ABD başkan yardımcısı
Dick Cheney, sağlık sorunlarını gerekçe göstererek nadiren çıktığı dış seyahatlerinden birininin sonunda
Türkiye'ye de geldi. Ziyaretlerin Umman ile başlaması Suudi
Arabistan,
İsrail,
Filistin ardından da Türkiye'de noktalanması bekleniyordu ancak ilk ziyaret
sürpriz bir şekilde
Irak'a oldu Ardından da programda olmamasına rağmen
Afganistan ziyareti geldi. Bu iki sürpriz, ziyaretin
gündemi hakkında önemli iki ip ucu verdi.
Irak'ın işgali
Amerikan dış politikasının en önemli atağı ve en önemli sorunu.
Bush-Cheney ikilisinin beyazsaraydaki son yılları ancak ikili Irakın işgali konusundaki eleştirilere aldırış etmeden Irak'ta Amerikan güçlerinin yılar boyunca kalmasını sağlayacak planlamalar yapıyor.
Mesud
Barzani ile görüşmek için
Erbil'e kadar giden Cheney, " Türkiye’yle istihbarat paylaşımı yapıp kara harekátına göz yumunca Erbil ve Washinton’un araları bozuldu “ iddialarına bir
cevap vermiş oldu. Amerikan yönetimindeki özellikle Savunma bakanlığındaki bazı kesimlerin “
PKK siyasallaşsın, askeri olarak meseleye çözüm getiremezsiniz “ söylemi ve Barzani'nin
Kerkük konusundaki ısrarı gibi Ankarayı rahatsız eden konularda Cheney'in Erbil'de neler söylediği de merak ediliyor.
Cheney'nin
Kabil ziyaretinde gündeme gelen ana konu ise Afganistan'a daha fazla asker sağlamaktı. Afganistan'nın güneyinde
Taliban güçleri NATO birliklerine üstünlük sağlamış durumda, Taliban'ın gösterdiği direniş karşısında şaşırdıklarını söyleyen NATO komutanları,daha fazla asker talep ediyor. Cheney'de bunu sağlamaya çalışıyor ancak diğer
Nato ülkeleri gibi Türkiye'de buna yanaşmıyor.
Başbakan Recep tayip Erdoğan,
Saraybosna’da yaptığı açıklamada: “İkili görüşmede yada heyetler arası görüşmede Cheney’in asker talep etmediğini “ söyleyerek spekülasyonlara bir son vermek istedi. Cheney gelmeden önce Genelkurmaybaşkanı Or
general yaşar
Büyükanıt zaten açıkça “ asker göndermeye karşıyız” demişti.
Asıl gündem
İran mıydı ?
Irak'taki işgal beşinci yılını tamamlarken, ABD Başkanı
George Bush, kimse ona katıl
masa da hala savaşın dünyayı daha güvenli bir yer haline getirdiğini savunuyor.
Savaşın yıldönümünde geçmiş 5 yılı değerlendiren en çarpıcı yorumu Irakta kitle
imha silahı arayan
Birleşmiş Milletlerin eski silah denetçisi Hans Blix yaptı. Bush yönetimi Irakta kitle imha silahı bulunduğu iddiasını savaşa en büyük gerekçe olarak gösteriyordu ancak o Irak’ta hiç bir şey bulamamıştı. Ne diyordu Blix ?
“Irak'ta 500 ayrı tesisi 700 kez denetlendik. Kitle imha silahları imha edilemedi çünkü yoktu. El Kaide'nin faaliyetlerini de bertaraf edilemedi çünkü
örgüt Irak'ta değildi.
İşgalin ardından Irak'a geldiler. İşgalin ilan edilen üçüncü amacı da Irak'a
demokrasi getirmekti. Irak'ın bölgede örnek olması umuluyordu. Gelecek için ümidimizi kaybetmeyelim ancak 5 yıldır süren işgal demokrasinin değil anarşinin hakim olduğunu gösteriyor. Savaşın açıkça telaffuz edilmeyen diğer bir
hedefi belki de İsrail'in güvenliğini artırmaktı. Bu da başarılamadı, zira savaş İran'ı güçlendirdi. Bu trajedinin sorumluluğu beş yıl önce gerçekleri görmezden gelenlerindir “
İşgalin getirdikleri ortadayken, Bush -Cheney ikilisinin görev süresinin bitimine 1 yıl kala yine savaş tamtamları çalıyor. İkilinin görevi devretmeden İran'a saldıracağı iddia ediliyor.
Irak savaşının öncesindeki gibi bir atmosfer meydana gelmesi endişeleri arttırıyor.
Amerikan
İstihbarat kuruluşlarının “İran nükleer silah programını 2003’te durdurdu” raporuna ve
Birleşmiş Milletler Atom Enerjisi kurumunun hiçbir
delil yok demesine rağmen
Washington yönetimi İranı
Nükleer silah elde etmeye çalışmakla suçluyor. " Türkiye ziyaretinin ana gündemi de bu " iddialarına
destek verecek şekilde Amerikan başkanı yardımcısı Dick Cheney yine İran’ı suçladı. Ankarada Amerikan büyükelçiliğinde ABC kanalına yaptığı açıklamada Cheney " İran nükleer silah elde etmeye yönelik şekilde
uranyum zenginleştirmeye çalışıyor ve
Orta Doğu'da barış çabalarını sabote ediyor" dedi.
Cheney'in bu iddialarına Irak'taki Amerikan birliklerinin komutanı general David
Petraeus ta destek verdi. General Petraeus “ Bağdat'ta, parlamento, hükümet binaları ve amerikan büyükelçiliğinin bulunduğu yeşil bölge'ye düzenlenen
havan topu saldırılarının sorumlusunun iran olduğunu, atılan havan topu mermilerinin İran yapımı olduğunu ve saldırıyı düzenleyenlere İran tarafından sağlandığını” söyledi.
Cheney'nin, Orta Doğu gezisine Türkiye durağını bizzat Başkan Bush'un eklettiğini, bu çerçevede Türkiye'yi Bush'un talimatıyla ziyaret ettiğini söylemesi ve Türkiye'ye uçmadan hemen önce İsrail'de yaptığı yuvarlak masa toplantısında da Irakın kuzeyinden ''
Kürdistan'' diye bahsetmesi de arşivlere geçti.
Amerikanın gölge yöneticisi olarak nitelendirilen Cheney'in seyahatleri hedef odaklı olarak görülüyor. Irak ve Afganistan savaşının mimarı Dick Cheney'nin en son 2002'de, Irak Savaşı başlamadan önce Ankara'ya gelip savaş konusunda destek istemesi ise Türkiye ziyaretini daha da anlamlı kılıyor.