Merve Camlı - Ergin Akgün - Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsü Müdürü Yılmaz Boz, kiraz üretiminde olgunlaşma açısından bir gecikme olduğunu bildirerek, ''hatta bu yıl, Kiraz Festivali'ne kiraz yetiştirebilecek miyiz? diye düşünüyoruz'' dedi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Tekirdağ'da, havanın geç ve birden ısınması nedeniyle kiraz veriminde yüzde 50'ye kadar düşüş olduğu bildirildi. Boz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Tekirdağ'ın ekonomik anlamda kiraz yetiştiren illerden biri olduğunu belirterek, enstitüde, meyvecilikle ilgili uygulamalar yaptıklarını ve kiraz tesislerinin de bulunduğunu ifade etti. Tekirdağ'da bu yıl geçmiş dönemlere bakıldığında kiraz olgunlaşmasında büyük bir gecikme yaşandığını anlatan Boz, şöyle konuştu: ''Bu yıl ilkbaharda sıcaklar geç geldi ve sanki baharı yaşamadan yaza girmiş olduk. Bundan dolayı kiraz üretiminde olgunlaşma açısından bir gecikme var. Hatta bu yıl 16 Haziran'da başlayacak olan Kiraz Festivali'ne kiraz yetiştirebilecek miyiz? diye düşünüyoruz. Bu gecikmenin yanında verim olarak da sıkıntı var. Ürün miktarında yüzde 50'ye kadar düşüş oldu. Kalitede sıkıntı yok ama miktarda çok ciddi sıkıntı var. Bu durum çiçeklenme döneminde soğukların yaşanmasından kaynaklanıyor. Trakya'da bu sene verim açısından kirazı arayacağız.'' Yurt dışına ihracatı yapılan, (Ziraat 900) türü kirazın kalitesinde geçmiş yıllara bakıldığında hiç bir sorun yaşanmadığını belirten Boz, ancak çok geç olgunlaşan bu çeşidin rekoltesinde sıkıntı olduğunu ifade etti. -''KİRAZ NAZLI BİR MEYVE''- Boz, kirazın hastalık ve zararlı açısından hassas bir meyve olduğunu belirterek, aşıdan gelen sıkıntının dışında, bazen bulunduğu topraktaki yüksek taban suyunun bile kirazın olgunlaşması ve verimli hale gelmesine engel teşkil edebildiğini kaydetti. Kirazın en önemli zararlısının kiraz sineği olduğunu belirten Boz, konuşmasını şöyle sürdürdü: ''Kiraz yetiştirirken çok ciddi bir ilaçlama programı uygulanması gerek. Bu ilaçlama programında, bilimsel tarım uygulamalarına birebir uyulmalı. Rastgele ilaç atılmaması çok önemli. Kiraz nazlı bir bitki türü. Kiraz yetiştiricilerinin bu konuda çok dikkat etmesi lazım. Aksi taktirde üründe çok ciddi zararlar meydana gelir. Eğer uygun bir mücadele programı uygulanırsa sonuç alınır.'' Boz, enflasyonu kiraz ve eriğin tetiklemesinin turfandayla alakalı bir durum olduğunu belirterek, bu iki meyvenin piyasada yüksek fiyattan satılmasının daha olgunlaşmamış olmasından kaynaklandığını ifade etti. Yılmaz Boz, şu bilgileri aktardı: ''Kiraz ve erik olgunlaştığı zaman orada fiyatlar dengelenecektir. Şu an kirazın piyasada çok olmaması, fiyatını yükseltiyor. Bu dönem geçtikten sonra kirazın fiyatının geçen yılki fiyatlarda olur diye düşünüyorum. Fiyat artışından dolayı kiraz ve eriğin enflasyonu tetiklemesi tamamen iklimsel nedenlerden kaynaklanıyor.'' -''CEVİZ ALTIN YILINI YAŞAYACAK''- Meteorolojik durumun bazı meyveleri çok daha fazla etkilediğini anlatan Boz, kayısının erken çiçek açmasından dolayı bu yıl hiç ürün alınamadığını ifade etti. Armudun da aynı kayısı gibi soğuk havalardan olumsuz etkilendiğini anlatan Boz, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Badem havanın uygun olduğu dönemde çiçeklendiği için sorun yaşanmadı. Ceviz ise bu yıl altın yılını yaşayacak, çok iyi durumda. Üzümde çok iyi bir yıl yaşayacağımızı düşünüyorum. Hem sofralık hem şaraplık üzümde çok güzel bir doğuş var. Sıcaklıklar böyle devam ederse olgunlaşmada bir sorun yaşamayız.'' -KİRAZ ÜRETİMİ EYLEM PLANI- Tekirdağ Tarım İl Müdürlüğünden edinilen bilgilere göre, geçen yılın verilerine göre, Tekirdağ'da 97 bin meyve veren ve 36 bin 105 de meyve vermeyen kiraz ağacı mevcut ve 1881 ton kiraz meyvesi üretiliyor. Bu da TÜİK verilerine göre kiraz ekiliş ve üretiminin yaklaşık yüzde 0,45'ini teşkil ediyor. 2002-2006 yılları arasında kiraz üretimini geliştirmek amacıyla 44 bin 291 kiraz fidanı dağıtıldığı ve 1941 dekar alanda bahçe tesis edildiği belirtilirken, kiraz ağaçlarında sıkça rastlanan kuruma vakalarına istinaden, kiraz üretim alanlarında yapılan teknik inceleme sonucu kurumalara meyve dip kurdu, bakteriyel dal yanıklığı, dal kanseri ve üreticilerin meyvecilik kültüründe uzak olduğu raporlandırıldı. Rapordaki tespit ve tavsiyeler temel alınarak, (Kiraz Üretimi Eylem Planı) hazırlanarak 2009'da uygulamaya konuldu. Eylem Planı gereği kiraz üretim bölgesi olan Naip, Kumbağ, Barbaros, Çanakçı-Avşar, Mermer-Işıklar-Yeniköy, Nusratlı köyleri ile Marmaraereğlisi İlçesinde teorik ve uygulamalı 26 eğitim çalışması yapıldı. 2011 yılı bahar dönemi kiraz üretimi ile ilgili eğitim çalışmaları sürüyor. Eğitim ve zirai mücadele çalışmalarına rağmen bölgede eylem planında belirtilen sebeplerden problemler devam etmekte. Bundan dolayı mevcut problemler ortadan kaldırılmadan, yeni üretim projelerinin başarılı olamayacağı değerlendirilmekte. 2011 yılı Nisan ve Mayıs aylarında mevsimin serin ve yağışlı geçmesi, bütün bitkisel üretimde olduğu gibi, kirazda da gecikmelere neden oldu. Fenolojik olarak çiçeklenme döneminde gecikmenin yanı sıra, tozlanma oranında ve meyve tutumunda azalmalara bağlı olarak rekoltenin düşük gerçekleşmesi beklenmekte. (CAM-ERA-MEK-MTN)09.06.2011 11:28:48