DİYARBAKIR (A.A) - Sema Kaplan/Özgür Ayaydın - Diyarbakırda,
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile çözüm sürecini değerlendiren sivil toplum
kuruluşu temsilcileri, görüşmenin çözüme yönelik umutları artırdığı konusunda
birleşti.
Çeşitli temaslarda bulunmak üzere beraberinde Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanı Mehdi Eker ile Diyarbakıra gelen Bakan Davutoğlunun, yemekte bir araya
gelerek çözüm sürecini değerlendirdiği bölgedeki sivil toplum kuruluşlarının
temsilcileri, görüşmenin ve gerçekleştirilen ziyaretin süreçle ilgili kararlılığı
yansıttığı, umutları da artırdığı görüşünü taşıyor. Bakan Davutoğlu ile 4 saat
süresince basına kapalı görüşen, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri
görüşmenin samimi bir ortamda ve son derece olumlu geçtiğini belirtiyor.
Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi (DİTAM) Başkanı Mehmet Kaya, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, Ortadoğunun şekillenmesinde aktif rol alan Bakan
Davutoğlu ile yaptıkları görüşmenin sohbet havasında ve samimi bir ortamda
gerçekleştiğini söyledi.
Kaya, sivil toplum kuruluşları olarak toplantıda çözüm sürecinin sağlıklı
işlemesi için neler yapılması ve neler yapılmaması gerektiği konusunda
görüşlerini paylaştıklarını ifade ederek, Türkiyenin Ortadoğuda güçlü bir ülke
olmak istiyorsa, Kürtlerin ve Türklerin ortak hareket etmesinin zorunlu olduğunu
ifade ettiklerini aktardı.
Bakan Davutoğlunun kendilerine Suriye ve Iraktaki son gelişmelerle ilgili
bilgi verdiğini anlatan Kaya, Bakan Davutoğlu, Türkiyenin demokratikleşmesi
ile ilgili çaba sarf ettiklerini belirtti. Bizler Kürtlerin bu ülkeye kendilerini
ait hissetmelerini engelleyecek yasa, yönetmelik ve davranışların olduğunu,
bunların ortadan kaldırılması gerektiğini ifade ettik. Bakan da temel
hedeflerinin bu ülkede yaşayan herkesin bu ülkeye aidiyet bağı ile bağlı
olmasının sağlanması olduğunu, bunu anayasa tanımından tutun da temel haklar
konusunda sınır konulmadan ilerleteceklerini ifade etti dedi.
-Bölgede Avrupa modeli uygulanması-
Kaya, Bakan Davutoğluna 100 yıllık bir sürecin bir parantezle kapatılmaması
gerektiğini, çünkü bu süreçte Kürtlerin büyük acı ve travmalar yaşadığını ifade
ettiklerini kaydederek, yaşanan travma ve mağduriyetlerin ortadan kaldırılmasına
yönelik de adımlar atılmasının zorunlu olduğunu söylediklerini belirtti.
Eşitlik sağlamaya çalışmak için parantezi kapatmanın yeterli olmayacağını,
aynı zamanda yaşanan mağduriyetlerin giderilmesi için her konuda bir pozitif
ayrımcılık yaratılmasıyla eşitliğin sağlanabileceğini söylediklerini vurgulayan
Kaya, Kürtler arasındaki ticaretin gelişmesinde hala devletin hassasiyetinin
olduğunu bunun kaldırılması gerektiğini belirtiklerini aktardı.
