Filmlere, şarkılara ve romanlara konu olan, yeni evlenecek gençlerin korkulu rüyası ''başlık parası'' geleneği, son zamanlarda adının değişmesine karşın varlığını sürdürüyor.
AA muhabirinin
Iğdır'da ve köylerinde yaptığı araştırmaya göre, başlık parası geleneğinin ''süt parası'' adıyla sürdürüldüğü öğrenildi.
Yeni evlenecek gençleri maddi olarak çok zorlayan ve kız tarafına ödenmesi zorunlu olan başlık parası, önceleri kız tarafına
koyun veya
kuzu olarak gönderilirken, şu sıralar para olarak ödeniyor.
''Süt parası'' miktarı Iğdır'ın her yerinde değişiklik gösterirken, bazı köylerde de bu miktarın 20 bin liraya kadar çıktığı, bazı köylerde ise sadece 2-3 bin lira alındığı, ancak genelde erkek tarafından 5 bin lira talep edildiği bildirildi.
Vatandaşların bir çoğunun bu geleneğe karşı çıktığı gözlenirken, bazı vatandaşlar da ''süt parası'' alınmasını normal karşılayarak, kızın anne ve babasının para almasının hak olduğunu savundu.
Iğdır'da yaşayan Hasan Nas, bazı yerlerde devam eden bu geleneğin kaldırılması gerektiğini belirterek ''Ne süt parası, ne de başlık parası, hiçbir şey istenmesin, gençlere yardımcı olalım. Mutlu, mesut bir yuva kursunlar'' dedi.
55 yaşındaki Nas, kendisinin de evleneceği zaman başlık parası olarak 60
küçükbaş
hayvan, bir
inek ve 500 lira para verdiğini belirterek, o zamanlar çok sıkıntı yaşadığını anlattı.
Yıllarca ''başlık parası''nın hayvan olarak istendiğini anlatan yaşlılar, kızın
ailesinin ortalama 60-70 kadar toklu istediğini ayrıca belirli bir miktarda da kızın annesine verilmek üzere para talep edildiğini söyledi. Ailelerce istenen hayvan miktarının, hayvan fiyatının düşük olması ve koyun bolluğu nedeniyle eskiden normal karşılandığını belirten köylüler, zamanla hayvan ücretlerinin artması ve
ekonomik sıkıntılardan dolayı yeni evlenen çiftlere yardımcı olmak amacıyla hayvan yerine ''süt parası'' formülünün geliştirildiğini ifade etti.
-''ABLAYA DAHA DÜŞÜK SÜT PARASI''-
Iğdır ve yöresindeki bir başka gelenek ise küçük kız kardeşin ablasından önce evlenmesi durumunda ablanın ''süt parası''nın yarı yarıya düşmesi...
Yetişkin iki kız kardeşten küçük olanın daha önce evlenmesiyle birlikte ablaya ''evde kalmış'' muamelesi yapıldığını anlatan köylüler, bundan dolayı büyük kız için istenen paranın ciddi şekilde düştüğünü belirtiyorlar.
Bu arada evden kaçan kız için de istenen paranın çok yüksek olabileceği bildirilirken, evden kaçan kız için ailesinin çok yüksek miktarda hem süt parası, hem
altın, hem de hayvan isteyebildiği bildirildi. Bu paranın ödenmemesi durumunda ailenin, kızları ve diğer aile ile tüm ilişkisini kestiği, bazen de evlatlıktan reddetme durumlarının yaşandığı belirtildi.
(EY-HHK-MİS-NÖZ)22.06.2011 14:44:19