KÜTAHYA (A.A) - Selma Kocabaş - Hadi Şengül - Anadolu Ajansı
(AA) ekibi, dünya bor tüketiminin yaklaşık yüzde 48ini karşılayan Eti Maden
İşletmeleri Genel Müdürlüğünün, Kütahyanın Emet ve Hisarcık ilçelerinde
dünyada eşi ve benzeri bulunmayan tesislerindeki bor ve borik asit üretiminin
tüm aşamalarını görüntüledi.
Dünya bor rezervinin yüzde 72si Türkiyede, bunun yaklaşık yüzde 50si de
Emet ve Hisarcık ilçelerinde bulunuyor.
1956 yılında kömür arama çalışmaları sırasında bulunan bor sahaları, Maden
Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürlüğünce 1958de şimdiki adı Eti Maden
İşletmeleri Genel Müdürlüğü olan Etibank A.Şye devredildi.
Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı Emet Bor İşletmesine ait
konsantratör ve borik asit tesisleri, Emet ilçe merkezinin 4 kilometre
kuzeyindeki Espey ve 12 kilometre güneyindeki Hisarcık ilçesinde yer alıyor.
Bölgede ana cevher olarak kalsiyum kökenli bor bileşikleri diye
tanımlanan kolemanit çıkarılıyor. Daha sonra bu ham maddeden bor ve borik asit
üretiliyor.
-Dünyada yılda yaklaşık 4,3 milyon ton bor tüketiliyor-
Emet Bor İşletmesi Müdürü Emin Türk, AA muhabirine, Etibank A.Ş. adıyla
1935te kurulan Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünün, yıllık 2 milyon tonun
üzerinde rafine bor ürünü üretim kapasitesiyle 4 ayrı işletmede bor madenciliği
faaliyetlerini sürdürdüğünü söyledi.
İşletme bünyesinde doğrudan istihdam edilen yaklaşık bin 250 çalışanla
yıllık 1 milyon 500 bin ton tüvenan cevher işleme ve 250 bin ton borik asit
üretim kapasitesine sahip olduklarını belirten Türk, Rafine bor ürünleri
ağırlıklı olarak cam, seramik, tarım sektörleri olmak üzere dünyada pek çok
sektörde ham maddeye karıştırılmak suretiyle kullanılmaktadır. Bunların dışında
ilaç sanayisi, fotoğrafçılık, metalürji gibi benzer birçok alanda kullanımı söz
konusudur dedi.
Türk, borik asit üretimi için ihtiyaç duyulan elektrik enerjisi ve buhar
üretimini, işletmede kurulu iki santral ve buhar kazanlarıyla kendilerinin
ürettiğini anlattı.
Dünya bor tüketiminin yılda yaklaşık 4,3 milyon ton olduğunu ve bunun yüzde
48ine yakının Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünce karşılandığını dile
getiren Türk, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, şu anda dünya bor
pazarında birinci sıradadır. Hedefimiz bu pazarı genişletmektir. Emet ve
Hisarcıktaki bu tesislerin dünyada eşi ve benzeri bulunmamaktadır diye
konuştu.
-Çok amaçlı borik asit üretilecek-
Türk, 2015e kadar tamamlamayı planladıkları yatırımlara ilişkin bilgi
vererek, bu yatırımlar arasında en önemlilerinin üçüncü borik asit, sülfürik asit
ve çok amaçlı borik asit tesisleri olduğunu ifade etti.
Yılda 500 bin ton borik asit ve 550 bin ton sülfürik asit üretimi için
yatırım çalışmalarının onay aşamasında olduğunu söyleyen Türk, şunları kaydetti:
Üçüncü borik asit ve sülfürik asit tesisleri yatırımlarının 2015te
tamamlanması hedefleniyor. Bu yatırımlar tamamlanınca Emet Bor İşletmesinde
yılda 800 bin ton borik asit üretim kapasitesine ulaşılacak. Aynı zamanda
istihdamımızın bin 250den 2 bine yükseleceğini tahmin ediyoruz.
Çok amaçlı borik asit ise özellikle cam sektöründe hassas cam olan TFT-LCD
ekran, telefon ve bilgisayar camları, ilaç sanayisi ve çok özel bor
kimyasallarının üretiminde kullanılacak bir üründür. Bu yatırıma da fiilen
başlamıştır. 2013 yılı sonlarında yatırımın tamamlanmasıyla çeşitli kullanım
alanlarında yılda 50 bin ton çok özel borik asit ürününü dünya piyasalarına
sunacağız.
Yayıncı: Mürsel Çetin / A. Fatih Tekcan