Bir yılı aşkın bir süredir tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 pandemisinde 2 milyondan fazla insan hayatını kaybetti, toplam tespit edilen vaka sayısı da 103 milyonu aştı.
Tıp dünyası, pandeminin ilk aylarında virüs nedeniyle ortaya çıkan zatürre vakalarına yoğunlaşırken ilerleyen dönemde ani ölüm vakalarının ve özellikle kalp krizine bağlı ölümlerin görülmesi, virüsün vücudun diğer bölgelerine de hasar verebildiği gerçeğini ortaya çıkardı.
"Koronavirüs en hayati organlardan olan kalbe de hasar verebiliyor mu? Pandemi döneminde artışı gözlenen ani kalp krizlerinin virüse bağlı enfeksiyonlarla tıbben bir ilgisi var mı?" gibi soruları yanıtlayan Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Özlem Esen, Kovid-19 ve kalp hastalıkları ilişkisini değerlendirdi.
Prof. Dr. Özlem Esen, Kovid-19 pandemisi ile birlikte ilk aylarda belli risk gruplarında öngörülebilir zatürre oranı veya hastaneye yatıştan bahsetmenin mümkün olduğunu ancak zaman ilerledikçe hiçbir risk faktörü olmayan hatta hastalığı asemptomatik geçiren bireylerde ani ölüm vakalarının bildirildiğine dikkat çekti.
'Kalp kası hasarının erken tespiti hayat kurtarıcı olacaktır'
Özellikle sağlıklı gençlerde, aktif spor hayatına geçiş döneminde hayatı tehdit eden ve ritim bozukluğuna bağlı olduğu düşünülen ölümlerin tespit edildiğini belirten Prof. Dr. Özlem Esen şunları söyledi:
"Bu gözlemler nedeniyle yapılan çalışmalarda özellikle hastane döneminde kalp kası hasarını gösteren ‘Troponin’ yükselmesi olanlarda ölüm oranlarının yüksek olduğu tespit edildi. Troponin değeri, kalp kasında iltihabi süreç (miyokardit), kalp krizi (damarın pıhtı ile tıkanması) veya genel oksijenlenme bozukluğuna bağlı olarak yükselebiliyor. Yakın zamanda Almanya’da yapılan bir çalışmada Kovid-19 enfeksiyonunu asemptomatik geçiren hastalar iyileşme döneminde MR ile incelenmiş ve yaklaşık yüzde 60 oranında sessiz miyokardit bulgusu saptanmış durumda. Bütün bu bilgiler ışığında bakıldığında Kovid-19 enfeksiyonu sonrası kalp kası hasarının erken tespiti hayat kurtarıcı olacaktır."
'İyileşme döneminde ekokardiyografiyle kalp hasarı tespit edilebilir'
Şiddetli Covid-19 enfeksiyonu nedeniyle hastanede bulunan ve hasar belirteçleri yükselen hastalara hastanede yatarken, hastalığı ayakta geçiren kişilerin de iyileşme döneminde ilk 4-6 hafta içinde yapılacak ekokardiyografi incelemesiyle kalp hasarlarının teşhis edilebildiğini söyleyen Prof. Dr. Özlem Esen, "Gençlerde ise özellikle sportif aktiviteye başlamadan önce kalp fonksiyonlarının değerlendirilmesi tavsiye edilir. Kovid-19 enfeksiyonu sonrası göğüs ağrısı, nefes darlığı ve çarpıntı yakınması olanların gerek kas hasarı gerek kalp zarı iltihabı olan perikarditi tespit etmek için ekokardiyografi yapılması çok önemlidir" ifadelerini kullandı.