Kenan Gürbüz - Muğla'nın
Yatağan ilçesindeki Lagina Antik Kenti'de bulunan ve merkez üssü
Rodos olan bir depremle yıkılan 2 bin 400 yıllık geçmişe sahip ''Hekate Tapınağı''nın yeniden hayat bulması için Türk ve
Alman arkeologların
Avrupa Birliği
Projesi hazırlayacakları bildirildi.
Lagina Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Tırpan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik
kentte yürütülen
kazı çalışmaları esnasında 1 hafta önce
Efes-Artemis özellikleri taşıyan 2 bin 200 yıllık bir ''Bereket Tanrıçası'' figürü bulduklarını söyledi.
Bulunan minyatür
heykel bronzdan yapıldığını beliten Tırpan, ''
Eser Karia dönemine ait. Bulduğumuz eseri Turgut Beldesindeki kazı evinde bulunan laboratuvarda koruma altına aldık. Ayrıca, kazı çalışmaları esnasında Roma, Karia ve Helenistik dönemlere ait 80 adet sikke bulduk. Bu sikkeleri Hekate'ye armağan olarak sunmuşlar'' dedi.
Lagina Antik Kenti'ndeki kazılara 1993 yılında başladıklarını anımsatan Tırpan, ''Lagina'da ilk kazılar 1893 yılında Osman
Hamdi Bey tarafından başlatıldı. Bu kazılarda bulunan eserler,
İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin kurulmasına neden olan eserlerdir. Lagina kazılarında 10'u akademisyen ve 50'nin üzerinde öğrenci çalışıyor. Maddi problemler yaşıyoruz. Bu nedenle
işçi çalıştıramıyoruz. Kazı çalışmalarını staj yapan öğrencilerle birlikte yürütüyoruz'' diye konuştu.
-DEPREMDE YIKILAN HEKATE TAPINAĞI-
Prof. Dr. Tırpan, Lagina Antik Kenti'ndeki kutsal alanın ortasına yakın bir yerde, kuzey
batı ve güney
doğu yönünde inşa edilmiş olan Hekate Tapınağı'nın Helenistik Dönem'in en önemli plan
tipi olan pseudodipteros planda yapıldığına işaret ederek, ''5 basamaklı bir alt yapı üzerine inşa edilen tapınak, yaklaşık olarak 29x22 metre ölçülerinde. Dar kenarında 8, geniş kenarında 11 sütun bulunuyor. Tapınağın dış cephesini süsleyen frizlerde dört ana konu işlenmiş. Tapınağın doğu cephesindeki frizde Zeus'un doğumu ve yaşamı ile ilgili konular yer alıyor.
Kuzey cephesinde ise Amazonlar ile Grekler arasındaki barış ve dostluk anı anlatılıyor. Batı bölümünde ise tanrılar ile Gigantlar arasındaki savaş işlenmiş. Tapınağın güney kısmındaki figürlerin ise Karia'lı tanrıları ve onların kentlerini simgelediğini düşünüyoruz'' diye ifade etti.
Hekate Tapınağı'nın M.Ö. 81 yılında kesin olarak var olduğunu tespit ettiklerini anlatan Tırpan, şöyle konuştu:
''Tapınağın yapım tarihini kesin olarak bilemiyoruz. Korinth sütun başlıkları M.Ö. 1. yüzyıl başlarına ait özellikler içeriyor. Tapınağın yeniden hayat bulması için yapılan çalışmalarına katılan 4 Alman arkeolog ile ortaklaşa bir proje üzerinde çalışıyoruz. Onlar tapınağın rölevesini alıyorlar. Almanlar, bir
Avrupa Birliği (AB) projesi yaparak tapınağı ayağa kaldırmak istiyorlar. Biz bu proje çalışması nedeniyle onlara müsaade ettik. Hekate Tapınağı, yaklaşık 2 bin 400 yılık bir geçmişe sahip. AB Projesi ile tapınağın yeniden hayat bulması amaçlanıyor. Projenin ön hazırlıkları sürüyor. Tapınak, Karia dönemine ait ve Rodos merkezli bir depremde yıkılmış. Mermerden yapılan tapınağın parçalarının yüzde 90'ı Lagina'da mevcut. Hekate'nin kutsallığı o dönemdeki çok sayıdaki kent tarafından kabul edilmiş.''
Projenin hayata geçmesi için maddi anlamda sıkıntı yaşamamaları gerektiğini ifade eden Tırpan, ''Proje kabul edilir ve maddi anlamda sıkıntı yaşanmazsa tapınağı 3-4 yılda ayağa kaldırırız. Eğer proje hayata geçer ve tapınak ayağa kaldırılırsa, bu arkeoloji tarihi açısından önemli bir gelişme olur. Mermerin kenti Karia'nın yeniden ayağa kaldırılması çok önemli. Karia kenti sakinleri Mısır'a oradaki eserleri yapmaya gitmişler. Mısır'daki çok sayıda eserde Karialı
mermer ustalarının isimleri yer alıyor'' diye konuştu.
-İLK KEZ ANADOLU AJANSI GÖRÜNTÜLEDİ-
Antik kentte yapılan kazılarda ortaya çıkartılan ve ''Truva savaşına katılan kahramanların betimlendiği sahne ile tanrı ve tanrıçaların bulunduğu bir sahne'' yi koruma altına alındıkları Lagina Antik Kenti Kazı Evi'nde ilk defa
Anadolu Ajansı ekibine gösteren Lagina Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Tırpan, şu ifadeleri kullandı:
''Tapınakta bulduğumuz frizlerin bir yüzünde 9 esin perisi ile Artemis resmedilmiş. Yan yüzlerinde ise Truva savaşları, Akileus ve savaşa katılan kahramanlar resmedilmiş. Bulduğumuz önemli eserleri Turgut Beldesindeki kazı evimizde muhafaz ediyoruz. Kazılarda bulduğumuz bu önemli çalışmaları sizlerle ilk defa paylaşıyoruz''
(KG-GY-OSM)02.09.2011 11:29:44