BİLECİK (A.A) - Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi tarafından
Osmanlıda maddi kültürün değişimi konulu konferans verildi.
Bilecik Şeyh Edebali Sürekli Eğitim Merkezinde gerçekleştirilen konferansta
konuşan Sakarya Üniversitesi Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Fatih Bozkurt,
Osmanlı dönemindeki barınma, giyinme ve beslenme konuları ile Avrupanın Osmanlı
kültürüne etkilerini anlattı.
Osmanlının toplumsal değişimini eşyalar üzerinden değerlendiren Yrd. Doç.
Dr. Bozkurt, toplumların tarihin belli dönemlerinde kullandıkları eşyalardan
hareketle, onların yaşam tarzlarını, gündelik hayatlarını, toplumsal grupları,
statüleri anlamlandırma fırsatı bulabildiklerini kaydetti.
Maddi kültürü, toplumun yaşamlarındaki değişim ve etkileşimlerde kullanılan
eşyaların tümü olarak tanımlayan Yrd. Doç. Dr. Bozkurt, doktora tezi için yaptığı
araştırmalarda Osmanlı geleneksel yaşamı ve Avrupanın etkileri kapsamında 1785
ile 1875 yılı incelediğini belirterek, şunları kaydetti:
Batı menşeli eşyaların hepsi Osmanlı geleneksel yaşamını dönüştürmüyordu.
Yani, bir İngiliz kumaşını çok rahatlıkla şalvar yapımında kullanabiliyorduk.
Şalvarı kullandığınız sürece giyim kültürü değişmemiş oluyordu. Fakat, örneğin
pantolon geldiği zaman o ciddi anlamda gündelik yaşamdaki önemli bir nesneyi yani
Osmanlının geleneksel kıyafetini ortadan kaldıracak bir etki yapabiliyordu. Öte
yandan değişimin 16.yüzyıldan 18 yüzyılın ikinci yarısına kadar, geleneksel
olarak toplumun kendi dinamikleri ile değiştiğini görüyoruz. 19.yüzyılın sonuna
geldiğimizde Alafranga mekan kullanma şeklinde, batılılaşma olarak tarif
edebileceğimiz bir değişimi gözlemliyoruz.
Tereke kayıtlarından yola çıkarak Müslümanların gayrimüslimlerden daha fazla
eşya kullandığını belirten Yrd. Doç. Dr. Bozkurt, doğuya göre modern diye
adlandırılan çoğu eşyanın Avrupa üstünlüğü düşüncesiyle diğer toplumlar
tarafından da kullanılmaya başlandığını sözlerine ekledi.
Muhabir: Mesut Tankulu / Mehmet Candikmen
Yayıncı: Mürsel Çetin