YÖK Başkanlığı, askıya çıkarılan 'Vakıf Yükseköğretim Yönetmeliği Değişiklik Taslağı' ile bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanan 'Vakıf Yükseköğretim Kurumları Değişiklik Yönetmeliği' ve 'Vakıf Yükseköğretim Kurulu Yönetmeliği' hakkında basın bilgi notu paylaştı.

Vakıf Yönetmeliği taslağına ilişkin bilgi notunda; 2014 tarihli ve 6569 sayılı 'Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 31. maddesiyle, 4.11.1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun Ek 11. maddesine; "Eğitim-öğretim faaliyetlerini yürütmekle birlikte kurucu vakfa veya üçüncü şahıslara doğrudan ya da dolaylı kaynak aktardığı Maliye Bakanlığı'nın görüşü alınarak Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen nesnel ve ölçülebilir kriterlere göre tespit edilen vakıf yükseköğretim kurumları hakkında, verilen süre içerisinde aktarılan kaynağın vakıf yükseköğretim kurumuna iade edilmemesi hâlinde, Yükseköğretim Kurulu gerektiğinde düzeltici, kısıtlayıcı veya faaliyet iznini kaldırma şeklinde tedbir niteliğinde kararlar alır.
Vakıf yükseköğretim kurumlarının denetimi ve bu denetim sonucu ilgili yükseköğretim kurumu hakkında yol gösterici, düzeltici, kısıtlayıcı veya faaliyet iznini kaldırıcı önlemlerin alınmasına ilişkin usul ve esaslar, Üniversitelerarası Kurul'un görüşü alınarak Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir." şeklinde iki fıkra eklendiği hatırlatıldı.

Bu düzenlemeye karşı Anayasa Mahkemesi'nde iptal davası açıldığı ancak mahkemenin 10.09.2015 tarihli kararıyla düzenlemeyi Anayasa'ya uygun bulduğunu belirtilerek, söz konusu kararın "Anayasanın 131. maddesiyle yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlama, düzenleme, yönetme, denetleme ve üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak ile görevli olan YÖK'e kanunla belirlenen çerçeve içerisinde vakıf yükseköğretim kurumlarının denetimi ve denetim sonucunda uygulanacak müeyyidelere ilişkin usul ve esaslar konusunda düzenleme yapma yetkisi verilmesinde, yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesine aykırılık teşkil eden bir husus bulunmadığı ayrıca kurucu vakfa veya üçüncü şahıslara kaynak aktarılmasını önlemek amacıyla ihdas edilen kuralın yükseköğretim kurumlarının kuruluş amacıyla da örtüştüğü, bu düzenlemelerin vakıf yükseköğretim kurumlarının bilimsel özerkliğine müdahale anlamına da gelmeyeceği." hükmüne bağlandığı vurgulandı.

Kanunla getirilen ve Anayasa Mahkemesi kararı ile onanan bu düzenleme Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliğinde zorunlu değişikliği de beraberinde getirdiğine dikkat çeken YÖK Başkanlığı, bu bağlamda her şeyden önce 2547 sayılı Kanunun Ek-11. maddesine eklenen fıkralarda atıfta bulunulan vakıf yükseköğretim kurumlarına uygulanacak düzeltici, kısıtlayıcı veya faaliyet iznini kaldırıcı önlemler ile kaynak aktarımı niteliği taşıyan nesnel ve ölçülebilir kriterler hakkında bir çalışma yapıldığı kaydedildi.

YÖK, yönetmelikte yapılan değişikliklerin temel amacının ise şu olduğunu bildirdi:
"Vakıf yükseköğretim kurumlarının eğitim öğretim ile idari, mali ve ekonomik açılardan eğitim ve öğretim faaliyetlerini devam ettiremeyecek duruma gelmeden önce veya bu durumun gerçekleşmesi halinde sözkonusu kurumlarda öğrenim gören öğrencilerin anayasa ile güvence altına alınan eğitim ve öğretim hakkını korumaktır. Kanun ile düzenlenme yetkisi verilen önlemler yönetmelikte uyarma ve düzeltilme isteme, yeni akademik birim kurma ve program açma taleplerinin askıya alınması, öğrenci kontenjanı taleplerinin sınırlandırılması veya durdurulması, faaliyet izninin geçici olarak durdurulması ve faaliyet izninin kaldırılması şeklinde öngörülmüş bulunmaktadır." CİHAN