Bülent Karaaslan - Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş (TUSAŞ) Genel Müdürü Muharrem Dörtkaşlı, Amerikalı havacılık şirketi Boeing firmasına, risk paylaşımlı ortaklık önerisi sunduklarını belirterek, bu önerilerine olumlu yanıt alacaklarını tahmin ettiğini söyledi. Dörtkaşlı AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, TUSAŞ olarak uzun süredir Boeing firmasına çeşitli parçalar ürettiklerini anımsatarak, artık Türkiye'nin kendi ürününü tasarlaması gerektiğini belirtti. Bir süre önce Boeing firmasının yetkilileriyle görüşme imkanı bulduklarını ifade eden Dörtkaşlı, özgün uydu, uçak, insansız uçak gibi projelerde deneyim sahibi olduklarını, bu tecrübelerin ışığında Boeing'in yeni geliştireceği bir uçakta ya da daha önce geliştirdiği ama yenileyeceği bir uçakta tasarım iş payı almak istediklerini anlattı. Boeing için geliştirecekleri bu tasarımı para karşılığında yapmayacaklarını anlatan Dörtkaşlı, ''Masrafı kendi cebimizden karşılayarak riski alırız. Aldığımız riski de yaptığımız masrafları da bu geliştirme programına sermaye gibi ayni olarak koyarız. Sonra da uçak sattıkça biz burada yaptığımız ayni masrafı ve satıştaki direkt maliyetleri alırız. Biz Boeing'in bu konuda ortağı gibi oluruz. Buna risk paylaşımlı ortaklık diyoruz'' dedi. Boeing yetkililerine, askeri projelerde de iki ülke için ortak bir ürün geliştirme önerisinde bulunduklarını belirten Dörtkaşlı, üçüncü ülkeler için birlikte iş yapabileceklerini kaydetti. Dörtkaşlı, ''Boeing ise bizim rekabetçiliğimizden, kalitemizden, belirlenen takvim içinde iş yapmamızdan ve fiyat olarak rekabetçiliğimizden memnun olduğunu söylüyor. Olumlu tepki göstereceklerini tahmin ediyorum. Bu konuda Airbus ile daha fazla yol aldık. Boeing ile aynı şekilde yol almayı arzu ediyoruz'' diye konuştu. Türkiye'nin kendi uçağını tasarlarken aynı zamanda büyük havacılık şirketlerine parça üretmeye de devam etmesi gerektiğini anlatan Dörtkaşlı, şöyle konuştu: ''Tüm havacılık şirketleri için rekabetçi üretimimize devam etmemiz lazım çünkü evin içine bir akar olması gerekir. Ama bütün bunları yaparken bizim bir başka hedefimiz ürün sahibi olmak. Sonra da birilerinin bizim için iş yapar hale gelmesini temin etmek. Üretim işleri devam ederken biz Boeing'e şunu söylüyoruz; üretim işlerinin miktarını ve derinliğini artıralım. Biz 2005 yılında yabancı hisseleri satın alarak TUSAŞ'ı tamamen milli hale getirdiğimizde 90 milyon dolar ciromuz vardı. Boeing'in oradaki payı 20 milyon dolardı. Şimdi biz 600 milyon dolarlık bir şirketiz, ama Boeing'in payı 6 milyon dolar. Yani biz büyüyoruz, Boeing'in payı azalıyor.'' -''HEYECAN VERİCİ PROJELER HAZIRLANIYOR''- Türk savunma sanayiinde son dönemde heyecan verici projeler hazırlandığını ifade eden Dörtkaşlı, bunlar arasında yerli helikopter, yerli yeni nesil savaş uçağı ve uydu geliştirme projelerinin bulunduğunu anımsattı. Önümüzdeki yıl TÜBİTAK uzay ile geliştirdikleri Göktürk 2'yi uzaya göndereceklerini anlatan Dörtkaşlı, insansız hava araçları konusunda da çalışmaların sürdürüldüğünü söyledi. Bölgesel yolcu uçağı yapma konusunda ön çalışmaların devam ettiğini belirten Dörtkaşlı, ''Tahmin ediyorum kısa bir süre içinde bunun bir kurgusu ve modeli oluşturulup anonsu yapılabilir. Orada TAI olarak da önemli bir görev alma arzusundayız. Bölgesel yolcu uçağı özgün ve ortak geliştirilebilir. Havacılık konusunda daha önce ihmal edilen konularda atılım olacak'' dedi. -''BEYİN GÖÇÜ TERSİNE DÖNECEK''- ABD'de oldukça nitelikli Türk mühendisler bulunduğunu anımsatan Dörtkaşlı, bu projelerin yarattığı motivasyon ve heyecanın, beyin göçünü tersine çevirebileceğini ifade etti. Yeni çıkan Ar-Ge yasası ve diğer teşviklerin de yurt dışındaki Türk mühendisleri ülkelerine dönmeye özendireceğini kaydeden Dörtkaşlı, şöyle devam etti: ''Mühendislerimizin kazandıkları tecrübeleri ve birikimleri kullanabilecekleri ortamları yaratacağız. ABD'de ve Avrupa'da çok elit mühendislerimiz var. Amerika'ya, Avrupa'ya giden kıymetli mühendislerimizin, hazırladığımız çok büyük projeler sayesinde ülkemize dönmeleri konusunda motivasyon yarattığımızı söyleyebilirim. Havacılık ve uzay alanında tecrübeli olan mühendislerimizin bir kısmını Türkiye'ye döndürebiliriz. Gelip burada projelerimize katkıda bulunurlar ve memleketlerine hizmet etme olanağı bulurlar. Devletimizin de bunu teşvik eden politikaları var. Tersine beyin göçü başlayacağına inanıyorum. Bunun için gerekli ortam Türkiye'de vardır, yurt dışında yaşayan mühendislerimizi heyecanlandıracak projeler ülkemizde çalışmaya başlamıştır.'' Dörtkaşlı, 8-10 yıl önce havacılık ve uçak mühendisliği alanında mezun olan gençlerin, kendi alanlarında çalışamadığını, makine ya da inşaat mühendisliği gibi diğer dallarda istihdam edildiklerini, ancak son 5 yıl içinde ODTÜ mezunlarının askere gitmeyenler dahil tamamına yakınının TAI'ye geldiğini söyledi. Yaş ortalaması 28 olan mühendislerle çalıştıklarını belirten Dörtkaşlı, ''Genç mühendislerimiz sayesinde 3-5 yıl sonra bütün milletimiz görecek ki dağları devireceğiz. Çünkü yaş ortalaması 33-35 olan, bir kısmı yurt dışından transfer edilmiş, bir kısmı da yurt içinde bizim projelerimizde yetişmiş, olgunlaşmış, çok güçlü, motivasyonu yüksek, genç ve çalışmak için de hala önlerinde uzun yılları olan bir kadroya sahip olacağız'' diye konuştu. (BLN-TNÇ)10.09.2011 11:20:53