İZMİR (A.A) - Mustafa Yıldırım - Tarihi geçmişiyle Türkiyenin
en köklü kütüphanelerinden biri olan İzmir Atatürk İl Halk Kütüphanesinin
faaliyet gösterdiği binanın, depreme dayanıksız olduğu belirlendi.
İzmir Kültür ve Turizm Müdürü Abdülaziz Ediz, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünün, kütüphanelerin
iyileştirilmesi ve modernizasyonu amacıyla bu yılın ocak ayında gönderdiği
genelge doğrultusunda, İzmir genelinde Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı
kütüphanelerde binaların deprem güvenliği ile eksikliklerin tespitine yönelik
çalışma başlatıldığını belirtti.
Kentin en önemli kütüphanelerinden olan İzmir Atatürk İl Halk Kütüphanesi
binasında yapılan çalışmalar sonucunda, binanın depreme dayanıksız olduğu yönünde
rapor hazırlandığını belirten Ediz, binanın ya güçlendirilmesine ya da yıkılarak
yeniden inşa edilmesine ihtiyaç olduğunu kaydetti.
-Fiziki eksiklikleri de gidermek için yeni bina yapılacak-
Ediz, il halk kütüphanesinin, merkezi konumu ve sahip olduğu 38 bin kitapla
kentin en çok ilgi gören kütüphanesi olduğunu belirtti.
Kütüphanenin, bunun yanında görme engellilere yönelik sesli kitaplar ve
Braille alfabesiyle basılı kitaplara sahip oluşu ile İzmire yönelik kitaplardan
oluşan Yerel Bellek bölümüyle önem taşıdığını ifade eden Ediz, bina sorununun
ortaya çıkmasıyla kütüphanenin çok daha işlevsel olarak hizmet verebilmesi için
yeni bina yapılması görüşünün ağır bastığını ifade etti.
Ediz, kütüphanenin Osmanlı dönemine uzanan tarihine karşın, mevcut binasında
1973 yılından bu yana hizmet verdiğini ve burasının tescilli bir yapı olmadığına
işaret ederek, şunları kaydetti:
Mevcut bina o dönemin şartları içinde uygun görülen bir proje, ancak
bugünkü ihtiyaçları karşılar durumda değil. Öncelikle kütüphanede engelli
bölümümüz var, ancak buranın fiziki şartları engellilerin kullanımına uygun
değil. Tüm bunları dikkate alarak binanın içinde tadilatla güçlendirmeyle veya
düzenlemelerle uğraşmaktansa yeni bir binanın yapılması çalışmalarını
sürdürüyoruz. Mevcut binanın yıkılarak ve arazinin de tamamını kullanmak
suretiyle daha geniş bir alanda yapılacak bina ile tüm bu olumsuzlukları bertaraf
etmeyi düşünüyoruz.
-Tarihi boyunca hem adı ham yeri değişmiş-
Osmanlı döneminde vakıf geleneğiyle 1775 yılında Hisar Cami Şerif
Kütüphanesi olarak kurulan kütüphane, 1925 yılında tekke, zaviye ve türbelerin
kapatılmasına dair kanun gereği Milli Eğitim Bakanlığı bünyesine geçti.
İzmirdeki diğer vakıf kütüphaneleri ile bir araya getirilerek Salepçioğlu
Camisinde Hisar Umumi Kütüphanesi adıyla hizmet vermeye başlayan kütüphane,
yer yetersizliği nedeniyle 1934 yılından itibaren Halkevi binasında, 1942
yılından itibaren ise Okullar Müzesinin iki salonunda hizmet verdi.
Salepçizade Ahmet Efendinin kurmuş olduğu Salepçioğlu Vakıf Kütüphanesi
ile 1948 yılında birleştirilen kütüphane, 1952 yılına kadar Hisar-Salepçioğlu
Kütüphanesi adıyla anıldı.
Bu tarihte Atatürk Müzesi binasının alt katına taşınan kütüphanenin adı,
önce Atatürk Kütüphanesi, 1957 yılında ise Atatürk Umumi Kütüphanesi
olarak değiştirildi.
Kütüphane ve müze, 1962 yılında müdürlük haline getirilerek Atatürk İl
Halk Kütüphanesi ve İzmir Şehri Atatürk Müzesi Müdürlüğü ismini aldı.
Atatürk İl Halk Kütüphanesi, bugün bağımsız olarak hizmet verdiği Mithatpaşa
Caddesindeki binasına ise 1973 yılında taşındı.
Yayıncı: A. Fatih Tekcan