MANİSA (A.A) - Celal Bayar Üniversitesi (CBÜ), Uluslararası
Yüksek Enerji ve Parçacık Fiziği Araştırma Merkezinin (CERN) dört ana deneyinden
biri olan LHCb deney ekibinde yer alacak.
CBÜden yapılan yazılı açıklamada, üniversitenin İsviçrenin Cenevre
kentinde bulunan CERNin ana konusu evrenin neden sadece maddeden oluştuğunu
araştırmak olan LHCb deneyine, asosiye üye olarak katıldığı, bu statünün, deney
ekibi kurulduktan sonra tam üyeliğe dönüşeceği ve deneyin 2023 yılına kadar
sürmesinin planlandığı belirtildi.
Daha önce CERNde görev yapan, CBÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü
Öğretim Üyesi ve deneyin CBÜdeki sorumlusu Doç. Dr. Erhan Pesen yaptığı
açıklamada, 20 Avrupa ülkesinin CERNe tam üye olduğunu, Türkiyenin ise gözlemci
statüsünde katıldığını anımsattı.
Doç. Dr. Pesen, CBÜnün katıldığı LHCb deneyinin ana fizik konusunun,
evrenin neden sadece maddeden oluştuğunu araştırmak olduğunu belirterek, sahip
olunan fizik bilgilerinin, evrendeki madde miktarını var olandan çok daha az
olarak öngördüğünü ve bu deneyin yeni fizik bulgularını getirebileceğini
kaydetti.
LHCb deneyinin CERNin dört ana deneyinden biri olduğuna ve CERNde,
tünelleri yerin yaklaşık 100 metre altında dünyanın en büyük ve en yüksek
enerjili hızlandırıcısı bulunduğuna işaret eden Pesen, şunları kaydetti:
"Üniversitemiz bu deneye ilk olarak asosiye üye olarak kabul edilmiştir. Bu
statü, deney ekibimiz kurulduktan sonra tam üyeliğe dönüşecektir. Bu projenin
2023 yılına kadar sürmesi planlanmaktadır. Üniversitemiz deneye lüminosite
grubunda sorumluluk alarak katkıda bulunacaktır. Lüminosite sistemi, deneyde
parçacıkların çarpışma olasılığını ölçen bir sistemdir.
Elde edilen değerler, hem deney hem de hızlandırıcı için önemlidir. Bunun
yanı sıra, deneyin kapasitesini artırmak için planlanan köklü değişiklerde aktif
görev alacağız. Bu görev için gereken yüksek teknoloji içeren elektronik veri
aktarım kartları, üniversitemiz bünyesinde tasarımlanacak, Türkiye sanayisinde
üretilerek deneye yerleştirilecek. Bu çalışmaların gerçekleştirilebilmesi için,
Rektörümüz Prof. Dr. Mehmet Pakdemirlinin önderliğinde, üniversitemizin bu
konudaki teknik ve bilgi alt yapısının geliştirilmesine hız verilecek."
CBÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Pakdemirli de, üniversitenin büyük bilimsel
atak yaptığını belirterek, CERNin LHCb deney ekibinde Türkiyeyi temsilen yer
alacaklarını bildirdi. Prof. Dr. Pakdemirli, Doç. Dr. Erhan Pesen başkanlığında
CERNin böylesine önemli bir deneyinde CBÜ olarak ülkemizi temsil etmekten gurur
duyduklarını, Doç. Dr. Pesene araştırmalarında üniversite olarak her türlü
kolaylığı sağlayacaklarını belirtti.
Muhabir: Turgay Duyar/Nevbahar Kabaklı
Yayıncı: Osman Kurt