KONYA (A.A) - İbrahim Yozoğlu - Halkın maddi-manevi tüm
imkanlarını seferber ederek Türk ve dünya tarihine adını altın harflerle
yazdırdığı Çanakkale Savaşları, bir dönemin okumuş, eğitim almış neslinin de
kaybolmasına yol açtı.
Osmanlı Devletinin 250 binden fazla kayıp verdiği cephede, yaklaşık 10 bin
üniversiteli ve 70 bin orta öğretim öğrencisi şehit düştü.
Selçuk Üniversitesi (SÜ) İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Caner
Arabacı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Çanakkale Cephesinin, 1. Dünya
Savaşının en önemli cephesi olduğunu söyledi.
Dar bir alanda 500 binin üzerinde insan kaybının yaşandığı Çanakkale
Cephesinin İstanbula açılan kapı olması nedeniyle büyük önem taşıdığını ifade
eden Arabacı, sözlerini şöyle sürdürdü:
Çanakkale gittiği zaman, İstanbul gidecek. İstanbulun alınması,
emperyalist devletlerin İslam alemindeki hakimiyetini sağlayacaktı. Milletimiz bu
kastı, bu niyeti çok iyi anladı. Onun için Çanakkalede; Konyadan, Erzurumdan,
Vandan, Filibeden, Mestanlıdan, Bağdattan, Kudüsten, Yemenden ve bütün
İslam aleminden şehitler verildi. Bu yönüyle Çanakkale, İslam aleminde
bütünleşmenin, dayanışmanın, emperyalizme karşı direnişin bir sembolüdür.
-Konya Lisesi 3 yıl mezun vermedi-
Arabacı, Çanakkale Savaşlarında, yaşına bakılmaksızın kilosu 45in üzerinde
herkesin cepheye alındığını dile getirerek, yüksek okul olan Hukuk Mektebinin
memur olan talebeleri dışında bütün öğrencilerinin cepheye gittiğini anımsattı.
Cepheye gönderilmeleri nedeniyle lise öğrencilerinin de oldukça azaldığını
belirten Arabacı, 1889 yılında açılan Konya Lisesinin, 1914-15 öğretim yılında
25 mezun verirken, ertesi yıl mezun sayısının sadece iki kişiye düştüğüne dikkati
çekti.
Çanakkale Savaşları sırasında öğrencileri derslerine devam edemediği için
Konya Lisesinin sonraki yıllarda mezun veremediğini vurgulayan Arabacı, şunları
kaydetti:
Türkiyenin en eski liselerinden Konya Lisesi, 1918-1920 yılları arasında
hiç mezun vermedi. O dönemde Galatasaray, Kayseri Lisesi gibi bazı liseler de
mezun veremedi. Çünkü eli silah tutan, askere alındı. Bu konuda rakamlar çok iç
acıtıcı. Çanakkale Cephesinde yaklaşık 10 bin üniversiteli, 70 bin orta öğretim
öğrencisi şehit düştü. Yani 250 binin üzerindeki kaybın içinde bir dönemin okumuş
nesli, eğitim almış nesli de bulunuyordu. Bu, Türk milletinin dünya çapında
devlerle büyük kavgasıdır.
-İngiliz generalin ilginç yaklaşımı-
Arabacı, Çanakkalede eğitilmiş nesil kaybedildiği için ilkokul mezunlarının
savaştan sonra öğretmen yapıldığını aktararak, şunları söyledi:
İngiliz generali Oglanderin bir tespiti var; Çekildik... Çanakkaleyi
geçemedik ama Türk milletinin genç neslini, eğitimli neslini, çiçeğini yok ettik.
Dolayısıyla geleceğini yok ettik. Bellerini zor doğrulturlar. Bu görüş, İngiliz
kastının bir yansımasıdır ifadesini kullandı.
İngiliz tarihçi Arnold Toynbeenin de hatıratında; Annem bize
kahvaltılarda derdi ki, Türkiye, Anadolu çok güzel bir ülke, Türklere layık
değil cümlelerine yer verdiğini hatırlatan Arabacı, sözlerine şöyle devam etti:
Bu, Şark meselesine sıradan bir İngiliz kadının bakışı. Anadoluya,
Türkiyeye bakışta İngilizin, Rusun, Fransızın, Almanın pek bir farkı yok. 1.
Dünya Savaşı yıllarında paylaşım anlaşmalarına ve işgal bölgelerine dikkat
edildiğinde, bu durum çok net görülmektedir. Bu nedenle Türk milletinin evlatları
gayretli, çalışkan, yüksek düşünceli, üretken ve güçlü olmak mecburiyetindedir.
Yayıncı: Ahmet Kayır