DENİZLİ (A.A) - İbrahim Süzer - Laodikya Antik Kenti Kazı Heyeti
Başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek, 2011 yılında bulunan, 2012 yılında restorasyon
çalışmalarına başladıkları 1850 yıl öncesine ait Kuzey (Kutsal) Agora Doğu
Portiğine ait mermer sütunların ayağa kaldırıldığını bildirdi.
Şimşek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Laodikya kazı ve restorasyon
çalışmalarının uzman ekiplerle 2008 yılından itibaren 12 ay üzerinden devam
ettiğini belirtti.
Bu yıl kazı ve restorasyonda iki alana önem verdiklerini dile getiren
Şimşek, Laodikyanın kalbi diye adlandırdıkları Kutsal Agora Doğu Portik
alanında, 2011 yılında bulunan 1850 yıl öncesine ait mermer sütunlar, kaideler,
korinth tipi başlıklar, arşitrav ve frizler ile geison blokları gibi sütunların
üzerine gelen yatay elemanların öncelikle 3 boyutlu çizimlerinin yapıldığını ve
bunların bilgisayar ortamında ayağa kaldırılmasıyla 2012 yılında restorasyona
başlandığını ifade etti.
Şimşek, şöyle konuştu:
Projenin koruma kurulunca onayından sonra restorasyon çalışmalarına
başlanıldı. Doğu portikte, 11 metre yüksekliğinde bulunan mermer sütunlar,
Türkiyede bir ilk diyebileceğimiz anıtsal büyüklüğü sahip. Önümüzdeki Mart ayı
içerisinde sürdürdüğümüz çalışmalarımızı bitireceğiz. Türkiyede bir ilk olan bu
büyüklükteki anıtsal alan, hem Türk arkeolojisine hem de turizmine kazandırılmış
olacak. Biz, daha az kazı daha fazla restorasyon üzerinde duruyoruz. Yani
kazdığımız alanların tamamında restorasyon yapıyoruz. Kenetlerin
birleştirilmesinde çelik ve kurşun kullanıyoruz. Çizdiğimiz çizimler
doğrultusunda tamamıyla orijinal mermerlerin eksik kısımlarının, ustalar
tarafından bire bir aynısı yapılıyor.
-Antik dünyanın en eski kiliselerinin başında geliyor-
Laodikya Kilisesinin ise dünyadaki en önemli dini mimarilerin başında
geldiğini anlatan Şimşek, uzman restoratör ve arkeologların hummalı bir çalışma
yürüttüklerini, kilisenin bu yılın sonunda ziyarete açılmasını hedeflediklerini
söyledi.
Kilisede kendi alanında uzmanlaşmış 8 restoratör ve ustaların çalıştığını
dile getiren Şimşek, Kilisedeki duvar resimleri, mozaikler çok renkli. Bunlar
zamanında opus sectile diye adlandırdığımız geometrik dizaynla mermerlerle
yapılmış. Biz de mermerlerin restorasyonlarını yapıyoruz, eksik olan bölümler
bire bir tamamlanıyor. Laodikya Kilisesindeki restorasyon çalışmaları bittiğinde
Türkiyede bir ilk olacak. Çünkü 2 bin metrekare bir alanı kaplıyor, kilise çok
devasa bir yapı ve antik dünyanın en eski kiliselerinin başında geliyor. Yine
kilisede yer alan mozaikler çok renkli ve geometrik dizayn ile bitkisel
süslemelerden, örgü motiflerinden meydana geliyor. Bu mozaiklerde bire bir
restorasyon ve sağlamlaştırma yapılıyor.
Şimşek, kilisenin İmparator Büyük Konstantin zamanında MS 4. yüzyılda
yapıldığını, Laodikyanın Erken Bizans dönemi için Hristiyanlığın yayıldığı en
erken alanlardan birisi olması, bunun yanında İncilde geçen bir kent ve
yapıldığı 4. yüzyıl ile kentin terk ediliş dönemi olan 7. yüzyıl arasındaki dini
mimari ve buna bağlı üretilen sanat eserlerini barındırması açısından çok önemli
olduğunu bildirdi.
-Restorasyon bittiğinde dünyada çok büyük ses getirecek
4. yüzyıl itibariyle Laodikyada hac güzergahı yapıldığını ve buna bağlı
olarak da dünyanın her yerinden insanların hacı olmak için Laodikyaya geldiğini
anlatan Şimşek, sözlerini şöyle tamamladı:
Gerçekten Laodikya kilisesi restorasyonu bittiğinde dünyada çok büyük ses
getireceğine inanıyorum. Türk arkeolojisi içinde yeni bir ivme kazanmış olacak.
Çünkü hem mozaikler hem mermer döşemeler hem de birebir restorasyon olduğu gibi
antik dönemin tüm izleri korunarak yapılıyor. Bu yönüyle de gerçekten bizim, Türk
arkeologların ve hepimizin birlikte gururlandığı bir alan olacak. Biz Laodikyada
hiç ara vermeden kazı ve restorasyon çalışmalarını sürdürüyoruz. Tabii ki, bunda
başta Kültür ve Turizm Bakanlığının, özellikle Denizli Belediyemizin ve
üniversitemizin sağladığı destekler üzerinden kazı çalışmaları yürütüyoruz.
Laodikya kazıları süreç ve büyüklük bakımından Türkiyede ilk ve tektir.
Yayıncı: Şükran Yücel