Kahramanmaraş ve Elbistan merkezli depremler nedeniyle Türkiye on gündür acıları yaşıyor. On binlerce vatandaşımız hayatını kaybetti, yüz bine yakın insanımız ise yaralandı. 17 Ağustos 1999 depreminin dehşetini yaşamış bu millet şimdi de onlarca il ve ilçede binaların çökmesi, şehirlerin ortadan kalkmasıyla, bir gece vakti “Gökte olanın sizi yerin (dibine) geçirmeyeceğinden nasıl emin olmaktasınız? (Oysa) Bir bakmışsınız ki, o (yeryüzü) sallanıp-çalkalanmaktadır.” (Mülk Suresi 16. Ayet) ayetinde denildiği gibi küçük kıyametini yaşadı… Elbette ki depremle ilgili arama-kurtarma, yardımlaşma ya da “bir can daha kurtarılmış” buruk sevinci ilk gündemimiz olarak devam etmekte… 

Bunun yanında çevremizde olup bitenler adına, Rusya gündemi ve hemen Karadeniz’le komşumuz Ukrayna’da devam eden, artık bir yıla giren savaştaki önemli gelişmelerin takibi adına son iki haftasını da kısaca özetlemeye çalıştım.

Son haftalarda Rus ordusu cephe hattının gerisinde farklı sektörlerde yaptığı askeri yığınağı, yakın cephe hattına çekerek Ukrayna ordusu üzerindeki baskısını artırıyor. Rusya aynı zamanda askeri araçların kabiliyetlerini de yeniliyor. Bu arada Su-25’in en modern versiyonu SM3, hava kuvvetlerine teslim edildi. Su-25 SM3, 1975’ten beri Afganistan, Çeçenistan, Gürcistan ve şimdi de Ukrayna’da kullanılan Su-25 saldırı uçağının son teknoloji ile modernize edilmiş hali.

Tüm cephe hattı boyunca mevzii muharebeleri ve topçu düelloları devam ediyor. Ukrayna, Kupyansky ve Liman sektörlerindeki askerlerini güçlendirmek için Lipchanovka’da ek rezervler oluşturuyor. Çatışmalar Kislovka ve Ivanovka bölgelerinin yanı sıra Zhuravka vadisinin batı yamacında sürüyor. Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin, Rusya Silahlı Kuvvetleri tarafından olası bir saldırı ihtimali nedeniyle Oskol Nehri'nin sağ kıyısında mevzilerini güçlendirmeye başladığına dair haberler var.

Ukraynalı birlikler Rusya sınır içlerine uzanmaya da çalışıyor. Kursk bölgesindeki Alekseevka köyüne saldırı oldu: bir trafo merkezi hasar gördü ve köyde elektrik kesintileri yaşandı. Belgorod bölgesindeki Krasnoe yerleşim yeri bombalandı. Ayrıca gelen bilgilere göre, Ukrayna karargahı Harkov bölgesinde yeni savunma hatları hazırlıyor ve sınır yerleşimlerinde, ek tahkimatlar ve atış mevzileri donatıyor. Benzer bir hazırlık Zaporojye yönünde de yapılıyor. Birlikler yüksek alarm durumuna geçirildi ve ön cepheye ek kuvvetler konuşlandırıldı.

Cephenin güney kesiminde Rusya Silahlı Kuvvetlerinin topçuları, Nikolsky, Antonovka, Dneprovsky ve Herson civarındaki Ukrayna mevzilerini vurdu. Rusya tarafından fırlatılan roket atışları da hiç durmuyor. Ukrayna’nın birçok bölgesinde şiddetli patlama ve tahriplere devam ediyor. Ukrayna medyasına yansıyan haberlere göre, Kiev, Harkov, Herson, Krivoy Rog, Odessa, Kremenchug, Poltava, Kirovograd ve Nikolaev bölgelerinde şiddetli patlamalar oldu. Ayrıca Ukrayna'nın Vinnitsa, Khmelnitsky, Ivano-Frankivsk ve Lvov bölgelerinde Geran-2 dronlarının kullanılması sonucu bazı önemli noktalar tahrip edildi. Ukrayna’nın enerji şirketi Ukrenergo, elektrik kesintilerine yol açan doğu, batı ve güney bölgelerindeki çeşitli altyapı tesislerinin bombalandığını bildirdi.

Bu arada paralı asker grubu Wagner’in kurucusu Yevgeny Prigojin, Rusya’nın Ukrayna’da yürüttüğü askeri operasyona ilişkin çok çarpıcı açıklamalarda bulundu. Prigojin, WarGonzo medya kuruluşundan Semyon Pegov ile yaptığı röportajda, “Donetsk ve Lugansk topraklarının tamamını kontrol altına almak için en az bir buçuk-iki yıl, Rus askerlerinin Dinyeper'a ulaşması için ise üç yıl daha gerekebilir.” ifadelerini kullandı.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, İngiltere’nin başkenti Londra’ya yaptığı resmi ziyarette, daha fazla askeri yardım talebini yinelerken, partner ülkelerin Kiev’e savaş uçağı göndermesini istedi. Zelenskiy, İngiltere Parlamentosu'nda Avam ve Lordlar Kamarası üyelerine hitap etti ve “Sizden ve tüm dünyadan Ukrayna için daha fazla silah ve savaş uçağı istiyoruz.” dedi.

