MUĞLA (A.A) - Durmuş Genç - Etinin çok kılçıklı ve lezzetsiz
olması nedeniyle tüketiciler tarafından tercih edilmeyen ve bulunduğu ortamda
baskın ırk haline gelen İsrail sazanını ekonomik anlamda değerlendirebilmek
amacıyla Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinde yapılan çalışmada, bu türün balık
turşusu ile 7 çeşit köftesi yapıldı.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr Taçnur
Baygar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İsrail sazanı olarak adlandırılan
balığın istilacı tür olarak tatlı sularda bulunan diğer balıkların üzerinde
egemenlik kurmaya çalıştığını söyledi.
Son yıllarda Türkiyede bu türün popülasyonunun oldukça arttığını, ancak
tüketilmemesi nedeniyle ekonomik olarak atıl kaldığını vurgulayan Baygar,
İsrail sazanının en büyük özelliği, yılda 3-4 defa yumurtlamasıdır. Çok çabuk
üreyen bu tür, yumurta ve yavrularını yediği diğer türlerin popülasyonunun
azalmasına neden olabiliyor ve bulunduğu ortamda baskın ırk haline geliyor
dedi.
İsrail sazanının çok fazla kılçık içermesi, etinin diğer balıklara göre
tatsız olması nedeniyle tüketiciler tarafından tercih edilmediğini kaydeden
Baygar, bundan dolayı balıkçıların ağlarından bu balığın çıkmasını tercih
etmediğini dile getirdi.
İsrail sazanının az miktarda Suriye ve Iraka satıldığını anlatan Baygar,
İsrail sazanını bir şekilde ekonomiye kazandırmak istedik. Bu nedenle
fakültenin Avlama ve İşleme Teknolojisi Bölümü olarak üniversitemizin bilimsel
araştırma destekli proje geliştirdik. Bu türü alıp farklı şekillerde işleyerek
ekonomiye kazandırma çalışmalarına başladık. Amacımız bir şekilde ülkemize gelmiş
bu türün endüstriye kazandırılmak ve yeni katma değerli ürünler elde etmek diye
konuştu.
-Salamura yapılarak kılçığı yumuşatıldı-
İsrail sazanının çok fazla kılçıklı olmasının tüketilmesi ve işlenmesinde
büyük sorun oluşturduğuna işaret eden Baygar, Hazırladığımız salamura ile
kılçıkları yumuşatarak tüketim ve lezzet açısından uygun hale getirmeye çalıştık.
Tuz ve organik asit içeren salamura karışımlarında belirli bir süre bekletilen
balıktaki kılçık, sorun olmaktan çıkıyor. Salamurada yaklaşık 3-4 ay
beklettiğimiz İsrail sazanının balık turşusu olarak değerlendirilebileceğini
gördük diye konuştu.
Projenin ikinci kısmında ise bu türün balık köftesi olarak değerlendirilmesi
için çalışma yürüttüklerini anlatan Baygar, şunları söyledi:
Ülkemizde beğeni ile tüketilen değişik çeşitteki köftelerden 7sini İsrail
sazanı ile yaptık. Burada da en büyük sıkıntı kılçıktı. Yine salamura yaparak
kılçığı eriterek tüketilebilir hale getirdik. Sonra da balık etini ince şekilde
doğrayıp, kıyma haline getirip köfte yapıyoruz. Şu anda İsrail sazanından
hamburger, kuru köfte, kroket, İsveç köfte, Adana kebabı, İnegöl köfte ve
kadınbudu köfte hazırladık. Deneyimli bir ekip kurarak yapacağımız çalışma ile en
beğenilen üçünü belirleyerek çalışmamızın ikinci aşamasını tamamlayacağız.
Taçnur Baygar, proje ile ekonomik değeri olmayan İsrail sazanı gibi balık
türlerinin işlenebilirliğini ve raf ömürlerini tespit etmeyi amaçladıklarını
kaydederek, İlgi duyan işletmelerle çalışmamızı paylaşıp ürünlerin
yaygınlaşmasını sağlayabiliriz. Bu türün ekonomiye kazandırılması yönünde gayet
güzel sonuçlar alıyoruz. Bundan sonra da sanayinin istediği daha kapsamlı
çalışmalar yapmayı düşünüyoruz dedi.
-İsrail sazanı-
Carassius gibello da denilen ve gri rengi nedeniyle sazandan güçlükle ayırt
edilebilen İsrail sazanının boyu 80 santimetreye ulaşabiliyor. Her türlü iklim
şartına dayanıklı olan bu tür, tuzlu suda da bir süre yaşayabiliyor.
İsrail sazanı, aşırı yavrulama ve erkeğinin diğer balık türlerinin
dişilerini kısırlaştırabilmesi sonucu bulunduğu ortamda baskın ırk haline
geliyor. Binlerce kılçık barındıran İsrail sazanının eti, yüksek miktarda su
barındırıyor ve lezzetsiz.
Yayıncı: Hızır Hacısalihoğlu