Irak yönetimi, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin petrolünü Bağdat'ın izni olmadan ihraç ettiği gerekçesiyle 2014 yılında Türkiye'yi Uluslararası Ticaret Odası'na şikayet ederek 1,5 milyar dolarlık tazminat kazandı.
Tazminat cezasının ardından Türkiye, 25 Mart'ta Ceyhan Petrol Boru hattını kapatarak Irak petrollerinin ihracını durdurdu. Irak Federal Hükümeti, devlet şirketi SOMO'nun Ceyhan'dan petrol ihraç edebilecek tek resmi kurum olduğunu savunuyor.
Bağdat yönetimi, Türkiye'yi Kürdistan petrollerini taşıma ve tankerlere yüklemesi nedeniyle 1973'te imzalanan anlaşmayı ihlal etmekle de suçluyor.
Reuters haber ajansı, Irak petrolünün ihracını durduran Türkiye'nin 1,5 milyar dolarlık tazminatı ve diğer açık davaları Irak yönetimi ile müzakere etmek istediğini kaydetti.
Irak Petrol Bakanlığı'ndan bir yetkili, "Bakanımız, petrol ihracatının yeniden başlamasını geciktiren engelleri ve devam eden sorunların nasıl çözüleceğini görüşmek üzere Türkiye'de" dedi.
Iraklı yetkili, görüşmelerin merkezinde Ankara aleyhine açılmış halen devam eden davalar ve 1,5 milyar dolarlık tazminat olduğunu söyledi.
Paris merkezli Uluslararası Ticaret Odası, Bağdat'ın onayı olmadan 2014 ve 2018 yılları arasında Kürdistan Bölgesel yönetiminin petrolünü ihracı nedeniyle Türkiye'yi yaklaşık 1,5 milyar dolar tazminata mahkum etmişti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, tazminat haberlerinin yayınlanmasının ardından bir açıklama yaparak, Bağdat yönetiminin ödeme yapacağını duyururken miktar belirtmedi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
"Ülkemiz ile Irak arasında Paris merkezli ICC nezdinde görülen dava hakkında Irak'ın tahkim davasını kazandığı haberlerinden sonra kamuoyunu bilgilendirme ihtiyacı doğmuştur. Türkiye birçok uluslararası enerji projesinin önemli bir paydaşı olarak her zaman sorumluluklarının bilincinde hareket etmiştir. Ülkemiz, bölgede yaşanan bütün istikrarsızlıklara rağmen 1973 yılından beri Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı Sistemi'ni çalışır durumda tutmak için milyarlarca dolarlık harcama yapmış ve küresel petrol piyasalarında istikrarın korunması için gereken katkıyı sağlamıştır. Söz konusu anlaşmazlığın dostane çözümü için hem taraflarla hem de ilgili ülkelerle yoğun bir diplomasi yürütmüştür. Davanın gelinen bu aşamasında hakem heyeti, Irak’ın beş talebinden dördünü reddetmiştir. Ülkemizin taleplerinin ise büyük çoğunluğunu kabul ederek Irak’ın bu ihlaller sebebiyle Türkiye’ye tazminat ödemesine hükmetmiştir. Türkiye, her zamanki gibi uluslararası hukukun gereğini yerine getirmeye ve anlaşmazlığın asıl tarafları arasında kalıcı çözüme ulaştırılması için her türlü katkıyı sağlamaya hazırdır."
