Çiftçi motorinden ilaca, tohumdan gübreye hemen her kalemde artan fiyatlarla boğuşuyor. Gübrede yeni sezon yeni zamlarla başladı, kimyasal gübredeki fiyat artışları yüzde 80'i aştı. 

Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez zamların devam edeceğini belirterek, “Bugün kamuya ait gübre fabrikalarının kapatılıp özelleştirilmesinin yıkıcı sonuçlarını yaşıyoruz. İGSAŞ kamuya aitken piyasayı düzenler, fiyatların bu kadar artmasına engel olurdu. Önce gübre fabrikaları kâr edemez hale getirildi, sonra ya satıldı ya da kapatıldı.” dedi.

Türkiye'de üre gübresinin tek bir üreticisi kaldı: İstanbul Gübre Sanayi A.Ş.(İGSAŞ). İGSAŞ'ın üretimi Türkiye'nin tüketiminin sadece yüzde 15'ini karşılayabiliyor, gerisi ithal ediliyor. 

Üre ithal edilen ülkelerin 2020 yılı kasım ayından beri her hafta fiyat artırdığı, tedarik ile ilgili aksaklıklar yaşandığı belirtiliyor. Bugün itibarıyla Türkiye'nin 300 bin ton üre gübresi açığı bulunuyor.

Gübrede zamlar maliyetleri ikiye katlarken, çiftçiler pek çok üründe fiyatların artık maliyetleri karşılamadığını belirtiyor. Gıdada yeni bir zam dalgasının kapıda olduğu uyarısı yapılıyor. 

Dışa bağımlılık ve ithalat sebebiyle gübre fiyatlarının düşürülmesinin çok zor olduğunu belirten tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım, “2017'den bu yana çiftçi dekara sadece 4 lira gübre desteği alıyor. Maliyetlerin düşürülmesi için gübre desteğinin artırılması gerekir.” dedi. 

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal artan fiyatlar sebebiyle çiftçinin gübre kullanamaz noktaya geldiğini vurgulayarak, “Son bir yılda gübre fiyatlarına yüzde 60-90 arasında zam geldi. Buna karşın AKP, 2021 yılı desteklerinde gübre desteğini 840 milyondan 788 milyon liraya düşürdü. Piyasanın rahatlaması ve üreticinin gübre alması için desteklerin bir an önce ödenmesi ve artırılması gerek.” ifadelerini kullandı.

Amasyalı çiftçi Ömer Sarı maliyetlerdeki artışa çok tepkili.

“Önüne gelen çiftçinin sırtından para kazanıyor. Yıllardır çiftçi para kazanamıyor, kredi ile günü döndürüyor ancak artık o yol da tükendi.” diyen Sarı, çiftçinin çok düşük rakamlara malını satmaya çalıştığını oysa marketteki fiyatları gördüklerinde büyük şaşkınlığa uğradıklarını söyledi.

Sarı, “Samsunlu çiftçi arkadaşlarımla dün konuştum. Brokoliyi 3 liraya satmaya çalışıyorlar, markette bu ürün 10-12 lira. Bu çiftçinin üzerinden kimler para kazanıyor, artık yeter.” diye konuştu.

Sarı, 2 Şubat'ta çiftçiler olarak toplanarak Ankara'ya gideceklerini açıkladı. Sarı, Sözcü'ye verdiği mülakatta iller arasında gübre fiyat farklarının da çiftçinin belini büktüğünü söyledi.