İZMİR (A.A) - Tolga Albay - Enginarıyla ünlü Çeşmede arazi
fiyatlarının turizmin gelişmesiyle hızla artması, tarımsal üretimi büyük ölçüde
düşürdü. Genç işgücünün de turizme yönelmesiyle enginar ekili arazi 3 bin dönüme
geriledi.
Çeşme Ziraat Odası Başkanı Salih Orbay, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
denizden gelen rüzgarı ve güneşiyle ünlü Çeşmede turizm gelişmeden önce en
önemli geçim kaynağının enginar ve kavundan sağlandığını, son yıllarda turizmin
gelişimiyle tarımsal üretimin hızla azalmaya başladığını belirtti.
Sakız enginarı olarak bilinen Çeşme enginarının diğer türlere göre daha
büyük, etli ve lezzetli olduğunu dile getiren Orbay, bu enginara talebin her
geçen gün artmasına rağmen üretiminin yeterli olmadığını ifade etti.
Geçmişte enginar üretimiyle tüm ailenin ilgilendiğini, son yıllarda çiftçi
ailelerine mensup çocukların turizmde çalışmayı tercih ettiğini, bölgede yevmiye
ücretlerinin yüksek olması nedeniyle de bu işin anne-babalara kaldığını anlatan
Orbay, şöyle konuştu:
"Turizmin gelişimiyle arazi fiyatları da yükseldi. Arazi sahiplerine
enginardan 20 yılda kazanamayacağı fiyatlar teklif ediliyor. Satılan araziler de
genelde hobi amaçlı üretim veya turistik ihtiyaçlar için değerlendiriliyor. Çok
sayıda tarla son 5 yıllık süreçte el değiştirdi."
İlçede enginar ekili arazinin 3 bin dönümlere kadar gerilediğini, dönüm
başına ortalama bin baş enginardan yaklaşık 3 milyon enginar üretildiğinin tahmin
edildiğini kaydeden Orbay, üretimin düşmemesi için fiyatın daha cazip olmasının
şart olduğunu söyledi.
-"Girdi fiyatları iki kat arttı"-
Ovacık Köyünde enginar üretimi yapan İsmail Yener, enginarı artık geçim
kaynağı değil cep harçlığı olarak gördüklerini, fiyatların 5 sene önceki
fiyatlarla aynı olduğunu ancak girdi fiyatlarının iki kat arttığını savundu.
Artık işçi bulamadıkları için toplama işini de alıcılara verdiklerini, bunun
kazançları olumsuz etkilediğini belirten Yener, çocuklarının bu işe devam etmek
istemediğini ifade etti.
İlçede 35 yıldır enginar alım satımı yapan Mehmet Ekin ise erkenci çeşit
Çeşme enginarının tadının çok farklı olduğunu ancak son yıllarda hibrit tohumla
üretilen enginar çeşitlerine karşı rekabet edemediğini dile getirdi.
Çeşme enginarı sap başına 7-8 ürün verirken hibrit çeşitlerin 20-25
verdiğini ancak iki ürün arasında lezzet bakımından çok fark bulunduğunu anlatan
Ekin, "Ancak tüketici pazarda buna bakmıyor. Fiyatı düşük olan tercih ediliyor.
Hibrit enginarlar genelde soyulmuş olarak satılıyor. Sakız enginarı daha büyük,
parlak renkli ve diri olur. Hibrit tipleri sap ve başı ince olur. Hibritler 20
kuruşa satılırken sakız enginarının değeri 60 kuruştur. Ancak bu ayrımın iyi
yapılamaması haksız kazancı beraberinde getiriyor" diye konuştu.
Üretimin her geçen gün azaldığını, yakın gelecekte ilçede enginar üretiminin
kalmayacağını öne süren Ekin, "Turistik alan olması nedeniyle arazilere talep
çok. Çiftçi, üretimi anlamsız buluyor" dedi.
Yayıncı: Nevbahar Kabaklı