MARDİN (A.A) - Şengül Oymak - Kültür ve Turizm Bakanlığının
isteği üzerine, Mardin Kırklar Kilisesi Başpapazı Gabriel Akyüz tarafından
Türkçeye çevrilen Süryanice şiirler Kutsal Ruhun Kavalı adlı kitapta
toplandı.
Kırklar Kilisesi Başpapazı Gabriel Akyüz, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
Kültür ve Turizm Bakanlığının, Süryani edebiyatıyla ilgili bir eserin Türkçeye
çevrilmesini istediğini kaydetti.
Bir şiir kitabını Türkçeye çevirmeyi düşündüklerini, çünkü şiirlerin
Süryani edebiyatının önemli bir bölümünü kapsadığını anlatan Akyüz, kitapta
Süryani kilisesi ataları tarafından Kutsal Ruhun Kavalı olarak adlandırılan
Süryani Mor Efemin şiirlerinin bulunduğunu kaydetti.
Akyüz, şiirlerin 4. yüzyılın ortalarında kaleme alındığını, eserlerin
günümüze kadar korunduğunu, şiirlerin hepsinin 7 hece ölçüsüyle yazıldığını
belirtti.
Kitabın 400 sayfadan oluştuğunu, ayrıca Mor Efemin hayat hikayesinin de
ilave olarak yer aldığını ifade eden Akyüz, şunları söyledi:
Kitabın tanıtımı, 13 Ekimde, Frankfurt Kitap Fuarında yapıldı. Tanıtım
amacıyla sadece bir kitap Frankfurt Kitap Fuarına gönderilmiş. Şu anda basım
aşamasında. Kısa zamanda Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kitap
yayımlanacak. İki kitap halinde yayımlanacak. Bir kitapta orijinal Süryanicesi
var, diğer kitapta Türkçeye çevrilen bölümü var. Çok özel bir çalışma oldu.
Okunmaya değer, görülmeye değer bir kitap olacak. Okuyucular, Süryani
edebiyatının ne kadar zengin olduğunu, ne kadar eski olduğunu görecekler. Ayrıca
şair, yazar hakkında da bilgi edinecekler. Yazar hem aziz hem teolog hem şair hem
dil uzmanı. Birçok cümleyi tek bir cümleyle anlatabilen bir zat. Toplanan şiirler
daha önce belirlenmişti. Eski Mardin Metropoliti tarafından şiirler derlenmiş
toplanmıştı. Kendi el yazısıyla bir kitapta toplanmıştı. O kitabın orijinal şekli
de basıldı. Bu kitabın içinde 31 tane şiir var. Bazı şiirler çok uzun, bazıları
normal. Türkçe çeviri 400 sayfadan oluşuyor.
Kendisinin yaptığı çeviri çalışmasının 1 yıl sürdüğünü ve projeyi bitirdiği
için çok mutlu olduğunu anlatan Akyüz, sözlerini şöyle sürdürdü:
İnşallah okuyuculara iyi bilgiler verecek. Şiirler, hep dinsel eserler.
Süryanilerde, halk şiiri son 50 yıla kadar yoktu. Süryaniler, Hristiyanlığa geçiş
yaparken, torunları tekrar putperestlik tuzağına düşmesinler diye Hristiyanlık
öncesi bütün eserlerini yakmışlar. Ayrıca, Süryaniler Hristiyanlığa geçerken
kendilerini tümüyle Hristiyanlık öğretisine vermişler. Halk şiirinin günah
olduğunu düşünerek, dinsel eserlere yoğunlaşmışlar. 21. yüzyılın yarısına kadar
Süryanilerde halk şiiri yoktu, halk edebiyatı yoktu. Hep dinsel eserler.
Kendilerini tümüyle kiliseye adamışlar. Bu konuda, bu alanda sayısız eserler
bırakmışlar. Bu eserlerin çoğu günümüze ulaşmış. Farklı ülkelerdeki
kütüphanelerde eserlerimiz var.
Kürtçenin seçmeli ders olduğunu hatırlatan Başpapaz Gabriel Akyüz,
Süryanice de olmalı. Bazı okullarda çoğunluk oluşturduğunda Süryanicenin de
seçmeli ders olmasını diliyorum. Eğer bu konuda bize düşen bir görev olursa,
yardım etmeye hazırız. Çocuklarımız Türkçeyi okulda, Süryaniceyi de evde
öğreniyorlar. Çocuklara Süryaniceyi tam olarak öğretmek zor. Sadece kilise
nezdinde ilahileri öğretiyoruz. Bu da kafi değil çünkü bir eseri yazma, mektup
yazma derecesinde olmuyor. Çok alt bir seviyede öğretmeye çalışıyoruz diye
konuştu.
Yayıncı: İrfan Cemiloğlu