BURSA (A.A) - Haluk Yüksel - Marmara Denizinin Güney sahilleri
boyunca doğuda İznik Gölü çevresinden, batıda Trakyada Mürefteye kadar uzanan
bir yay içerisinde geleneksel olarak üretilen ve dünyanın en kaliteli sofralık
zeytinlerinden biri kabul edilen Gemlik tipi için, coğrafi tescil ve havza
modeli ile koruma ve zeytinyağında olduğu gibi destekleme primi istendi.
Yetiştirildiği bölgenin coğrafi yapısı, iklimi ve üretim şekli nedeniyle
kendine özgü karakteristik özellikleri ve ayrı bir rayihası (güzel kokusu) olan
Gemlik tipi sofralık zeytin, ince kabuğu, küçük çekirdeği, bol etli yapısı,
etinin çekirdekten kolayca ayrılabilmesiyle diğer türlerden ayrılıyor.
Marmara Zeytin Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Marmarabirlik) Yönetim
Kurulu Başkanı Hidamet Asa, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiyede en
kaliteli sofralık zeytinin, Güney Marmarada yetiştirildiğini belirtti.
Asa, Gemlik tipi zeytinin geleneksel olarak yetiştirildiği Güney Marmara
boyunca uzanan havzasının dışında da üretildiğini, hatta son yıllarda bu türdeki
zeytin ekimlerinde artış olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
Gemlik tipi zeytin, Türkiyenin her tarafında yetişmektedir. Ama damak
tadıyla ve diğer özellikleriyle baktığımızda gerçekten Marmara Bölgesinde
yetişen, yani bölgemizde, Güney Marmarada yetişen ürünler ön plana çıkmaktadır.
Biz 2-3 yıldan bu yana bunu yüksek sesle seslendiriyoruz. Diyoruz ki; Merdiven
altı üretim ve haksız rekabet var. Diğer bölgelerden 1-1,5 liraya alınan ürünler,
maalesef Gemlik tipi diye de satılmıyor, Gemlik zeytini diye satılıyor. Yani,
Artık bazı ambalajların üzerine Gemlik tipi de yazılmıyor Gemlik zeytini diye
yazılıyor. Bu çok üzücü bir durum. Bu konuyla ilgili mutlaka ve mutlaka coğrafi
tescil, havza modeli ve bu bölgedeki üreticilerin korunmasına ilişkin bir
yapılanma olması gerekir.
-En azından kilogram başına 25 kuruşluk bir destek...-
Sofralık zeytine kilogram başına destekleme primi verilmesi beklentisine de
değinen Asa, bu konuya ilişkin taleplerini yetkililere ve siyasetçilere
ilettiklerini bildirdi.
Asa, destek konusunda gerçekten çok çarpıcı bir durum yaşandığını dile
getirerek, şöyle devam etti:
Ham maddesi zeytin olan zeytinyağına destekleme yapılıyor, zeytine
destekleme yapılmıyor. Yani çok çarpıcı bir durum. Kilogram başına mutlaka
sofralık zeytine destekleme yapılması gerekir. Bu şekilde, aynı zamanda kayıt
altına alınacaktır ve devletimize de katma değer kazandıracağına inanıyorum ve
kayıt altına alınmasıyla Türkiyede yetişen sofralık zeytinin miktarı ve aynı
zamanda yağlık zeytinin miktarı ortaya çıkacaktır. Şuan itibarıyla yağlık zeytini
dahi, sofralık zeytin diye satan firmaların olduğunu düşünüyorum.
Destekleme konusunda, teknik bir çalışmanın yapılması gerektiğini
vurgulayan Asa, En azından kilogram başına verilecek olan 25 kuruşluk bir
destek, katma değeriyle birlikte ilk üreticiden son, nihai tüketiciye kadar, -üç
defa el değiştirdiğini düşünelim- verilen desteğin fazlasıyla çıkacağına
inanıyorum değerlendirmesinde bulundu.
Yayıncı: Kamuran Akkuş