BALIKESİR (A.A) - Zafer Akpınar - Erdekteki yaklaşık 3 bin
yıllık Kyzikos Antik Kentinde yapılan kazı çalışmaları 2006dan bu yana
sürerken, çalışmalar kapsamında dünyanın en büyük tapınakları arasında yer aldığı
belirtilen, bazı araştırmacılarca dünyanın 8. harikası olarak gösterilen
Hadrian Tapınağı, gün yüzüne çıkarılıyor.
Atatürk Üniversitesi Öğretim Üyesi ve kazı başkan yardımcısı Yrd. Doç. Dr.
Korkmaz Meral, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kyzikos Antik Kentindeki ilk
kazıların 1989 yılında başladığını ancak bazı nedenlerle 1997de
sonlandırıldığını söyledi.
Çalışmaların, Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğiyle, 2006da Atatürk
Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nurettin Koçhan başkanlığında tekrar
başladığını ifade eden Meral, burada dünyanın en büyük tapınakları arasında
gösterilen Hadrian Tapınağı bulunduğunu anlattı.
Hadrian Tapınağının 1. yüzyılda yapıldığını ifade eden Meral, 117 yılında
deprem oluyor. Roma İmparatoru Hadrian, 124 yılında Kyzikosa gelince, üzülüyor.
Yardım ediyor. Büyük çapta destekte bulunduğu için bölge halkı da ona karşı vefa
borcunu ödemek için tapınağın adını Hadrian koyuyor dedi.
Meral, tapınağın boyutlarıyla önem taşıdığını dile getirerek, şöyle devam
etti:
Efeste Artemis Tapınağı var. 110 metrenin üzerinde uzunluğa sahip. 4-5
parça sütun tamburu kalmış. 115 metrelik Apollon Tapınağı var. Kyzikostaki 117
metre uzunluğa sahip. Bu boyutlar ve kapladığı alan itibarıyla, kendi alanında
Anadolunun en büyük tapınağı. Şu anda kazılara devam ediyoruz. Çok aşırı
derecede zarar görmüş. Depremlerde, kaçak kazılarda ve kireç ocağı olarak
kullanıldığı Bizans döneminde büyük hasar oluşmuş. İstanbulun çok yakınında
olması parçalarının taşınması açısından dezavantaj oluşturmuş.
Tapınağı ayağa kaldırmaya çalıştıklarını vurgulayan Meral, Tapınağı
tamamen açarak, en azından görseli ortaya koyabiliriz. Uzun yıllar devam edecek
buradaki çalışmalar. Devlet, kazılara destek veriyor. Sponsor desteğinin de
bulunması kazıların hızını artıracaktır. Çok büyük boyutlu eserler var. Destek
olsa, 10-15 yılda tamamını açabiliriz. Şu anda yarısı açılmış durumda diye
konuştu.
Kazı Başkanı Yard. Doç. Nurettin Koçhanın yazdığı Kyzikos adlı kitapta,
yapılan kazı çalışmalarıyla tapınağın güneydoğu kısmının büyük ölçüde ortaya
çıkarıldığı belirtiliyor.
Antik araştırmacıların birçoğunun yayınlarında Kyzikos ve Hadrian
Tapınağına yer verdiği ifade edilen kitapta, Bazı araştırmacılar, dünyanın 8.
harikası, bazıları da dünyanın 7 harikasından biri olarak kabul eder deniliyor.
Kazılarda sadece tapınak değil, o döneme ait su sistemleri, tiyatro,
mezarlar ve bazı eserler de ortaya çıkarılıyor.
Yayıncı: Doğan Sarıtaş