İZMİR (A.A) - Ali Rıza Karasu - Yargıtay, akaryakıt istasyonları
ile petrol dağıtım şirketleri arasında tartışma konusu olan intifa hakkı
tazminatı uygulamasını haksız buldu.
Rekabet Kurumunun petrol piyasasında rekabeti sağlamak amacıyla 18
Eylül 2010 tarihinde yürürlüğü giren kararıyla petrol dağıtım şirketlerinin bayi
sözleşme sürelerini 20 yıldan 5 yıla indirmesi ve 2005ten önce yapılan uzun
süreli sözleşmelerde ise bayilere 18 Eylül 2010a kadar intifa hakkının terki
(sözleşmenin feshi) için süre tanımasının ardından, bayilerle dağıtım şirketleri
arasında yaşanan tazminat uyuşmazlığında, emsal teşkil edecek yargı kararı
çıktı.
İzmirde akaryakıt istasyonu sahibi Önder Kirazoğlunun, bayiliğini
üstlendiği dağıtım firmasıyla olan uzun süreli sözleşmesini bozarak, başka bir
dağıtım şirketiyle anlaşmasının ardından eski dağıtım şirketinin, Kirazoğluna
ait istasyonun tapusuna konulmuş intifa (kullanım) hakkının kaldırılmasına
karşılık 158 bin lira tazminat talep etmesine ilişkin açtığı davada, Yargıtay
kararı çıktı.
İntifa hakkının tazminatsız kaldırılması için İzmir 6. Asliye Hukuk
Mahkemesine açtığı, ancak mahkemenin dağıtım şirketinin haklı bularak reddettiği
davanın temyizini karara bağlayan Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, yerel mahkemenin
kararını bozdu.
Kararında, intifa ile tazminat hakkının birbirinden farklı olduğunu,
davalının intifa hakkının taşınmaz üzerinde kalmaya devam etmesi ve bu haktan
yararlanmak istemesinin Rekabet Kanununun 4. maddesine aykırı olduğunu belirten
daire, davanın yerel mahkemece yeniden ele alınmasına hükmetti.
-Bayi rekabetini artıracak-
Davacı Önder Kirazoğlu, Yargıtay kararına ilişkin, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, kararın akaryakıt şirketleri arasındaki bayi rekabeti artıracağına
inandığını belirtti.
Bir çok bayinin tapusuna konulmuş intifa hakkı sebebiyle mevcut dağıtım
şirketini değiştiremediğini dile getiren Kirazoğlu, şunları kaydetti:
Bayilerini daha küçük olan piyasaya yeni girmiş rakiplerine kaptırmak
istemeyen büyük dağıtım şirketleri, çeşitli yollara başvurdu. Benim çalıştığım
yabancı dağıtım şirketi de Rekabet Kurumunun kararı yürürlüğe girmeden önce
bütün bayilerine intifa hakkından borç çıkararak ihtiyati tedbir talebiyle
mahkemeye başvurmuştu. Tapuya konulan intifa hakkını (ipotek) kaldırmaya
yanaşmayarak bizden 158 bin lira para istediler. Çok acımasız bir baskı
uyguladılar. Mahkeme süreci devam ederken, sözleşme yaptığımız yeni şirketin
mağdur olmaması için parayı ödedik. Rekabet Kurumunun bu konuda harekete geçmesi
gerekiyor. Bu tavır rekabeti engelliyordu.
Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası
(TABGİS) verilerine göre, Türkiye genelinde 12 bin 500 petrol istasyonu
bulunuyor.
Rekabet Kurumu kararının yürürlüğe girdiği 18 Eylül 2010 tarihinden sonra
yaklaşık 7 bin akaryakıt bayisinin eski sözleşmelerini iptal ettiği, bunun 2
bininin çalıştığı dağıtım şirketini değiştirdiği tahmin ediliyor.
Yayıncı: J.Jale Müminoğlu