AİHM’in Avusturya’da yaşanan benzer sansür kararı hakkında açılan davada kamu tekelini düşünceyi açıklama özgürlüğüne aykırı bulduğu belirlendi.
TÜRKSAT'ın, BUGÜN TV ve Kanaltürk'e uyguladığı sansürün hukuksuz olduğu AİHM kararlarıyla tescillendi. AİHM, 1993’te Avusturya'da bir radyo kanalına yayın izni verilmemesi üzerine açılan davada, görsel ve işitsel medya alanında kamu tekelinin düşünceyi açıklama özgürlüğüne aykırı olduğunu belirtti.
Kamu tekelinin bilgi kaynakları bakımından çoğulculuk sağlayamayacağı kaydedilen kararda, "Bu tür bir tekel demokratik bir toplumda gerekli değildir. Çağdaş toplumlarda, yayıncılık yöntemlerinin çoğalması ve sınır aşırı televizyonculuktaki gelişmeler, tekellerin varlığını haklı göstermeyi olanaksız hale getirmiştir. Aksine, halkın taleplerinin çeşitliliği, tek bir yayıncılık şirketince karşılanamaz " denildi.
10. MADDE İHLALİ
AİHM, Informationsverein Lentia isimli kuruluşun Avusturya'ya açtığı davada radyo yayıncılığı ile ilgili kamu tekelini inceleyerek, 10. maddenin ihlal edildiği sonucuna vardı. Kararda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi(AİHS)'nin ifade özgürlüğüyle ilgili 10. maddesindeki "Devletlerin radyo, televizyon ve sinema işletmelerini bir izin rejimine tabi tutmalarına engel değildir" hükmünün gerekçesi anlatıldı. Bu düzenlemenin o dönem frekans sayısının sınırlı olması, Avrupa ülkelerinin yayıncılık ve televizyon üzerinde tekel hakkına sahip olduğu gerçeğinden hareketle teknik nedenlerden kaynaklandığı kaydedildi. Ancak yayıncılık tekniklerindeki gelişmelerin bu nedenleri ortadan kaldırdığı vurgulandı. AİHM kararında, “Son on yıllar boyunca ortaya çıkan teknik gelişmeler dolayısıyla bu kısıtlamalar frekans ve
kanal sayısına referansla gerekçelendirilemez” denildi.
FiKiR?HÜRRiYETiNE MÜDAHALE
Yayın yapmak için ruhsat verilmeyen Groppera Radyosu'nun İsviçre'ye karşı açtığı davada da emsal bir karar veren AİHM, "Kamu otoritelerinin ruhsat sistemini düzenleme yetkisinin sadece teknik amaçlarla kullanılabileceğini, sınırlamaların ifade özgürlüğüne müdahale edecek tarzda kullanılamayacağını" kaydetti.