Koronavirüs salgınında ikinci dalganın yaşandığı Avrupa'nın pek çok ülkesinde yeni kısıtlamalar ve yasaklar gündeme gelirken salgının ilk dalgasını henüz atlatamadan vaka sayılarının hızla yükselmeye başladığı Türkiye'de alınan önlemlerin yeterli olup olmadığı hâlâ tartışmalı.
Türkiye'de en son Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 30 Kasım'da açıkladığı mücadele programı kapsamında hafta içi saat 21.00 ile 05.00, hafta sonunda ise kesintisiz sokağa çıkma kısıtlaması kararı alındı. Ancak gece ve hafta sonları uygulanan sokağa çıkma kısıtlamasına rağmen vaka sayıları 30 bin civarında dalgalanmaya devam ediyor.
Vaka sayısı nasıl değişti?
Türkiye'de hafta sonu sokağa çıkma yasaklarıilk kez 5-6 Aralık'ta uygulandı. 12-13 Aralık'ta ikinci hafta sonu kısıtlaması gerçekleşti.
Sağlık Bakanlığı, Temmuz ayından 10 Aralık'a kadar sadece semptom gösteren hasta sayısını açıklıyordu. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 25 Kasım'da semptom gösteren ya da göstermeyen günlük vaka sayısının 28 bin 351 olduğunu açıklamıştı. 10 Aralık'ta açıklanan toplam vaka sayısı ise 1 milyon 748 bin 567 oldu. Günlük vaka sayısı ise 30.424 olarak kaydedildi.
İlk hafta sonu yasaklarından bir hafta sonra olan 13 Aralık'ta toplam vaka sayısı 1 milyon 836 bin 728'e çıkarken günlük vaka saysı 29 bin 919 oldu.Cuma akşamı itibariyle ise toplam vaka sayısı 1 milyon 982 bin 090, günlük vaka sayısı da 27 bin 515 olarak açıklandı. Son 8 günde toplam vaka sayısı 207 bin 113 arttı. Bilim insanları salgının bu evresinde ve hızında daha etkili önlemler alınmasının bir gereklilik olduğunu vurguluyor.
"Ölümler artıyor"
DW Türkçe'ye konuşan Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Esin Şenol, Türkiye'nin salgın eğrisinde ölüm vakalarının arttığına işaret ediyor. Şenol'a göre bu artış, çok sayıda vaka yükünün birikmesinden ve toplam vakaya göre ağır vaka sayısının artmasından kaynaklanıyor.
Ağır vakaların haftalar sonra ölüm rakamlarına yansıdığını söyleyen Şenol, "Aslında ölçebildiğimiz birim değişmiyor. Yani bin yatak kapasitemizi kullanıyoruz. Hasta sayısı 10 bin de olsa. Ancak bu bin yatak kapasitemizi kullanırken artışın ağır vaka sayılarında değil ölüm vakalarında olmasını bekliyoruz. Yani salgında, yükün bu aşamasında önümüzdeki en önemli sorun, artan ölüm oranları ve bu ölüm oranlarına yansıyacak etkin önlemlerin alınmamış olması" diyor.
Sağlık Bakanlığı'nın korona tablosuna göre Türkiye'de Cuma akşamı itibariyle 246 kişi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Toplam vefat sayısı 17 bin 610, ağır hasta sayısı ise 5 bin 707 oldu.
"Sosyal hareketlilik azaltılmalı"
Esin Şenol, ağır vaka sayıları ve ölüm oranları artarken ve aktif vaka sayısı hala çok yüksekken yapılması gerekenin, hiç mağduriyet yaratmamaya çalışarak ve mümkün olan en kısa sürede hayatın anahtar alanlarını açabilmeyi mümkün hale getirebilecek etkin ve kapsamlı bir önlem almak olduğu görüşünde.
Etkin ve kapsamlı önlemini sosyal hareketliliğin, kalabalıklaşmaların yüzde 70'ten fazlasının önlenmesi anlamına geldiğini belirten Şenol, "Bunun en çok olduğu yerlerle ilgili gerekirse tam kapanmaya giden bir sürecin mümkün olan en kısa sürede harekete geçirilmesi gerekir ki daha sonraki süreçlerde sağlık sistemi rahatlayabilsin, güçlenebilsin ve artmakta olan ölüm sayılarımızı azaltabilmeyi mümkün hale getirsin" diye konuşuyor.
"Acil kapanma şart"
DW Türkçe'ye konuşan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı ise artan vakalar ve ölümlerin tam kapanmayı gerektirdiğini belirtiyor.
Türk Tabipleri Birliği olarak kapanmanın temel ilkelerini belirlediklerini ifade eden Fincancı, "En az 14 gün tercihen 28 gün bir kapanmaya, acil bir kapanmaya ihtiyaç var. Zorunlu üretim dışında üretim durdurulmalı. Ve günübirlik güvencesiz çalışanlar da dahil olmak üzere insanların gelir kayıpları karşılanarak desteklenmeli. Bu süreç içinde kapanmanın mutlaka insanların fiziksel aktivitesini sınırlamadan ve bu koşullarda toplu bulunulan alanların kapatılması, toplu ulaşımın durdurulmasıyla gerçekleştirilmesi söz konusu olmalı" diyor.
Türkiye'de koronavirüse karşı alınan önlemler kapsamında sokağa çıkma kısıtlamalarının yanı sıra kıraathane, oyun salonu, çay bahçesi gibi bazı işletmelerin faaliyetlerine ara vermesi, kafe ve restoranların sadece paket servis hizmetine geçmesi, ana sınıfı ve benzeri eğitim kurumlarının faaliyetine ara vermesi, okulların uzaktan eğitime devam etmesi, nikah ve cenazelere katılımın 30 kişiyle sınırlandırılması, AVM'lere girişte HES kodu uygulaması, sigara içme yasağı gibi düzenlemeler getirildi.
Son olarak 31 Aralık Perşembe günü saat 21.00'den 4 Ocak saat 05.00'e kadar4 gün kesintisiz sokağa çıkma kısıtlaması uygulanması kararı alındı.