İYİ Parti Aydın Milletvekili Aydın Adnan Sezgin tarafından hazırlanan ve 22 milletvekilinin imzasını taşıyan Doğu Türkistan araştırma önergesine AKP red, Milliyetçi Hareket Partisi çekimser oy verdi. Araştırma önergesinin kabulü için İYİ Parti, CHP ve HDP lehte oy kullandı.
İYİ Partiden yapılan açıklamada "Doğu Türkistan'da yaşayan soydaşlarımızın yaşadığı sistematik baskıya yönelik çözüm yollarının araştırılması" amacıyla verdiğimiz önerge, Ak Parti'nin ret, MHP'nin çekimser oyları neticesinde kabul edilmemiştir. denildi.
Araştırma önergesinde şu ifadeler yer aldı:
"Doğu Türkistan'da, Uygur Türkleri başta olmak üzere bu bölgede ve Çin'in diğer bölgelerinde yaşayan tüm Müslüman topluluklar, son dönemde giderek artan baskılar, zulüm, sistematik hak ihlalleri, hatta insanlığa karşı suça maruz kalmaktadır.
Uygur Türkleri, Çin yönetimi tarafından "terörizmle mücadele" gerekçesiyle "yeniden eğitim kampları" olarak adlandırılan tecrit ve baskı ortamlarında zorla tutulmakta, gözaltı işkence, ve kötü muameleye maruz bırakılmakta; insan hakları ve temel özgürlükleri ihlal edilerek sistematik bir baskı ve kontrole tabi tutulmaktadır.
Çok sayıda uluslararası örgüt ve devlet yüksek sesle itirazını dile getirirken, Türkiye'de iktidar maalesef konuyu seslendirmekten geri durmakta, esef verici gelişmelere tepki vermemektedir. Dışişleri Bakanlığı konu ile ilgili soru önergelerine özensiz ve yetersiz yanıtlar vermekte, uluslararası örgütlerdeki toplantılarda bu ağır zulüm ve baskı kifayetsiz tarzda adeta ürkek bir üslupla dile getirilmektedir.
Bu çerçevede Uygur Türkleri meselesinin, milletin iradesini temsil eden TBMM'de araştırılıp aydınlatılması, kamuoyunun sağlıklı bir şekilde bilgilendirilmesi, soruna yönelik çözüm yollarının geliştirilmesinde Türkiye'nin sağlayabileceği katkının belirlenmesi ve doğru politikaların oluşturulabilmesi amacıyla Meclis araştırması yapılmasını arz ediyoruz."
HDP'li Gergerlioğlu: Uygurlara yönelik eziyetler devam ediyor
Önergenin TBMM'de görüşülmesi sırasında Meclis Genel Kurulu'na hitap eden ve lehte oy kullanacağını belirten HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, "Uygur Türkleriyle ilgili Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı etkin bir rol alamıyor, maalesef son derece pasif durumda ama Uygur Türklerine yönelik eziyetler, zulümler devam ediyor." ifadelerini kullandı.
Geçtiğimiz günlerde tutulduğu bir toplama kampında hayatını kaybeden Uygur yazar Nurmuhammed Tohti'yi örnek veren Ömer Faruk Gergerlioğlu, "Nur Muhammet Tohti edebiyatçıydı ve Çin devleti zulümlerini anlatırdı." diye konuştu.
Gergerlioğlu, "Konuşmalarımdan dolayı iki kez Çin Büyükelçiliği yetkilileri geldiler, görüştük, kendilerine de söyledim: "159 akademisyen, 13 sanatçı toplama kamplarında, bunlar hakkında bir açıklama yapar mısınız?" dedik, yapamadılar, Bunu niye Dışişleri Bakanlığı da sormuyor?" sözleriyle Türk Dışişleri Bakanlığı'na tepkisini dile getirdi.
Ekim 2018'de yine İYİ Parti tarafından verilen ve Çin'in Doğu Türkistan'daki uygulamalarının mercek altına alınmasını isteyen Meclis araştırma önergesi yine reddedilmişti.
