Yatırımcıların akıl hocalarını hafife almaya gelmez. Türkiye’de iktidarı elinde tutanların onları kale almıyormuş gibi yapmasının yegane sebebi var. O da eyyamcılık. 

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) lehine beyanlar veriyorsa onlardan iyisi yok. 

Son bir senede tecrübe ile sabit olduğu gibi notu çöp derekesine indirmişlerse ya da ‘kamudaki tasfiyelerden ötürü kurumsal güç kaybı devam ediyor’ nevinden OHAL’in kurcalanmasına sebebiyet veriyorlarsa AKP’de herkes aynı ezberi tekrarlıyor. Nasıl olsa yutmaya hazır milyonlar var. 

 

Müşahhas tespitlere istinat edilen ve daha ziyade Türkiye’ye para yatırmaya hazırlananlara ışık tutmak maksadıyla hazırlanan raporlara verilen cevap ‘Haddini bil, sen kimsin ya!’ nakaratlarından ibaret. Mahallenin külhanbeyi mesabesinde kalmış bir anti-tez. 

Sözlerin tantanalı olması aynı kuruluşlara karşı tutarsız tavırlar serdedildiği hakikatini ortadan kaldırmıyor. 

AKP’nin fıtrat haline getirdiği med-cezirler bu bahiste de dikkatten kaçmasın. 

Tam bir iki yüzlülük numunesi. Eksikleri tespit edip yatırımcılarla paylaşmasından daha tabii ne olabilir! Malî erken ikaz sistemleri olarak temayüz eden kuruluşları işinize gelince beğeneceksiniz, aksi hallerde ‘şer cephesi, üst akıl’ gibi içi boş ithamlarla yerden yere vuracaksınız. 

Kendiniz bilirsiniz. 

Tavşan dağa küsmüş dağın haberi olmamış.  

AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın ne dediği yatırımcıların akıl hocalarının çok da umurundaydı. 

Dünyada parayı elinde tutan güç merkezleri yatırımcıların akıl hocalarının her sözünü pür dikkat takip etti. Aynı temayül devam ediyor.

Bu akıl hocalarından JP Morgan hassas bir ikazda bulundu: Dünya piyasaları uzun müddettir 'alışılmadık biçimde' sakin seyrediyor. Yatırımcılar piyasada çalkantıya hazırlıklı olmalı.

Financial Times’a beyanat veren JP Morgan Niceliksel ve Türev Ürünler Araştırma Departmanı Global Başkanı Marko Kolanovic hisse senedi gibi riskli varlıkların yıllardır ralli yaptığını, dalgalanmanın (volatilite) asgarî seviyelerde seyrettiğini vurguladı. 

Kolanovic, ‘makro ortam’ dediği büyük fotoğrafın yatırımcılar tarafından hafife alınmasına şaşırtıcı buluyor. Elhak yerinde bir tespit.

 

Suriye’deki iç savaştan Katar’a komşularının uyguladığı tecrit siyasetine kadar ciddi risklerin varlığı görmezden geliniyor. Donald Trump’ın siyasî istikbali de ABD ekonomisi, dolayısıyla dünya için başlı başına bir muamma. 

Çin’de kamu borçlarının millî gelire nisbeti yüzde 250’ye çıktı. Gölge bankacılıkla çer çöp halının altına süpürülüyor. Büyüme yüzde 5’e doğru geriliyor. Çin mahreçli bir şok dalgası borsalarda tsunami tesiri uyandırabilir. 

Japonya ve Avrupa merkez bankaları para vanasını kısıyor. ABD Merkez Bankası FED zaten kısmıştı. Üçüncü safhaya geçen FED, faiz artışına tam gaz devam ediyor. Dolayısıyla üç kuruşa beş köfte yiyen borsacıların bu devrin bittiğini kabullenmesi şart. 

Menkul kıymetlerde yüksekten uçmak için lazım gelen yakıt ikmali artık yapılmayacak. Ayakları biraz yere basacak. Aksi takdirde saadet zinciri kopacak. Kolanovic’in ifadesi ile “Orta vadede bu piyasada çalkantıya, volatilitede artışla ve kuyruk (kuyruğun köpeği sallaması) risklerine sebep olacak.” 

2008 krizini tetikleyen Lehman Brothers 14 Eylül 2008’de iflas etti. Bu tarihten iki gün evvel, 12 Eylül cuma günü New York Borsası’nda bu iflasa dair hiçbir emare yoktu. Lehman, Wall Street’in en gözde kâğıtları arasındaydı. 655 milyar dolarlık cüssesi ile okyanusun derinliklerini boyladığında sebep olduğu dev dalgalar nice ekonomiyi sular altında bıraktı. 

O krizin yaraları hâlâ sarılamadı. 

Bugün el kesesinden zenginlik taslayan al-satçılar gününü gün ediyor. JP Morgan’ın ikazına bakılırsa muhtemel kriz çok da uzakta olmayabilir. Ortadoğu’da ipler o kadar gerildi ki tansiyon düşmezse olabilecekleri kimse hesap edemez.

Siyasî ve iktisadî risklerin çoğalması hayra alamet değil. Dünya giderek kutuplaşıyor. Gerilimden nemalanan liderler dümene geçti ve gemi her an kayalıklara bindirebilir.

Dünya çapında bir kriz tekrar ederse bundan en fazla zarar görecek ekonomilerin başında maalesef Türkiye geliyor. 

Londra’daki Hintli Herif, Katar’daki paralar, Polit büro istatistikleriyle halka Lale Devri yaşatanlara duyurulur…