GAZİANTEP (A.A) - Güney-Doğu Avrupa Kültür Varlıklarının Yasa
Dışı Trafiği ile Mücadele bölgesel eğitim çalıştayı Gaziantepte başladı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Murat
Süslü, çalıştayın açılışında yaptığı konuşmada, Türkiyeye iade edilen tarihi
eserler ve bu konuda sürdürülen çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Türkiyeye ait ancak yasal olmayan yollarla yurt dışına çıkarılmış eserlerin
bulunduğu ülkelerin, bu eserleri hukuki yollarla ellerinde tuttuklarını dile
getirdiklerini ifade eden Süslü, Biz sadece bize ait olan eserlerin iadesini
istiyoruz. Etik kurallar içerisinde kazan-kazan formülünden, işbirliğinden
yanayız. Ama hiç de hakkımız olmayan, kültür dünyasının hiç de hakkı olmayan
kampanyalarla karşı karşıyayız dedi.
Konyada 13. yüzyılda yapıldığı belirtilen bir cami mihrabının Almanyada
bulunduğunu aktaran Süslü, mihrabın Türkiyeye iadesi için çalıştıklarını
belirtti. Süslü, şöyle devam etti:
13. yüzyıl bir cami mihrabı... 1907 yılında o dönemin Alman Konsolosu,
Konyada bunu 38 parçaya bölüp, İstanbul üzeri Almanyaya götürüyor. Tüm
inançlara saygılıyız ama bu konuda şunu söylemek isterim; 13. yüzyılda eğer
Berlinde bir cami var ve bu onun mihrabıysa biz bir şey demiyoruz. Ya da 13.
yüzyılda bu konuyla ilgili Almanyada İslamiyetle ilgili bir görüntü var, ışık
var ve bu da onun parçasıysa, biz ona da bir şey demiyoruz. Ama biz Kölnde
Berlinde bir katedralin aksını söküp götürseydik o dönemde acaba o şehrin
insanları bunu nasıl karşılarlardı.
-Kültür varlıklarını korumanın önemi
Gaziantep Valisi Erdal Ata da medeniyet izlerinin insanlar tarafından tahrip
edildiğini dile getirdi. Kültürel mirasın korunması ve gelecek kuşaklara
aktarılmasının, insanlık tarihinin korunması anlamında ele alınması gereken bir
konu olduğunu vurgulayan Ata, şöyle devam etti:
Kültür varlıklarının layık oldukları değer ve öneme uygun korunma, bakım
ve muhafazası her geçen gün daha da zorlaşmaktadır. Ülkemizden koparılmış çok
değerli eserlerin tekrar ülkemize kazandırılması ve bu konuda 1954 ve 1970
yılında imzalanan kültür varlıklarının korunması protokollerine uygun koruma ve
önleme çalışmalarının önemi büyüktür. Bu kapsamda her ülkenin kendi iç
düzenlemeleri yanında uluslararası sözleşme ve protokollerden gelen
sorumluluklarını yerine getirmelerini beklemek en doğal hak olarak
bilinmelidir.
-Suriyede kültürel varlıklar yok ediliyor
Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Asım Güzelbey ise Suriyede yaşanan
olaylarda kültürel mirasın yok edildiğini söyledi.
Halep, UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde olan bir şehir. Halepteki
kültür yok ediliyor ama bütün dünya seyrediyor diyen Güzelbey, herkesi bu
konuda duyarlı olmaya çağırdı.
Gaziantepin de UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine aday olduğunu ve aynı
zamanda bir hoşgörü şehri olduğunu ifade eden Güzelbey, kentte bulunan kilise
ve sinagogu restore ettiklerini vurguladı.
UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Öcal Oğuz da tarihi eserlerin ait
olduğu ülkede güvenle kalması için çalışmalar yaptıklarını anlattı. Bununla
UNESCOnun temelinde yer alan barış dilini kullandıklarını dile getiren Oğuz,
Sadece miraslarımızın kaçırılması değil, imaj oluşturma bakımından daha fazla
çalışmamız gereken konular var dedi.
UNESCO Venedik Ofisi Avrupa Kültür ve Bilim Bölgesel Bürosu Kültür Birimi
Başkanı Anthony Krause da kültürel varlıkların yasa dışı ticaretinin geniş bir
alan olduğunu söyledi.
Suriyede yaşanan olaylara da değinen Krause, Suriyede zorluklar var.
Yasa dışı mal edinme, kandırma, sahtecilik yoluyla kültürel mirasın ticaretinin
yapılması, güvenlik ihlali yapılması gibi... Burada harekete geçilmesi gereken
bir çok alan var. Hepimizin amacı, kültürel varlığın yasa dışı ticaretiyle ilgili
olarak farkındalık yaratmaktır diye konuştu.
Açılış konuşmalarının ardından UNESCO Kültürel Mirasın Korunması Anlaşmaları
Bölümü Program Sorumlusu Edouard Planche, etkinlik hakkında bilgi verdi.
Planche, kültürel mirasın korunması açısından uluslararası işbirliğinin
geliştirilmesinin önemine dikkat çekti. Kültür varlıklarının yasa dışı
ticaretinin internet üzerinden yapılabildiğini vurgulayan Planche, Uyanık olmak
gerekiyor. Bunun için her ülkenin Interpolü uyarması gerekiyor diye konuştu.
Zeugma Mozaik Müzesinde düzenlenen çalıştay, 21 Kasıma kadar devam edecek.
Muhabir: Orhan Çiçek / Sevil Çelik
Yayıncı: İsmail Fidan