Kuzey
doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (KUDAKA) Genel Sekreteri Dr. Rıfat Altan, beraberindeki uzmanlarla
ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla Urumiye ve Tebriz'in içerisinde bulunduğu
İran'ın Doğu ve Batı Azerbaycan'a resmi ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaret sonrasında hazırlanan
raporda, "2011 yılında 5 bine yakın İranlı turistin
Nevruz tatilinde
Erzurum'u ziyaret ettiği tespitinden hareketle
bölgede İran vatandaşlarının 15 günlük tatillerinde nevruz kutlamalarını yapabilmelerini sağlayacak etkin
festivalin her yıl bölgemizde organize edilmesi turist sayısını artıracaktır." önerisi yer aldı
KUDAKA heyetinin 3 gün süren ziyaret programında Tebriz ve Urumiye Valiliği, sanayi ve ticaret odaları, serbest ve organize sanayi bölgelerinin yetkilileriyle görüşmeler yapıldı. Her kurumun tespit ve önerileri dikkate alınarak ziyaretle ilgili rapor hazırlandı. Her iki bölgenin ticaret, turizm, ekonomik imkanlarının yer aldığı raporda özetle şu bilgiler yer alıyor:
- İran'ın Tebriz, Urumiye, Ardabil ve Zanjan eyaletlerinde yüzde 98'i Türk olan 10 milyon kişi yaşıyor. Bölge insanının Türk kökenli olması ortak lisanın kullanılması işbirliğini kolaylaştıracak unsurlardır. Son 3-4 yılda
Türkiye ile ticaret ilişkiler yıllık yüzde 50-60 arasında arttı.
- İran
yabancı yatırımcıları ülkeye çekme anlamında cazip imkanlar sunuyor. Bu kapsamda
ucuz arsa tahsisi, tek merkezde tüm işlemlerin tamamlanıyor olabilmesi, yüzde 3 oranla
kredi verilmesi, düşük enerji maliyeti gibi imkanlar bulunuyor.
- Culfa serbest bölgesi Nahçıvan-İran sınırında 50 bin hektar alana sahip olan yeni bir bölge. Şirket kurma, ruhsat alma işlemler serbest bölgede hallediliyor. 20 yıl vergiden muafiyet var.
- Urumiye'de taşlar 35 saat süren taşımacılık sonrasında İsfahan'da işleniyor. Almanabadi firması
hurda demirden veya ham demirden iş
makinesi kalıpları, aksamları üretiyor.
Avrupa üretiminin aynısını aynı kalitede 1/4 fiyatına üretip satıyor. Urumiye'de çıkarılan
doğal taşların yakınlık itibariyle bölgemizde işlenebilme imkanları araştırılmalıdır. AB'den hibe almaya hak kazanan
Bayburt Doğal Taş Projesi kapsamında ihtiyaç duyulacak makine-ekipman temininde Almanabad firması ile irtibat kurulabilir.
- Bayburt'un bölgede tanıtılabilmesi amacıyla başta Dede Korkut Şenlikleri olmak üzere benzer etkinliklere Bayburt Valiliği ve Bayburt Belediye Başkanlığı tarafından Urumiye, Tebriz gibi eyaletlerden katılımcılar davet edilebilir.
- Erzurum'da yapılan kış oyunlarının haberdar olmaları kış turizmi anlamında tanıtımdan ziyade insanları bölgeye getirecek araçlara yoğunlaşılması gerektiğini göstermektedir.
- 2011 yılında 5 bine yakın İranlı turistin Nevruz tatilinde Erzurum'u ziyaret ettiği tespitinden hareketle bölgede İran vatandaşlarının 15 günlük tatillerinde nevruz kutlamalarını yapabilmelerini sağlayacak etkin festivalin her yıl bölgemizde organize edilmesi turist sayısını artıracaktır.
- İranlılar tarafından yoğun ilgi duyulan
Antalya'ya İran'dan direkt uçuşların
yasak olması nedeniyle başlatılabilecek sezonluk Erzurum-Antalya uçuşları bu yolcu sirkülasyonunu arttırıcı etki yapacaktır. Urumiye bölgesi Van üzerinden Türkiye'nin diğer noktalarına kolayca
ulaşım imkânına sahip olmaktadır. Erzurum-Tebriz arası
karayolu ulaşımına yönelik
otobüs seferleri başlatılmasına yönelik fizibilite çalışmalarının yapılması gerekmektedir.
- Dış ticaret Müsteşarlığı'nın yüzde 50 oranında hibe desteği sağladığı
destek mekanizmalarından bölgedeki organizasyonların istifade etmesi amacıyla etkili bilgilendirme yapılarak fuarlarda bölgemizin tanıtımının yapılması gerekmektedir.
- İran tüm sınır bölgeleri civarında yabancı yatırımcıların da yatırımını
teşvik edecek şekilde
serbest bölgeler kurmuştur. Erzurum Serbest Bölgesinin yeniden açılmasına ilişkin çalışmalar yapılması ve benzer şekilde diğer sınır bölgelerimizde de bölgeler açılarak ticaret hacminin arttırılmasına yönelik altyapı sağlanabilir.