ŞANLIURFA (A.A) - Mehmet Güldaş - GAP Eylem Planı uygulamalarının son yılında bölgede başta sulama olmak üzere altyapı yatırımlarında son derece önemli gelişmeler sağlandı. Sulamaya açılan alan 370 bin 418 hektara, sulama yatırımlarındaki fiziki gerçekleşme ise yüzde 14ten yüzde 20,3e yükseldi.
     AA muhabirinin, GAP Bölge Kalkınma İdaresince hazırlanan GAP Eylem Planı Uygulamalarında Son Durum raporundan derlediği bilgiye göre, GAPın ekonomik kalkınma, sosyal gelişme başta sulama olmak üzere temel altyapı yatırımlarının hızlandırılarak büyük bir bölümünün 2012 yılı sonuna kadar tamamlanmasını sağlamak üzere söz konusu plan, 2008 yılında Başbakanlık genelgesiyle uygulamaya konuldu.
     Eylem planı uygulamalarının zamanında tamamlanması amacıyla gerekli tedbirler alınıp, GAP Bölgesindeki yatırımlara tahsis edilen ödenek miktarında önemli bir artış sağlandı. 1990-2007 dönemi itibarıyla kamu yatırımlarından GAP yatırımlarına yılda ortalama yüzde 7 pay ayrılırken 2008 yılında yüzde 12, daha sonraki yıllarda ise yüzde 14 düzeyinde pay ayrıldı.
     Bu çerçevede 2007-2011 döneminde toplam kamu yatırım tutarı 1,5 kat, buna karşılık GAP Bölgesi yatırım tutarı 3 kat arttı. Sulama yatırımları bütçesi ise yaklaşık 10 kat artış gösterdi.
    
     -Altyapı yatırımları arttı
    
     GAP Eylem Planı uygulamalarının son yılı olan 2012ye gelindiğinde bölgede başta sulama olmak üzere altyapı yatırımlarında son derece önemli gelişmeler sağlandı.
     Sulamaya açılan alan miktarı 2011 yılı sonunda 370 bin 418 hektara, sulama yatırımlarındaki fiziki gerçekleşme ise yüzde 14ten yüzde 20,3e yükseldi. Yıllardır barajlarda depolanmış suyu tarlaya taşıyacak bir çok sulama ana kanalının inşaatına da GAP Eylem Planıyla başlandı ve büyük bir bölümü 2012 yılı sonunda tamamlanacak aşamaya geldi.
     Dicle Irmağının en büyük barajı olan Ilısu Barajı ile GAPın önemli bir projesi olan Silvan 1. Merhale Projesi kapsamındaki Silvan Barajının inşaatına başlandı. Ilısu Barajı ve HESin tamamlanmasıyla birlikte enerji yatırımlarında yüzde 74 olan fiziki gerçekleşme oranı da yüzde 90ı aşarak Cizre Barajının yapımının önünü açacak seviyeye ulaştı.
     GAP Eylem Planında yapılması öngörülen arazi toplulaştırılması çalışmaları da 2,1 milyon hektar olarak 2012 yılı sonunda tamamlanması planlanıyor.
     Plan kapsamında bölgeye doğalgaz arzı sağlayacak beş boru hattı inşaatından ikisi bitirildi. Batman dışındaki tüm illerin içme suyu şebekesi tamamlandı. GAP Eylem Planı döneminde yapılan bin 466 kilometre il ve devlet yolu ile bölgenin karayolu ağı iyileştirildi.
     Aynı dönemde Batman Havaalanı terminal binası tamamlanırken, Şırnak Havaalanı inşaatına da başlandı.
     Eğitim, sağlık, istihdam, sosyal koruma gibi toplumsal gelişmenin temelini oluşturan alanlarda da gerçekleştirilen yatırımlarla sosyal göstergelerde hızlı ve olumlu gelişmeler yaşanmaya başlandı.
     Bütün eğitim kademelerinde okullaşma oranının yükseltilmesi, derslik sayısının artırılması amacıyla özellikle son yıllarda bölgeye ayrılan ödeneklerde de artış sağlandı.
    
     -GAP Eylem Planı revizyon çalışmaları
    
     GAP Eylem Planı uygulamaları sonucunda yaşanan bu gelişmelere ve birçok eylemde hedeflerin aşılmış olmasına rağmen plan kapsamındaki bazı projeler ise henüz tamamlanamadı. Bazı projelere ise çeşitli nedenlerle henüz başlanamadı.
     Sulama projelerinin tasarımının zaman alması, sosyal alandaki yatırımlar ve tesisler için arsa bulunamayışı, ihale sürecinin uzun sürmesi gibi sorunlar eylemlerin gerçekleştirilmesinde gecikmelere neden oldu.
     Geçen 5 yıllık süre içerisinde bölgede yaşanan değişimler, yapılan yeni araştırmalar sonucunda gündeme gelen yatırımlar da yeni projelerin uygulamaya konulmasını gerekli kıldı.
     Plan kapsamında devam eden projeleri tamamlamak, bölgenin rekabet gücünü yükseltmek, katma değeri yüksek ürünlere yönelmek ve yaratılan katma değerin önemli bir kısmının bölgede kalmasını sağlamak, altyapıya yapılan yatırımlarla doğan potansiyeli ekonomik ve sosyal gelişimin hızlandırılması yönünde tam olarak kullanmak, insanı hedef alan, çevreye duyarlı, sürdürülebilir, gelir eşitsizliğini giderici, dezavantajlı alanları ve grupları önceleyen programlar ve projeler geliştirmek, istihdamı artırmak ve GAPı daha ileriye taşımak amacıyla GAP Eylem Planında revizyona gidilmesi kararı alındı.
     GAP Eylem Planı Revizyon toplantıları Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz başkanlığında, haziran ayında Diyarbakır, Mardin ve Gaziantepte yapıldı.
     Bölge kalkınma ajansları, bölgede görev yapan kamu yöneticileri, yerel meslek kuruluşları, sivil toplum kuruluşları temsilcileri, bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşlarının üst düzey yöneticilerinin ve il milletvekillerinin katılımıyla gerçekleştirilen bu toplantılarda gerek merkezi teşkilatlardan, gerekse yerelden alınan bütün bilgiler katılımcılarla paylaşıldı.
     Toplantılarda ayrıca GAP Eylem Planındaki son gelişmeler anlatılarak durum tespiti de yapıldı.
    
     Yayıncı: İsmail Fidan