2011 - Hüseyin Haskan - Türkiye'de caretta carettaların önemli yuvalama alanları arasında bulunan Göksu Deltası'nda 2 bin 286 yavrunun denize ulaşmasının sağlandığı ancak, yuva sıcaklıklarının yüksek olması nedeniyle yavruların yüzde 90'ının dişi olarak erginleşeceği bildirildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile yapılan protokol kapsamında Tarımsal Kalkınma Vakfı, Dokuz Eylül ve Aksaray üniversitelerinin birlikte yürüttüğü caretta carettalara yönelik izleme ve koruma çalışmaları tamamlandı. Aksaray Üniversitesi'nden Proje Alan Sorumlusu Yrd. Doç. Dr. Özgür Güçlü, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ''Göksu Deltası Deniz Kaplumbağaları İzleme Projesi'' kapsamında, Türkiye'de önemli deniz kaplumbağası üreme kumsallarından biri olan Göksu Deltası'nda yumurtadan çıkan yavruların Akdeniz'in mavi sularıyla güvenli bir şekilde buluşturulduğunu söyledi. 30 kilometrelik sahil şeridinde aldıkları tüm önlemlere rağmen çalışmalara başlamadan önce 44 yuvanın çakal ve tilkiler tarafından yerinin bulunduğunu ve yumurtaların yendiğini ifade eden Güçlü, doğal denge içinde nesli tükenme tehlikesi altında bulunan caretta caretta kaplumbağaların ve yavrularının hayatta kalmasının gerekli olduğunu belirtti. Yaptıkları çalışma kapsamında yörede 124 yuva tespit ettiklerini, tel kafeslerle koruma altına alınıp su baskını gibi tehlikelere karşı kuluçkalıklara taşınan 71 yuvadan ise 2 bin 600 caretta caretta yavrusu çıktığını ve bunlardan 2 bin 286'sının sağlıklı bir şekilde denize ulaştırıldığını vurgulayan Güçlü, ''2011 üreme sezonunda elde edilen bu sonuçlar Göksu Deltası'nda bu zamana kadarki en yüksek değerlerdir. Ancak buna rağmen denize ulaşan bin deniz kaplumbağası yavrusundan en fazla 2-3 tanesi ergin caretta caretta olarak yaşamına devam ediyor'' dedi. Projede çok sayıda gönüllü üniversite öğrencisinin de çalıştığını anlatan Güçlü, ''Haziran ayında başlayan projemiz tamamlanmıştır. Bu süre zarfında 16 ergin kaplumbağa ise markalanarak takip altına alınmıştır'' diye konuştu. -Küresel ısınma onları da etkiliyor- Kumun içindeki yuva sıcaklığının yavru kaplumbağaların cinsiyetini belirlediğini belirten Güçlü, ''Yuva içi sıcaklık 29-30 derecenin üzerindeyse dişi, altındaysa erkek yavru kaplumbağa oluşuyor'' dedi Yuvaların içine yerleştirdikleri sıcaklık ölçerlerden elde edilen ortalama sıcaklık verilerine göre yüzde 90'ından fazlasında yuva içi sıcaklığın 30 derecenin üzerinde olduğunu ve yavruların çoğunun da bu nedenle dişi olarak erginleşeceklerini tespit ettiklerini anlatan Güçlü, şöyle konuştu: ''Gelecekte dünyayı etkileyen küresel ısınmadan dolayı kumsallarda erkek deniz kaplumbağalarının azalması veya yok olması muhtemel. Bu ise Caretta carettaların tüm çalışmalara rağmen neslinin tükenmesini kaçınılmaz yapabilir. Bu durum sadece Mersin'e ve Silifke'ye ait bir sorun değil. Genel itibariyle her yerde yaşanan bir durum. O yüzden şu an için çözüm noktasında yapılacak pek fazla bir şeyin olmadığını üzülerek söyleyebiliriz.'' (HAS-KRM-ERS)07.10.2011 10:36:43