ADANA (A.A) - Kozan ilçesinde bulunan ve Anavarza Antik Kenti ve
Kalesinde başlatılan kazı çalışmalarının bu yıl ki programı sona erdi.
Mersin Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve kazının bilimsel
danışmanı Doç. Dr. Murat Durukan, gazetecilere yaptığı açıklamada, Anavarza
Kalesi ve Antik Kentindeki kazı çalışmalarına, tiyatronun bulunduğu alandan
başladıklarını anımsattı.
Yaklaşık 2,5 ay süren kazının bu yıl ki bölümünün tamamlandığını bildiren
Durukan, çalışmaların, yüzey araştırmaları, temizlik çalışmaları ve kazılar olmak
üzere üç safhada gerçekleştirildiğini ifade etti.
Durukan, bütçe olanakları çerçevesinde planlanan program doğrultusunda,
Alakapı olarak bilinen zafer takının bilimsel çalışmaları ve restorasyonun 2013
yılına ötelendiğini, gelecek yıl, statik sorunları olan anıtsal kapının
onarılmasından sonra sütunlu yol ve sur içindeki diğer çalışmalara
başlayacaklarını kaydetti.
Kazı çalışmalarında ilginç sonuçlara ulaştıklarını anlatan, Durukan, şunları
söyledi:
İlk kazı çalışmaları surun dışında bulunan antik tiyatroda yapıldı. Kentin
en önemli ve en anıtsal yapılarından biri olan tiyatroyu toprak altından
çıkarmak, sahnesini ve oturma sıralarını görebilmek için başlatılan kazılar
sürpriz sonuçlar ortaya koydu. Yapının kuzey kısmındaki akıntı toprağın
kaldırılmasından sonra oturma basamaklarının tamamen taşınmış olduğu görüldü.
Basamaklar Arap surlarında bulundu. Büyük olasılıkla kentin tiyatrosu bir taş
ocağı gibi değerlendirilmiş ve düzgün kesilmiş olan oturma basamakları ile
sayısız blok taş, sur duvarlarının inşasında kullanılmak üzere tiyatrodan
taşınmış. Ayrıca amfi tiyatronun değişik noktalarında 6. yüzyılda bölgede yaşanan
büyük depremin izlerine de rastladık. Böylece bu depremler de arkeolojik olarak
belgelenmiş oldu.
-Antik dönemin en büyük sütunlu yolu-
Durukan, antik dönemin en büyük sütunlu yoluna da Anavarzada
rastladıklarını ifade etti.
Bu sütunlu yolu da önümüzdeki yıl ortaya çıkarmak için çalışacaklarını
anlatan Durukan, Burada bin 300 civarında sütun veya sütun parçası sayılabilir
durumda. Caddenin genişliği yer yer 30 ile 35 metre arasında değişebiliyor.
Dolayısıyla bu kadar geniş bir caddenin antik dünyada şimdiye kadar örneğine
rastlamadım. Literatür taraması devam ediyor. Uzunluğu ise 2 bin 500 metre devam
ediyor. Şimdi Ceyhan Nehrinin alüvyonları altında kalmış vaziyette. Önümüzdeki
yıl bunların bir kısmını temizleyerek caddeyi ortaya çıkarma hedefindeyiz diye
konuştu.
Anavarzada, Zeugmadakine benzer bir mozaik potansiyeli olduğunun da
değinen Durukan,bölgedeki 100 haneli köyün taşınmasının söz konusu olabileceğini,
bu konuda yerel yöneticiler ve bakanlık nezdinde girişimde bulunacaklarını
kaydetti.
Kazının bu yıl başkanlığını yürüten Adana Müzesi Müdürü Kasım Tosun ise
Anavarza Antik Kentinin bin 143 dönümlük sur içinde bir alanda bulunduğunu
söyledi.
Antik kentin toprağın altında bulunduğunu anlatan Tosun, Yani yukarıdan
erozyon gelmiş ve Anavarzayı toprak örtmüş. Anavarza Kalesine çıkıp baktığımızda
şehrin planını aşağı yukarı görebiliyoruz. Sütunlu caddeleri, kiliseleri,
hamamları ve diğer birçok yapıları buradan görme şansımız var. Anavarza açılmaya
başlandığında bir çok yapı ve kalıntı ile mozaiklerin ortaya çıkacağına
inanıyorum dedi.
-Anavarza Antik Kenti-
Kozanın Dilekkaya köyü ile iç içe olan Anavarza Antik Kentinin, Milattan
Önce 19 yılında bir Roma kentleşme merkezi olarak kurulduğu belirtiliyor.
Tarihi kaynaklara göre kent, Kilikya bölgesinde düzenlenen şenliklerin ve
olimpiyatların merkezi olarak biliniyor. 525 ve 565 tarihindeki depremlerde
yıkılan kent, Bizans İmparatoru Justinianus tarafından onartıldı. 8. yüzyıldan
itibaren Abbasiler, Selçuklular, Bizans ve Haçlılar arasında sürekli el
değiştiren Anavarza, bir süre Ermeni Krallığının da merkezi oldu.
Muhabir: Volkan Varan / Ali Güreli
Yayıncı: Tevfik Işık