Çin'in Şincan Bölgesi'nde yaşayan Uygurlara yönelik uygulamaları eleştiren bir makale yazdığı gerekçesiyle Fransız gazeteci Ursula Gauthier'in ülkeyi terk etmesi için verdiği süre yarın doluyor. Fransız L'Obs dergisi adına çalışan Gauthier'in sınır dışı kararına Fransız hükümetinin yeterince ses çıkarmaması ise Fransız gazetecilerin büyük tepkisini çekti.
Bugün aralarında Fransa'nın en çok satan gazetesi Le Parisien'in Yazı İşleri Müdürü Stephane Albouy, Le Monde Dış Haberler Müdürü Christophe Ayad, Liberatin Gazetesi'nin Yazı İşleri Müdür Yardımcısı David Carzon ve Le Figaro Dış Haberler Müdürü Arnaud de La Grange'ın da bulunduğu 41 gazetecinin imzasıyla Le Monde'da yayınlanan yazıda, Fransız hükümetine sert eleştiriler yöneltildi. "Bu haksız sınır dışı kararına yeterli tepkiyi göstermeyen Fransız yetkilileri kınıyoruz." ifadelerine yer verildi.
"PASPAS DİPLOMASİSİ"
Yazıda, Fransız hükümetinin 'ekonomi diplomasisi'ne verdiği önceliğin Çin hükümetinin işini daha da kolaylaştırdığına değinildi. Siyasi suçlular ve ifade özgürlüğüne yönelik saldırılara susmayla neticelenen bu 'paspas diplomasisi'nin Gauthier'in sınır dışı edilmesinde de Fransız hükümetini sessiz bıraktığı öne sürüldü.
Ayrıca yazıda, 2013 yılında Çin'in New York Times'ın birçok muhabirinin vizesini yenilememe tehdidinde bulunduğu hatırlatıldı. O dönem ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'in derhal Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'i haberdar ederek böyle bir durumda bunun sonuçları olacağı uyarısında bulunarak, gazetecilerin sınır dışı edilmelerinin engellendiğine değinildi. Yine 2009 yılında Pekin yönetiminin bir Fransız gazeteciyi France 5'te yayınlanan bir belgeselinden dolayı vizesinin uzatılmaması ile tehdit ettiği kaydedildi. Dönemin Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner'in, Fransa'nın da Çin Devlet ajansının Fransa'daki iki muhabirine aynı uygulamayı yapacağı uyarısı üzerine Çin'in geri adım attığı aktarıldı. Fransa'nın şimdiki hükümetinin sınır dışı uygulamasına kayıtsız kalmasının ise sorumsuzca olduğu vurgulandı.
"DÜNYANIN BEŞİNCİ BÜYÜK GÜCÜNE YAKIŞMADI"
Yazdığı yazı nedeniyle ölüm tehditleri alan, hakarete uğrayan, facebook sayfası hacklenen Ursula Gauthier ile ilgili Fransa Dışişleri Bakanlığı'nın yayınladığı iki cümlelik yazı da tepki çekti. Bakanlık, Gauthier ile ilgili yayınladığı yazıda, "Ursula Gauthier'in vizesinin yenilenmemesinden üzüntü duyuyoruz. Fransa, gazetecilerin dünyanın her yerinde görevlerini yerine getirebilmesinin önemini hatırlatıyor." ifadelerine yer vermişti. Yazıyı eleştiren L'Obs Dış Haberler Müdürü Sara Daniel Fransa'nın tepkisinin ne dünyanın beşinci büyük gücü ne de insan haklarının anavatını olan bir ülkeye yakışmadığını söyledi. Daniel, Fransa Dışişleri Bakanlığı'nın bu birkaç kelimelik bildirisinin de siyasal bilgiler fakültelerinde incelenecek, Çine hükümetine yönelik 'yayınladığım için özür diliyorum' manasına gelebilecek bir yazı olduğunu öne sürdü.
FRANSIZ GAZETECİNİN SINIR DIŞI EDİLMESİNE SEBEP OLAN YAZISI
Ursula Gauthier Paris'teki terör saldırılarının ardından 18 Kasım'da kaleme aldığı yazısında Çin'in Fransa'ya verdiği terör desteğini sorgulamış, Pekin yönetiminin Paris saldırılarını Müslüman Uygur halkına yönelik baskıyı meşru kılmak için kullanabileceğini savunmuştu. Gauthier, "Pekin'den daha çok Kabil'e yakın Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde Çin hükümetinin Türkofon Müslüman azınlık halka kültür, dil, din, eğitim ve iş hayatında acımasız baskı uyguladığını" yazmıştı.
Birkaç kez gittiği bölgede yaşananlarla ilgili de örnekler veren Fransız gazeteci, Müslüman isimleri taşıyanların isimlerini değiştirmesi, Uygurlara ait restoranlarda alkol ve sigara satılma mecburiyeti, memurların Ramazan ayında yemek yemeleri yönünde baskı uygulandığını aktarmıştı. Ayrıca sakal bırakan ve başörtülü kadınların yanı sıra sigarayı bırakan ve bira içmeyi reddeden gençlerin de aşırılık yanlısı olarak yaftalandığını yazmıştı.
Gauthier 2012'de El Cezire Muhabiri Melissa Chan'den sonra Çin'den sınır dışı edilen ilk yabancı gazeteci olacak. CİHAN