ÇANAKKALE (A.A) - Mehmet Bayer - Çanakkale Deniz Savaşları
sırasında, Dardanos Bataryasında görev yapan ve 18 Mart günü şehit düşen
Üsteğmen Hasan Hulusi Beyin bazı kişisel eşyaları, Çanakkale Deniz Müzesine
teslim edildi.
Tarihe Kahraman gemi olarak adını yazdıran Nusret Mayın Gemisinin,
Erenköy Koyuna döktüğü 26 mayının yanı sıra kentin Anadolu ve Avrupa
yakalarındaki Türk topçusunun başarısı, Çanakkale Boğazını kolayca
geçebileceklerini düşünen İtilaf Devletlerinin bu hayallerini suya düşürdü.
18 Mart 1915te Çanakkale Boğazını geçmek isteyen İtilaf donanmasını en
fazla rahatsız eden Dardanos Bataryasının bölük komutanı Üsteğmen Hasan Hulusi,
bir gemiden atılan bombayla şehit düştü. Şehit Hasan Hulusi Beyin torunu Emel
Yalın, dedesine ait bazı kişisel eşyayı Çanakkale Deniz Müzesi Komutanlığına
teslim etti.
Eşyanın müzeye verilmesi dolayısıyla Çanakkale Deniz Müzesinin içindeki
Çimenlik Kalesinde düzenlenen törene, Vali Güngör Azim Tuna, Boğaz ve Garnizon
Komutanı Tuğamiral Mesut Özel, Cumhuriyet Başsavcısı Salih Çokal, Çanakkale
Emniyet Müdürü Osman Zoroğlu, Hasan Hulusi Beyin torunu Emel Yalın ile askeri
yetkililer katıldı.
Törende, Çanakkale Deniz Müzesi Komutanı Deniz Yarbay Mehmet Çalışkan, Hasan
Hulusinin hayatı hakkında bilgi sundu.
Daha sonra Vali Tuna, Emel Yalına, Nusret Mayın Gemisinin maketini,
Tuğamiral Özel ise teşekkür belgesi verdi.
Yalın da aralarında eski fotoğrafların, Hasan Hulusi Beyin kılıcı, cepheye
yemek götürdüğü sefer tası ile bazı belgelerin yer aldığı koleksiyonun tanıtımını
yaptı. Koleksiyonda, şehidin kılıcı dikkat çekiyor.
Müzeye bağışlananlar arasında, Hasan Hulusi Beyin şehadetinden 6 yıl sonra
eşi, kızı ve oğlu adına, işgal altındaki topraklarda Çanakkaleden İstanbula
gidebilmek için İngilizlerden alınan pasaport da bulunuyor.
20 Haziran 1921 tarihli pasaporta dair bilgilendirme notunda şu ibare yer
alıyor:
Hasan Üsteğmenin eşi Havva Dürdane, oğlu Mehmet Nami ve kızı Meryem
Didara ait işgal altındaki topraklarda Çanakkaleden İstanbula gidebilmek için
İngilizlerden alınan izin belgesi. Verilen izin süresi 7 günlüktür.
Vali Tuna, Hasan Hulusinin görev yaptığı, adı daha sonra Hasan Mevsuf
Bataryası olarak anılan bölgede bir çalışmaları olacağını belirterek, Orası
için bir proje hazırladık. Şehitlerimizin heykelleri dikilecek, çevre düzenlemesi
yapılacak. Bundan sonra Anadolu yakasındaki bir şehitliğimizi daha
güzelleştirmiş, ziyaret mekanı haline getirmiş, şehitlerimizi hayırla yad etmiş
olacağız diye konuştu.
Yalın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, duyguların çok yoğun olduğunu,
heyecanlandığını anlatarak, Dedemin bu anılarına annem sahip çıktı. Ondan sonra
da ben. Dedem, Çanakkale çocuğu olduğu, Kilitbahirde doğup büyüdüğü için buraya
yakışacağını düşündüm ve hediye ettim. Herkes görsün, tanısın, bazı şeylerden
ibret alsın, düşünsün istedim dedi.
-Üsteğmen Hasan Hulusi Efendi-
Hasan Hulusi Efendi, 1885te Çanakkalenin Kilitbahir köyünde doğdu. 22
Aralık 1903te girdiği Mühendishane-i Berr-i Humayundan, 23 Eylül 1906da
üsteğmen olarak mezun oldu ve Karadeniz 2. Topçu Alayının 1. Taburunun 3.
Bölüğüne atandı.
Çeşitli birliklerde görev yaptıktan sonra 2 Ağustos 1914te, Birinci Dünya
Savaşı seferberliği dolayısıyla 1. Kolorduya bağlı 15lik Ağır Obüs Taburu 2.
Bölüğüne üsteğmen (mülazım-ı evvel) rütbesiyle naklen tayin edildi. 18 Mart
1915te Çanakkale Deniz Savaşında 3. Topçu Alayı 1. Taburunun Dardanos
mıntıkasında bulunan 1. Bölük komutanı olarak görev yaptı.
Aynı gün İtilaf donanmasından atılan top mermisinin bataryaya isabet
etmesiyle teğmen Mehmet Mevsuf ile şehit oldu. Daha sonra bu bataryanın adı Hasan
Mevsuf Bataryası olarak değiştirildi.
Hasan Hulusi Efendi, Gümüş Liyakat Madalyası sahibiydi.
Yayıncı: Kamuran Akkuş