Ekonomiden terörle mücadeleye, dış politikadan güvenliğe kadar her konu hakkında fikri olan Tayyip Erdoğan'ın tıpkı bir ekonomist gibi kendinden emin yaptığı, reel politikada herhangi bir karşılığı olmayan dolar bozdur çağrısının ardından büyük sermaye sahipleri bir anda vatandaşın elindeki doları ucuza alma şansı yakalamıştı. O çağrının ardından dolarını bozduran kişiler yüzde 12 zarar etti.
Dolar/TL dün de 3.9415’e kadar çıkarak yeni tarihi zirvesini görürken, dolar bozdur kampanyalarından bu yana kur 41.95 kuruş yükseldi. Gün boyu rekor üstüne rekor kıran dolar, akşam saatlerinde 3.94 TL’yi geçerken, Avro/ TL’de yeni zirve 4.1108 oldu. Son dönemde gelişen ülke para birimlerinden negatif ayrışan TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı gün içinde yüzde 3’ü aşarken, Avro karşısındaki değer kaybı da yüzde 2.5’i geçti. Sepet bazında TL de 4.0017’ye kadar yükseldi.
Türkiye piyasasında ise dolar bugün 3.92'den düzeltme görerek 3.84'den, Avro da 4.07 TL’den işlem görüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2 Aralık’ta ilk döviz bozdurma çağrısını yapmış, o tarihten sonra da çağrısını pek çok kez yinelemişti. Birçok kamu kurumu dövizlerini bozdururken, kamu ihalelerinin ve mal-hizmet alımlarının TL ile yapılması yönünde adımlar atılmıştı. Yurttaş da döviz bozdurma kampanyasına katılmıştı.
Alımlar hızlandı
Cumhuriyet gazetesinin ekonomi editörlerinin yaptığı hesaba göre 2 Aralık’ta dolar kuru serbest piyasada 3.5220’den kapanmıştı. O tarihten beri dolar kuru yüzde 11.91 yükseldi. 2 Aralık’ta 1000 dolar bozduran 3 bin 522 lira elde ederken, aynı miktarda dövizi şimdi bozdursa 3 bin 941,5 lira kazanacaktı. Buna göre Tayyip Erdoğan’ı dinleyip dövizini bozduran 1000 dolar başına yaklaşık bir ayda 419.5 TL zarar etti. Öte yandan döviz hesaplardaki düşüş vatandaşlar için iki hafta, şirketler için sadece bir hafta etkili oldu. Hesaplardaki yükseliş trendi hâlâ devam ediyor. Vatandaşlar, Cumhurbaşkanı’nın çağrısının aksine, değer kazanan paralara olan talebini artırdı. Çağrının ardından 9 Aralık ile biten haftada yerlilerin döviz mevduatları 451 milyon dolar azalışla 144.3 milyar dolar olmuştu.
16 Aralık haftasından bu yana ise üç haftadır üst üste döviz mevduatları artıyor. Merkez Bankası verilerine göre, 16 Aralık ile biten haftada döviz mevduatları 3.8 milyon dolar artışla 144.35 milyar dolar oldu. Ancak bu hafta bireyler dolar bozdururken, kurumlar dolar aldı. Bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 196.4 milyon dolar azalışla 88.7 milyar dolara gerilerken, kurumların ise 200 milyon dolar artışla 55.6 milyar dolara yükseldi. 23 Aralık ile biten haftada yurtiçinde yerleşiklerin döviz mevduat ve fonları 271.8 milyon dolar artışla 144.62 milyar dolar oldu. Bu haftayla birlikte bireyler de döviz alımına yöneldi.
Bireylerin döviz mevduat ve fonları 88.75 milyar dolara, kurumların ise 55.875 milyar dolara çıktı 30 Aralık ile biten haftada ise mevduatlar 927 milyon dolar artışla 145.55 milyar dolar oldu. Bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 678.2 milyon dolar artışla 89.42 milyar dolara, kurumların ise 248.8 milyon dolar artışla 56.12 milyar dolara yükseldi.
