ERZURUM (A.A) - Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim
Fakültesi Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü Başkanı Prof. Dr.
Ahmet Gürses başkanlığında yapılan bir çalışmayla yapısı değiştirilen kil ile
asfalt birleştirilerek soğuğa ve sıcağa dayanıklı Kil Mastik adı verilen
asfalt üretildi.
Prof. Dr. Gürses, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 5 yıl önce başlattıkları
çalışma kapsamında kili asfaltla karıştırarak, normal asfalttan 2 kat daha
dayanıklı bir asfalt ürettiklerini belirtti.
Kilin normal şartlarda asfaltta istenmeyen bir malzeme olduğunu ifade eden
Gürses, özellikle tabakalı killerin ağırlıklarının 20 katı su alabildiğini
belirterek, asfaltın hazırlanması sırasında kil ile karşılaşılmışsa bu malzemenin
içerisinden mutlaka ayrılması gerektiğini söyledi.
Türkiyede kilin oldukça yaygın bir kullanım alanı olduğunu belirten Gürses,
çalışmaları kapsamında önce kilin kimliğini değiştirdiklerini anlattı.
Gürses, yaptıkları çalışmada kili hem taşı hem de bitümü sever hale
getirdiklerini ifade ederek, Böylelikle yapmaya çalıştığımız şey kil ile
birleştirilmiş agrega dediğimiz malzemenin hem suya karşı ilgisini azaltmak,
böylelikle su tutma kapasitesini minimum düzeye düşürmek hem de mukavemetinin
arttırılmasını sağlamaktı. Yaptığımız denemelerde dizayn çalışmaları, ölçümler
bize mutluluk verici sonucu gösterdi diye konuştu.
Atatürk Üniversitesi kampüsü girişinde 1 metrekarelik alanda ilk uygulamayı
yaptıklarını anlatan Gürses, adını Kil Mastik koydukları asfaltı 4 ay boyunca
test ettiklerini söyledi.
Asfaltın üzerinden her tonajda arabanın geçtiğini anlatan Gürses, uygulamaya
başladıktan 15 gün sonra numune aldıklarını, bu süre sonunda asfaltta tekerlek
izi oluşmadığını, yoğunluğunda ise azalma meydana gelmediğini gördüklerini ifade
etti.
Gürses, kil karışımıyla yaptıkları asfalt için birçok kimyasal
kullandıklarına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
Onlar olmadan o değişimi üretemezsiniz. Onlardan doğan en kaba şekliyle
yaklaşık yüzde 30luk bir maliyet artışı söz konusu. Aşınma tabakası açısından bu
kadar ek maliyet söz konusu. Fakat özellikle donma çözünme dayanımının artmasını,
ağır tonajların geçme durumunda toleransının artmasını hesaba katarsanız ömrünün
5-6 kat uzadığını tahmin etmek zor değil. Bu durumda aşınma tabakasının efektif
maliyetinin normalden daha düşük olduğunu söyleyebiliriz. Birim maliyeti
görünüşte artıyor gibi ama pratik veriler dikkate alındığında efektif olarak daha
ucuz olduğunu söyleyebiliriz.
Gürses, kil takviyeli yeni asfaltın mevcut asfalta göre en az iki kat
iyileşme sağladığını belirterek, Yazın da kışın da özellikle kilin dizayn
içerisine uygun şekilde dahil edilmesi kışın donma çözülme, yazın bitüm kusması
diye tabir edilen bir durumun minimal düzeye ineceğini iddia ediyorum. Biz
laboratuvar ölçeğinde artı 90, eksi 30 derecede yapısında en ufak bir değişme
gözlemedik diye konuştu.
Bu proje için uzun süredir çalıştıklarını ifade eden Gürses, üniversite
yönetiminin de çalışmaları için yaptığı patent başvurusundan dolayı
ödüllendirdiğini söyledi.
Gürses, 1,5 ay önce patent başvurusu yaptıklarını, çalışmalarını Kil
Mastik adıyla tescil etmeye çalıştıklarını kaydetti.
Muhabir: Zehra Melek Çat
Yayıncı: Emine Konuk