlü, entegre ve sürdürülebilir bir kalkınma anlayışıyla
ele alınan bir bölgesel kalkınma projesi haline geldi.
1970lerde Fırat ve Dicle nehirleri üzerindeki sulama ve hidroelektrik
amaçlı projeler olarak planlanan GAP, 1980lerde çok sektörlü, sosyo-ekonomik bir
bölgesel kalkınma programına dönüştürüldü.
Proje alanı olarak Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin,
Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak illerini kapsayan GAP ile bölgedeki gelir düzeyinin 5
kat artırılması ön görülüyor.
-Yüzyılın en büyük bölgesel kalkınma projelerinden
GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Sadrettin Karahocagil, AA muhabirine
yaptığı açıklamada, çok yönlü ve çok boyutlu olarak yürütülen GAPın, yüzyılın en
büyük bölgesel kalkınma projelerinden biri olduğunu belirtti.
Proje kapsamında bölgeye yapılan ve dünya tarafından takdirle izlenen
yatırımların, Türkiyenin geleceğine yapılmış yatırımlar olduğunu ifade eden
Karahocagil, şunları kaydetti:
GAP, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin sahip olduğu kaynakları değerlendirerek
bu yörede yaşayan insanlarımızın gelir düzeyini ve yaşam kalitesini yükseltmeyi,
bölgeler arası farklılıkları gidermeyi ve ulusal düzeyde ekonomik gelişme ve
sosyal istikrar hedeflerine katkıda bulunmayı amaçlayan, aynı zamanda ülkemizi
uluslararası alanda markalaştıran son derece önemli ve kapsamlı bir projedir.
Çok yönlü ve çok boyutlu olarak yürütülen GAP, yüzyılın en büyük bölgesel
kalkınma projelerinden biridir. Bölgeye yapılan ve dünya tarafından takdirle
izlenen bu yatırımlar, Türkiyenin geleceğine yapılmış yatırımlardır. Uzun vadeli
bir proje olan GAP, halkımızın birlik ve beraberlik içinde yürüme kararlılığının
göstergesidir. Bu anlamda GAP gönül birliğiyle, el birliğiyle gerçekleştirilen
bir dayanışma ve kardeşlik projesidir.
Karahocagil, GAPın yalnızca kendi bölgesinin kaderini değiştirecek bir
uygulama olmadığını, Türkiyeyi geleceğe istikrarla taşıyacak, ülkenin çehresini
değiştirecek bir proje olduğunu vurguladı.
GAP Bölgesinin, önümüzdeki yıllar içerisinde dünyada gelişmekte olan
ülkelere örnek teşkil edeceğini aktaran Karahocagil, şöyle devam etti:
Yeni GAP ekonomisi, toplum için artan iş olanakları ve daha yüksek bir
yaşam standardı sağlayabilen, sürdürülebilir tarım, üretken ve temiz bir
teknolojik üretim ve yenilikçi hizmet sanayinin bir karışımı olacaktır. Organik
tarımın da ana kaynaklarından biri olan bölge, dünya çapında gıda ve ihracat üssü
olacak, işlenmiş gıda kümelenmesinin merkezi haline gelecek, yenilenebilir enerji
endüstrisinin gelişmesi ile çevre dostu bir bölge olarak dünyada lanse
edilecektir.
-GAP, sosyal barış için son derece önemli
Çok büyük yatırımlar yapılan GAPın, sadece Güneydoğu Anadolu için değil tüm
Türkiye için başarı, kalkınma ve zenginlik sağlayacağını dile getiren
Karahocagil, GAPın aynı zamanda insanların refah seviyesini arttırarak sosyal
barışı, huzuru tesis etmek açısından da son derece önemli bir proje olduğunu
vurguladı.
Güneydoğu Anadolu Projesini kalkınma tarihimiz içinde gururla
anacağımızdan ve diğer ülkelerin de bu uygulamayı örnek alacağından hiç şüphemiz
yoktur diyen Karahocagil, sürdürülen çalışmalarla ilgili şu bilgileri verdi:
Bilindiği gibi Güneydoğu Anadolu Bölgesinin lokomotif sektörü tarımdır.
GAP Eylem Planı uygulamalarıyla tarıma dayalı sanayi yapısının geliştirilmesi
amacıyla yeni tedbirler alınmış ve destekler artırılmıştır. 1989 yılında
hazırlanan GAP Master Planının belirlediği hedef ve büyüklüklere ulaşabilmek
için yapılması öngörülen kamu yatırımlarının finansman ihtiyacı 2011 yılı
fiyatlarıyla 44,5 milyar TLdir. GAP kapsamında 2011 yılı sonuna kadar 38,6
milyar TL harcama yapılmış ve nakdi gerçekleşme yüzde 86 düzeyine ulaşmıştır.
Karahocagil, 2008 yılında hazırlanan GAP Eylem Planı kapsamında 4 gelişme
ekseni altında 73 ana eylem ve bu eylemler çerçevesinde 300ün üzerinde proje ve
faaliyetin yer aldığına dikkati çekerek, sözlerini şöyle tamamladı:
Söz konusu eylemlerin gerçekleştirilmesi için 2008-2012 döneminde, 2012
yılı fiyatlarıyla, toplam 32,9 milyar TLlik kaynağa ihtiyaç duyulduğu
belirlenmiştir. Bu kaynağın 26,9 milyar TLlik kısmının merkezi bütçe kapsamından
finanse edilmesi öngörülmüştür. GAP Eylem Planı kapsamındaki yatırımlara
2008-2012 döneminde 18 milyar TL kaynak tahsis edilmiştir. Yine beş yıllık bir
dönemi kapsayacak GAP Eylem Planı revizyon çalışmaları da sürmektedir.
Yayıncı: Sevil Çelik