BİLECİK (A.A) - Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Edebiyat
Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Doç. Dr. İbrahim Taş, Kaşgarlı
Mahmudun Divanü Lugatit-Türk eserini yazmasının nedenini, 10. ve 11.
yüzyıllarda Türklerin İslam dünyasında egemen olduğu coğrafyada, Türk
Medeniyetini duyurmak istemesi olduğunu söyledi.
Sürekli Eğitim Merkezinde düzenlenen programda Doç. Dr. Taş, Kaşgarlı
Mahmud ve Divanu Lugatit-Türk konulu konferans verdi.
Doç. Dr. Taş, Kaşgarlı Mahmudun Divanü Lugatit-Türk adlı eserinin çok
önemli bir kaynak olduğunu ifade ederek, Kaşgarlı Mahmudun bu eseri yazmasının
nedeni 10. ve 11. yüzyıllarda Türklerin İslam dünyasında egemen olduğu
coğrafyada, Türk Medeniyetini duyurmak istemesidir. Divanü Lugatit-Türk, Türk
Medeniyetinde, sadece siyasi anlamda egemenliğin değil, köklü bir kültürel
birikim ve donanımın da var olduğunu ispatlamak amacıyla yazılmış bir eserdir.
Kaşgarlı Mahmud, Arapçanın yanında Türkçenin de üstün ve zengin bir dil
olduğunu göstermeye çalışmıştır.
Coğrafi bilgilerin ve haritaların dahi bulunduğu eserde Türk medeniyeti
hakkında geniş bir kılavuz bulunmaktadır. Karahanlı ve Oğuz Türkçesi vardır.
Kelimelerin açıklamaların büyük bir kısmı da Arapçadır. Açıklanan Türkçe kelime
sayısı yaklaşık 8 bindir ve bu açıklamaların yanında, bazı kelimelerde hangi
lehçe ve ağıza ait olduğu da gösterilmektedir. Kaşgarlı Mahmuda göre kelimelerin
en uzun kelime 7 harflidir. Bu sebeple, eserdeki kelimeleri 7 harflilere kadar
sınıflandırmıştır. Kaşgarlı Mahmud eserinde, kelime anlamlarının açıklamalarının
yanı sıra daha iyi anlaşılması için kelimeleri atasözleri ve cümlelerden örnekler
vererek göstermiştir diye konuştu.
Divanü Lugatit - Türkün Arap imla sistemine göre tertip edildiğini
belirten Doç. Dr. Taş eserin, kelimelerdeki ünsüz harflerin sıralanışına,
sayılarına göre düzenlendiğini ve kelimelerin yapısı bakımından 8 ana bölümden
oluştuğunu ifade etti.
Konferansın ardından Rektör Yardımcısı ve Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr.
Abdulhalik Bakır, Doç. Dr. Taşa Şeyh Edebali Üniversitesi amblemli tabak hediye
etti.
Programa, 2. Jandarma Eğitim Tugay Komutanı Tuğgeneral Halis Zafer Koç,
Bilecik Jandarma Alay Komutanı Kıdemli Albay Ertan Yıldız, Sürekli Eğitim
Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. Refik Arıkan, öğretim üyeleri
ve üniversite ile Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencileri ile vatandaşlar
katıldı.
Muhabir: Mesut Tankulu
Yayıncı: Mürsel Çetin