Kaya, şöyle dedi:
Siyasi söylemler dışında devletin kimyasının da düzeltilmesi gerektiğini,
yerel yöneticiler ve kamu görevlilerinin sürece destek verecek şekilde
eğitilmelerinin ve bu şekilde atamaların yapılması gerektiğinin önemli olduğunu
söyledik. Bakan Davutoğlu da bize bugünlere gelinceye kadar çok yollar
katettiklerini, çok büyük sorunlarla karşıya karşıya kaldıklarını özellikle ana
muhalefet partisinin bu konuda desteğinin olmadığını söyledi. Sayın bakan ayrıca,
haklar ve özgürlükler konusunda bir sınırlarının olmadığını, olabildiğince
geliştireceklerini net olarak ifade etti. Biz de Kürtlere verilecek hakların
Türklerden alınan haklar olmadığı için haklara bir çıta konmamasını hakların
evrensel olduğunu belirttik. Bakan Davutoğlu, yeni dünya vizyonlarının, Avrupada
ortak sınır olmasına rağmen insanlara sınır koymayan yöntemini uygulamak
olduğunu, bir Avrupa modelini bölgede uygulamak istediklerini ifade etti. Ayrıca,
komşularıyla sıfır sorunun kendileri için önemli olduğunu, hem Irak hem Suriye
hem de Kürtlerle olan ilişkilerinin çok çok iyi bir noktada olduğunu, daha da
geliştireceklerini belirtti.
Kaya, görüşmenin Başbakan Yardımcısı Beşir Atalayın ardından sivil toplum
kuruluşları olarak çözüm sürecine ilişkin gerçekleştirdikleri ikinci görüşme
olduğuna dikkati çekerek, Bakan Davutoğlunun bölgeye Diyarbakıra gelerek
bölgenin sürece bakışını anlamak istemesinin bölge ile ortak bir yol izlemeye
çalışmaları açısından son derece önemli olduğunu vurguladı.
-Kültür ve medeniyet ortaklığı-
Eski DEP Milletvekili Sedat Yurttaş ise, ilk kez Kürt sorunu ve çözümüne
ilişkin bir Dışişleri Bakanının Diyarbakıra geldiğini, toplantı ile hükümetin
Kürt sorununun çözümü konusunda ne kadar kararlı olduğunun bir kez daha
görüldüğünü söyledi.
Bakan Davutoğlunun, Kürt sorununun aslında sadece Türkiyede yaşayan
Kürtlerle sınırlı bir olgu olmadığını vurguladığını aktaran Yurttaş, sınırların
suni olduğu konusunda ortak fikre varıldığını belirtti.
Sayın bakanın ifadelerinde geçmişten gelen kültür ve medeniyet
ortaklığının bugüne yansıtılması konusunda bir kararlılık ve bir içtenlik vardı
diyen Yurttaş, Bakan Davutoğlunun sorunların bugün ve gelecekte çözülebilmesi
için bunun çok önemli bir çıkış noktası ve bir zemin oluşturduğunu belirttiğini
aktardı.
-Soydaşlık kavramı-
Toplantıda ikinci gündem maddesinin Suriyedeki gelişmeler olduğunu belirten
Yurttaş, şöyle konuştu:
Bakan Davutoğlu daha önce soydaş kavramının Türkiye dışında yaşayan
Türkleri kapsayan bir ifade olduğunu, bugün ise Türkiyede yaşayan herkesin
Türkiye dışındaki akrabalarının kastedildiği çok daha kapsayıcı bir ifadeye
geçildiğini söyledi. Sayın Davutoğlu, Türkiye dışında yaşayan Türkler gibi
Kürtleri, Arnavutlar ve Çerkezlere de soydaş denilerek eşit yurttaşlığa denk
düşen bir algının uluslararası politika ve dış ilişkilerde de oturduğunu söyledi.
Suriyeden ilk taleplerinin Kürtlere vatandaşlık verilmesi olduğunu ifade eden
sayın bakanın, bugün de Suriyedeki muhalefetin gelecekte parlamento ya da
oluşturacakları kurullarda alacakları tüm kararlara saygı göstereceklerini, ortak
iradeye çok büyük değer verdiklerini vurgulamaları son derece önemliydi. PYDnin
son zamanlardaki politikasındaki değişikliğin kendilerinin de Suriye ve PYDye
bakışlarında bir değişiklik yarattığını belirtti. Görüşme, sürece, geleceğe,
Ortadoğu düzeni ve Kürt sorunun çözümüne yönelik umutları çok daha artırdı.
