YOZGAT (A.A) - Ömer Sarı - Şahin Özmen - Yozgatın Sorgun
ilçesinde yaşları 70in üzerindeki nineler, Halk Eğitim Merkezine gelerek hiçbir
ücret almadan kursiyerlere kilim motifleri, kök boyanın sırları ve geleneksel
halı tezgahları hakkında bilgi veriyor.
Halk Eğitim Merkezi Müdürü Ali Erol, AA Muhabirine yaptığı açıklamada,
Yozgat İŞKUR Müdürlüğü ile ortaklaşa tarihi kilimleri gelecek nesillere aktarmak
için 20 tezgahlı kurs düzenlediklerini ve kursta özellikle köylerdeki ninelerden
de farklı modeller, kök boyası ve halı tezgahları konusunda bilgi aldıklarını
söyledi.
Erol, öğretilen kilim modellerinin Yozgata özgü ve tamamen bitkilerden
rengini almış kök boyası ile boyanmış iplerle dokunduğunu vurgulayarak, yaşlı
öğreticilerin kendilerine yeni modeller, farklı tasarımlar ve renkler konusunda
yardımcı olduğunu vurguladı.
Yaşlı öğreticilerden sadece modeller ve renkler konusunda bilgi
almadıklarını da anlatan Erol, Kilim tezgahımızın biri bozulmuştu. Köyümüzün
birinden bir nineyi getirerek kısa sürede sorunu giderdik. Ayrıca ne zaman
ihtiyaç duysak hemen gelirler ve hiç bir ücret de talep etmezler diye konuştu.
-Sığır kuyruğundan sarı, deve tüyünden turuncu-
Sorgun ilçesi Yaycılar köyünden Tekmile Erol (76) gençliğinde evlerde kilim
dokuduklarını ve bu kilimlerin çeyizlere konulduğunu anlattı.
Dokuma kültürünün o yıllarda yaygın olduğunu vurgulayan Tekmile Erol,
Eskiden döşeme, kilim, perde, yastık dokurduk. Koyunlardan yünü kırktıktan
sonra ayıklar, boyardık. Ceviz kabuğunu kaynatıp yeşil, soğan kabuğundan kırmızı
elde ederdik. Kül suyu ile astar verirdik, ipler iyice parlasın diye. Kara yünle
beyaz yünü katardık ondan gri çıkardırdık dedi.
Saraykente bağlı Dedefakılı köyünden Makbule Fikriye Yozgat (74) ise
öğrencilere geleneksel kilimler ve kök boyası üretimi hakkında bilgi veriyor.
Yozgat, Kilim dokumada kullanılan iplerde krem ve gri rengini, hiçbir
katkı kullanmadan koyunun yününden elde ediyoruz. Kömür tozundan siyah, karamuk
kökü ile kuşburnundan kırmızı, çivit otundan lacivert ve mavi, sığır kuyruğundan
sarı, deve tüyünden turuncu, asma yaprağından yeşil, naneden haki, papatyadan
sarı rengini elde ediyoruz. Bazı bitkilerin tamamı, bazılarının ise çiçeği,
yaprağı, tohumu, meyvesi, kabuğu veya kökünü kullanıyoruz diye konuştu.
Kursiyerlerden Filiz Şenses de (35) tarihi kilimlerin dokumasını öğrenmek
istediği için açılan kursa yazıldığını söyledi. Kursta, usta öğreticilerden ve
yaşlı teyzelerden bilgiler edindiğini anlatan Şenses, Buraya geldiğimizde hiç
bir şey bilmiyorduk. Yaşlı teyzelerimiz ve kurs öğreticimiz, kilim dokumayı ve
renk edinilmesini öğretti. Burada çok kilim motifi öğrendik. Bu tarihi zenginliği
bize öğrettikleri için hem usta öğreticilerimize hem de köylerden gelerek bize
işin püf noktasını öğreten ninelerimize çok teşekkür ederim diye konuştu.
Yayıncı: Şükran Yücel