Türkiye - İran arasındaki gerilim neden arttı?

⏱ Okuma Süresi 2 dk•Yayınlanma Perşembe, Mart 6 2025

Türkiye ve İran arasında son aylarda yaşanan gerilim, İran Dışişleri Bakanlığı'nın Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi Hicabi Kırlangıç'ı 3 Mart'ta bakanlığa davet etmesiyle gün yüzüne çıktı. Görüşmede, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın İran'ın bölgesel politikalarını eleştirmesine tepki gösterildi. Fidan, İran'ın bölge ülkelerindeki milisler üzerinden dış politika yapmasını eleştirmişti.

Kırlangıç'ın Tahran'da büyükelçiliğe çağrılmasının ardından Türkiye de İran Büyükelçiliği Maslahatgüzarı'nı 4 Mart günü Dışişleri Bakanlığı'na davet etti. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, İranlı yetkililerin Türkiye'ye yönelik eleştirilerini kamuoyu önünde dile getirdiklerini ve buna ilişkin bir dosyanın İran makamlarına iletildiğini belirtti.

Diplomatik gerilimin temelinde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın 26 Şubat'ta El Cezire televizyonuna verdiği demeç yer alıyor. Fidan, İran'ın Suriye'deki milisler aracılığıyla dış politika yapmasını eleştirmiş ve bu tür politikaların sonuç vermeyeceğini belirtmişti.

Fidan'ın açıklamalarına ilk tepkiyi İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi verdi. Bekayi, sosyal medyada yaptığı paylaşımda Türkiye'yi doğrudan hedef almadan İsrail'in bölgedeki politikalarına vurgu yaptı. İran'ın dini lideri Ali Hamaney'in baş danışmanı Ali Ekber Velayati de Fidan'ı eleştiren üst düzey İranlı yetkililer arasında yer aldı.

Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi Hicabi Kırlangıç, 3 Mart'ta İran Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı. Görüşmenin ardından yapılan açıklamada, Fidan'ın "gerçekçi olmayan açıklamalarının ikili ilişkilerde gerilim ve ihtilafa yol açabileceği" uyarısında bulunuldu.

Türkiye ve İran arasındaki gerilimin kaynağı olarak, Tahran'ın bölgedeki en önemli müttefiki Beşar Esad yönetiminin 8 Aralık 2024'te devrilmesi gösteriliyor. Bu gelişme, İran'ın bölgedeki etkinliğini azaltan bir dizi olayın parçası olarak değerlendiriliyor.