Çukurova'da yıllardan beri tüketilen humus Türk Patent Enstitüsü'ne (TPE) tescil ettirilecek. Marka Patent Vekili Ayhan Erden, humus kültürünün yaşatılması ve yaygınlaştırılması amacıyla çalışma başlattı. 'Çukurova humusunu ' kendisine ait mekânda "Humuscu Hüsmen Aga" markasıyla müşterileriyle buluşturan Ayhan Erden, humusun yörenin önemli bir lezzet ve kültür değeri olmasına karşın bugüne kadar birbirinden farklı yöntemlerle yapıldığını söyledi. Erden, bu nedenle Adana, Hatay, Mersin, Tarsus humuslarının birbirinden farklı tatlarda olduğunu kaydetti. Tescil işlemlerinin tamamlanmasıyla humusun tek bir lezzeti olacağını vurgulayan Erden, "Tescil çalışmalarını bir an önce sonuçlandırarak, humusun geleneksel yöntem ve malzemelerle yapılmasını sağlayacağız. Böylece humus lezzetindeki farklılıkları ortadan kaldıracağız." dedi. HUMUS NASIL YAPILIR ? Arapça nohut anlamına gelen, Houmous ve Hummus olarak da yazılıp okunan humus; nohut ve tahine limon suyu, sarımsak, tuz, kimyon, kırmızıbiber ve zeytinyağı eklenerek yapılan ve daha çok meze olarak tüketilen bir Ortadoğu yemeği. Humus, daha çok Arap ülkelerinde yapılmakla birlikte Türkiye, Ermenistan, Lübnan, Suriye ve Yunanistan'da da geleneksel bir yemek olarak yapılıp tüketiliyor. Humus Ortadoğu'da pide, domates ve salatalıkla yenen bir kahvaltılık, ana yemek öncesi iştah açıcı bir atıştırma veya kendi başına bir öğün iken, son yıllarda Avrupa ve Amerika'da, cipsle birlikte tüketilen popüler bir meze haline geldi. Türkiye'de, Hatay, Adana, Mersin illerinde yaygın olarak tüketilen humus, küçük değişikliklerle farklı tarz ve tat da üretilen özgün bir yemek haline dönüştü. HÜSMEN AGA KİMDİR? 1880'li yıllarda Edirne'de doğan ve askerliğinde Suriye Cephesi'ne gönderilen Hüseyin Onbaşı; gözü pek, zeki, girişken özellikleri nedeniyle birliğinde öne çıkarak komutanları ve arkadaşları tarafından oldukça sevilir. Birliğindeki asker hemşerileri ona, "Hüsmen Aga" diye hitap ettiklerinden, bu lakap zaman içerisinde Hüseyin Onbaşıya mal olur. Hüsmen Aga böylelikle Suriye cephesinde savaşan Yıldırım Orduları'nda Mustafa Kemal'in başında bulunduğu 7. Ordu'da herkes tarafından tanınır. Filistin ve Şam'ın düşmesinden sonra Halep hattında İngilizler'i durduran kuvvetlerin ön saflarında görev yapan Hüsmen Ağa, Mondros Mütarekesi'nin ardından Halep'te evlenmiş, yemekçilik, aşçılık işleri ile uğraşmıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra da Hatay'a yerleşen Hüsmen Aga müstakil humusçu lokantası açınca ismi de Humuscu Hüsmen Aga olmuştur. Uzun yıllar humusculuk yapan ve vatandaşlar tarafından kendisine, "Humusçulukta Ustaların Ustası" unvanı da verilen Hüsmen Aga 1936 yılında Hatay'da vefat etmiştir.