MALATYA (A.A) - Yeter Erdine - İnönü Üniversitesi Mühendislik
Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Yunus Önal,
kanserojen içeren ve bu nedenle AB tarafından kullanımı yasaklanan brom ve fosfat
katkılı poliüretan köpüğe alternatif olarak bor katkılı poliüretan köpük
geliştirdi.
Yrd. Doç. Dr. Yunus Önal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hazırladığı
Bor Katkılı Yanmayan Poliüretan Köpük Üretimi adlı proje kapsamında
Adanadaki bir firmayla birlikte çalışma yürüttüklerini söyledi. Projeye ilişkin
deneylerin 4 yıl sürdüğünü kaydeden Önal, bunun sonucunda da bor katkılı yanmayan
poliüretan köpüğün ortaya çıktığını belirtti.
Poliüretan köpüğün yoğun olarak inşaat sektöründe, konutlarda, fabrikalarda
kullanılan önemli bir malzeme olduğuna değinen Önal, şunları aktardı:
Kullanım alanı itibariyle bu tür malzemelerde yanmazlık özelliğinin olması
gerekiyor. Yanmazlık özelliği dediğimiz, bir malzeme yandığı veya yangın
çıktığında yanmazlık sıcaklığının yüksek olması demektir. Poliüretan köpük
polimer olduğu için çok çabuk tutuşur. Yanmazlık özelliğini yükseltmek için katkı
maddesi katmak gerekiyor. Günümüzde bu amaçla kullanılan katkı maddeleri brom ve
fosfattır. Yandığında bu maddeler kanserojen olduğu için AB 2 yıl önce bu tür
malzemelere yasak getirmişti. Orta vadede artık poliüretan köpüklerde ya da
yangına maruz kalacak polimer tabanlı malzemelerde yanmazlık özelliği veren brom
ve fosfatın kullanımı yasaklanacak. Dünyada bu amaçla bu iki maddeye alternatif
tek bir madde vardır, bor. Biz de malum bor açısından zengin bir ülkeyiz. Bu
düşüncelerle hazırladığım bor bileşenini poliüretan köpüğe kattım. 4 yıllık
yüzlerce deney sonucu bor katkılı poliüretan köpüğü üretmiş olduk. Böylece
yaklaşık 875 derecelik sıcaklıkta dahi yanmayan bir poliüretan köpük elde
ettik.
Poliüretan köpüğe yanmazlık özelliği verilmesi için kullanılan malzemelerden
bromun ozon tabakasına da zarar verdiğini ifade eden Önal, Ülkemizin bordan
elde ettiği ihracat geliri yıllık 2 milyar dolarlara çıktı. Poliüretan köpük için
ham maddesi olan 1,3 milyon ton polyola yüzde 1-2 bor katsak borun hem kullanım
alanı genişlemiş olacak hem de ülkemize getireceği katma değeri artacak dedi.
Yrd. Doç. Dr. Önal, geliştirdiği ürünün dünyada bir benzeri olmadığını
vurgulayarak, Patent başvurumu da yaptım. Benzer üretimi olmadığı için bu tür
çalışmaları yapıp kısa sürede sonuçlandırmak çok zor. Ortam kimyasıyla
katacağımız borun uyuşması lazım ifadelerini kullandı.
-Ham maddeyi de üretmeliyiz-
4 yıl önce dünyadaki poliüretan köpük için ham madde ihtiyacının 1,3 milyon
ton olduğunu belirten Önal, Poliüretanın ham maddesi olan polyolu ülkemizde
üretmiyoruz. İthal ediyoruz. Bu büyük bir handikap. Kimya endüstrisine ham madde
üretimi konusunda Türkiyede çok büyük açık var. Polyolu ülkemizde üretiyor olsak
katacağımız borla bunun yıllık ekonomiye katkısı onlarca milyar dolarlarla
ölçülür diye konuştu.
Polyol üretimi için de bir araştırma yapılması gerektiğini ifade eden Önal,
Kimya endüstrisine ham madde üretecek çalışmalara, projelere öncelik verilmesi
gerekiyor. Uzakdoğu ülkelerini güçlü kılan, petrolleri olmamasına rağmen kimya
endüstrisine ham madde üretmeleri dedi.
Yayıncı: Cemal Coşkun