-Bu temas kararlılığımızı artıracak-
Doğu ve Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu (DOGÜNSİFED)
Başkanı Şah İsmail Bedirhanoğlu ise, toplantıya katılan sivil toplum kuruluşları
olarak, Bakan Davutoğlundan çözüm süreciyle ilgili kararlı olunmasını
istediklerini, Türkiyenin Suriyeli Kürtler konusundaki politikasının yanlış
olduğunu ifade ettiklerini söyledi.
Bakan Davutoğlunun kendilerini dinledikten sonra genel bir değerlendirmede
bulunduğunu anlatan Bedirhanoğlu, Sayın bakan, çözüm süreci ile ilgili bölge
halkının beklentisini bildiğini ancak sivil toplum kuruluşlarının toplantıdaki
vurgusunun kendisini çok etkilediğini belirterek, bu temas karalılığımızı
artıracak dedi. Bakan çözüm süreciyle ilgili hükümet olarak çok kararlı
olduklarını bundan şüphe duyulmaması gerektiğini ifade ederek, Suriyeli Kürtleri
soydaşları olarak gördüklerini, oradaki Kürtlerin en temel haklarına kavuşmasının
kendilerini mutlu edeceğini belirtti diye konuştu.
MAZLUMDER Şube Başkanı Abdurrahim Ay, sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin
toplantıda tek tek çözüm süreciyle ilgili düşüncelerini, atılan adımları ve bölge
halkının bu konudaki beklentisini dile getirdiğini, çözüm sürecinde hükümetin
attığı adımlara tam destek verdiklerini vurguladıklarını söyledi.
Abdurrahim Ay, toplantıda, çözüm sürecinin devam ettirilmesini
istediklerini, Suriye politikası ve özellikle oradaki Kürtler konusundaki
politikaya ilişkin eleştirileri ifade ettiklerini vurgulayarak, Bakan Davutoğlu
bizi dinledikten sonra yaptığı konuşmada, çözüm sürecini devam ettireceklerini bu
konuda kesin kararlı olduklarını anlattı. Ancak çözüm sürecinde neler yapılacağı
konusunda detay vermedi. Suriye konusundaki eleştirilerimiz ve bu konuda
yürütülen politikayla ilgili de değerlendirmede bulundu dedi.
-Temel ve hak ve özgürlükler-
DÜ Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Vahap Coşkun da, Bakan
Davutoğlunun toplantıda hükümet olarak bu sorunu çözmek için ellerinden gelen
her şeyi yapmak konusunda kararlı olduklarını belirttiğini söyledi.
Doç. Dr. Coşkun, sürecin bugüne kadar iyi gittiğini, birtakım sıkıntıların
da bir şekilde bertaraf edildiğini ifade ettiğini kaydederek, Süreci sonuna
kadar götürmek konusunda Başbakan Erdoğanın da kararlı olduğu belirtildi. Bakan
Davutoğlu Türkiyede hak ve özgürlüklerin genişletilerek her bir bireye temel hak
ve hürriyetlerin tamamıyla tanınması konusunda hükümetin kararlı olduğunu
belirtti. Bu hakları tanıma konusunda herhangi bir çekincelerinin olmadığını,
yalnızca uygun zamana ve koşulları yaratarak hakların tanınması gerektiğini
belirtti. Temel hak ve hürriyetlerin kısıtlanması, tanınmaması gibi bir
iradelerinin olmadığını söyledi. Sayın bakan, hak ve özgürlüklerin Türkiyede her
bir birey için maksimum düzeyde tanınmasının ve bunun için gerekli ortamın
yaratılmasının hükümet olarak temel politikaları olduğunu ifade etti.
Doç. Dr. Coşkun, oldukça samimi ve sohbet havasında gerçekleşen toplantıdan
Bakan Davutoğlu ve sivil toplum kuruluşlarının son derece memnun ayrıldığını
sözlerine ekledi.
Yayıncı: İrfan Cemiloğlu