Ahmet İzgi - Dünyada sadece Van Gölü'nde yaşayan ve üreme döneminde olduğu için avlanma yasağı bulunan inci kefali, jandarma ekipleri tarafından korunuyor. Esas yaşam alanı Van Gölü olan ancak üremek için akarsulara göç eden inci kefalinin, dünyada az rastlanan bu kutsal yolculuğu, her yıl nisan ayının ortalarında başlıyor. Büyük sürüler halinde tuzlu ve sodalı göl suyundan uzaklaşıp tatlı su yataklarına akın eden balıklar, yumurtalarını buralardaki bentlere bırakıyor. Ancak yasağa rağmen kimi vatandaşların avlanmaya çıkması inci kefalinin neslini tehdit ediyor. Balıkların korunması için harekete geçen güvenlik güçleri ise son yıllarda sıkı önlemler alıyor. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı'nın yaklaşık 10 yıldır verdiği mücadele sonunda, Jandarma ve İl Emniyet Müdürlüğü ekipleri kaçak avcılara göz açtırmıyor. Gölde sahil güvenlik botları, tatlı su yataklarında ise silahlı devriye ekipleri, balığın kutsal yolculuğu sırasında rahatsız edilmemesi ve avlanmaması için büyük çaba gösteriyor. Alınan önlemleri yerinde kontrol eden Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, gece yarısından sonra jandarma ekipleriyle Van Gölü'nün Muradiye ve Erciş ilçelerindeki tatlı su yatakları ve balık bentlerini gezdi. Sarı, burada yaptığı açıklamada, balığın tuzlu sudan tatlı suya göç ederken ya da tatlı sudan tuzlu suya geçerken bir müddet beklemesi gerektiğini belirterek, ''Aksi takdirde balık şoka giriyor ve göçü tamamlayamadığı için ölüyor. Bu fizyolojik olay için beklemesi gereken balığı, bilinçsiz insanlar kaçak ağlarla avlıyorlar ve Van Gölü'nün çevresinde satmaya çalışıyorlar'' dedi. -''BALIKLAR ADINA TEŞEKKÜR EDİYORUM'' Her balığın karnında ortalama 10 bin yumurtanın bulunduğunu ifade eden Sarı, şöyle devam etti: ''Bu dönemde bir tane balığı avladığımızda aslında 10 bin balığı avlamış oluyoruz. Önlem alınmazsa bu dönemde çok büyük katliam yapılıyor. Jandarma Komutanlığı ekipleri, Van Gölü çevresinde büyük bir koruma tedbiri almış durumda. Şu anda bu bölgede, 100'den fazla güvenlik görevlisi inci kefalini koruyor. Yağmur yağsa da sel meydana gelse de bu faaliyetlerini sürdürüyorlar. Yaptıkları çok kutsal bir görev. Hem mahsaplar da hem dere boylarında inci kefalinin korunması için büyük çaba gösteriyorlar. Bu faaliyete katılan tüm görevlilere balıklar adına teşekkür ediyorum. Bu tedbirler sadece Van ile sınırlı kalmıyor, gölün diğer tarafı olan Bitlis'te de aynı tedbir sürdürülüyor.'' -''BU DÖNEMDE BALIK YEMEYİN''- Alınan tüm koruma tedbirlerine rağmen az da olsa piyasada balık satıldığını belirten Sarı, konuşmasını şöyle sürdürdü: ''Van Gölü çevresinde yaşayan insanlardan isteğimiz bu dönemde balık tüketmemeleridir. Balık alınmazsa satılmaz. Siz almazsanız satamayacak bu insanlar. Bu zor şartlarda üreme yapan balıklara ne olursunuz destek olun. Kaçak avlanan balıkları almayın. Sadece 75 gün avlanma yasağı var geriye kalan 290 gün balık serbest. Bu dönemde balık yemezseniz kaçak avlanmaya destek vermemiş olursunuz. Sizden ricam balığa destek çıkın.'' Geçmiş yıllara oranla balığın kaçak avlanmasında ciddi bir azalma olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mustafa Sarı, ''Farklı yerlerde bizim irtibat içerisinde olduğumuz gönüllülerimiz var. Gönüllülerimizin bize aktardığı bilgilere baktığımızda, geçmiş dönemlere göre çok başarılı bir koruma dönemi geçiriyoruz. Bu çaba devam ettiğinde bu oran daha da düşecek ve inci kefali, emniyetli bir şekilde yumurtasını bırakarak göle geri dönecek'' şeklinde konuştu. -''CEZALAR CAYDIRICI OLMALI''- 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu çerçevesinde inci kefalini kaçak avlayanlara idari para cezası uygulandığını bildiren Sarı, şunları kaydetti: ''Eğer kaçak balık varsa el konuluyor. İlk defa yapıyorsa 778 lira para cezası veriliyor. Bu kişi, iki yıl içinde aynı suçu tekrar ederse bu ceza iki katına çıkıyor. Balık avlamada kullandığı araç, kanuni olarak yasak bir malzeme ise el konularak imha ediliyor. En küçük ağın maliyeti 2-3 bin lira. Bu işte ciddi bir rant dönüyor. Van Gölü çevresinde uyuşturucu ile mücadele ne kadar büyük bir rant sağlıyorsa İnci kefali kaçakçılığında da benzer rakamlar söz konusu. Ancak bu cezalar yeterli değil. Çünkü 5 kilo balık avlayan adama 778 lira para cezası uygulanıyor, bir kamyonda yani 20 ton kaçak inci kefalinde de 778 lira para cezası kesiliyor. Bu ceza orantılı değil. Bu cezaların caydırıcı olması gerekiyor.'' Jandarma Komutanlığı ile Van Emniyet Müdürlüğü ekiplerinin sabaha karşı düzenledikleri kontrollerde yaklaşık 2 ton kaçak inci kefali ile av malzemelerine el konuldu. (İZ-HSR-RİN-HMD)01.06.2011 11:06:28