Zelenskiy, Londra'dan sonra gittiği Paris'te Cumhurbaşkanı Makron ile birlikte AB Liderler Zirvesinin yapılacağı Brüksel'e geçti. Devlet Başkanı burada AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen tarafından karşılandı. Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kuruluna hitap eden Zelenskiy daha sonra AB Konseyine geçti ve AB Liderler Zirvesi'nin bir bölümüne katıldı. 

AB Konseyi Başkanı Charles Michel, zirve toplantısına girerken, “bugün özel ve olağanüstü bir AB Zirvesi yapacaklarını, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenkskiy'i ağırlayacaklarını” belirtti. Michel, "Şu an her zamankinden daha fazla birlik içindeyiz. Ukrayna'yı daha fazla desteklemenin zamanı gelmiştir. Hem askeri hem siyasi desteği artırmalıyız." dedi.

Daha sonra basına düşen haberlere göre Ukrayna'daki savaşın Avrupa'ya etkilerinin nasıl azaltılacağını konuşulduğu ayrıca göç konusunun da ele alındığı aktarıldı. Haliyle göç konusunda AB ülkelerinin ortaklaşa bir tutum sergilemesi gerekiyor. Yoksa bütün yük birliğin bir kaç ülkesine binmiş oluyordu.

Bu arada Washington Post’a konuşan kaynaklar, ABD’nin Ukrayna'yı Rusya ile çatışmada dönüm noktası konusunda uyardığını söylediler. Habere göre Biden yönetimi Kiev'in son askeri yardım paketi sayesinde çatışmanın yönünü değiştirebilecek yeteneklere kavuştuğu düşüncesinde.

Beyaz Saray, Ukrayna'nın müzakere masasına oturmadan önce önümüzdeki aylarda olabildiğince çok miktarda toprağı geri alması gerektiği kanısında. İddiaya göre Amerikalı yetkililer askeri yardımların şimdiki seviyede devam etmesinin zor olacağı konusunda Ukraynalılara uyarıda bulundu.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Ukrayna'daki çatışmanın "lojistik savaş" aşamasına girdiğini söyledi. Ukrayna'daki çatışmanın büyük miktarda mühimmat gerektirdiğini ve bununla bağlantılı olarak NATO’nun stokları için hedeflerini artırmayı planladığını söyleyen Stoltenberg, savaş uçaklarının Ukrayna'ya transferine izin vermeye hazır olduklarını ve NATO’nın Kiev için daha da güçlü bir ordu oluşturmaya yardımcı olması gerektiğini söyledi.

NATO Genel Sekreteri, Ukrayna için büyük miktarda mühimmat ihtiyacının savunma sanayi üzerinde bir yük oluşturduğunu belirterek NATO ittifakına üye ülkeleri mühimmat üretimini artırmaya çağırdı. NATO ayrıca istihbarat amacıyla sivil ve askeri uydu verilerini birbirine bağlayan sanal bir ağ oluşturacak” dedi.

Bu arada Moskova’daki ABD Büyükelçiliği, gözaltı riski ve Ukrayna'daki çatışmanın öngörülemeyen sonuçları nedeniyle vatandaşlarına Rusya Federasyonu'ndan derhal ayrılma çağrısında bulundu. Diplomatlara göre, Rus makamları ABD vatandaşlarına çifte vatandaşlığın tanınmasını reddedebilir ve onları konsolosluk yardımına erişimden mahrum bırakabilir, ülkeyi terk etmelerini engelleyebilir ve onları seferber edebilir veya askere alabilir.

Bilindiği üzere ABD, Ukrayna’ya aralarında karadan fırlatılan uzun menzilli roketlerin de bulunduğu 2 milyar dolarlık ek askeri yardım yapacağını açıklamıştı. Fransa ve İtalya da, Ukrayna'ya SAMP/T – MAMBA uzun menzilli hava savunma sistemini göndermek için anlaştı. Pentagon’un yayınladığı listede, USAI kapsamında Ukrayna’ya Karadan Fırlatılan Küçük Çaplı Bomba (GLSDB) olarak da bilinen ve menzili 150 kilometre olan uzun menzilli, hassas güdümlü, roket motorlu mühimmat verileceği de görüldü.

Fransa ve İtalya, Ukrayna'ya SAMP/T – MAMBA uzun menzilli hava savunma sistemini göndermek için görüşmeleri tamamladı. SAMP/T – MAMBA'nın ilk Avrupa uzun hava savunma sistemi olduğu biliniyor. Bu hava savunma sisteminin Ukrayna topraklarının ciddi bir bölümünü kapsayarak Ukrayna'nın Rus İHA, füze ve uçaklarına karşı savunma sağlayacağı düşünülüyor.

Fakat Ukrayna’ya bu yardımların üzerine Rusya’dan yeni bir nükleer silah açıklaması geldi. Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev, gazeteci Nadana Friedrichson ile yaptığı yazılı röportajda, Ukrayna silahlı kuvvetlerinin Kırım'a saldırması durumunda müzakerelerin hiç bir zaman olmayacağını, sadece "anında ve sert cevapların olacağını” söyledi. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin, Rusya’nın bütün bölgelerine, derinliklerine yapacağı saldırılara verilecek yanıt "anında, sert ve ikna edici" olacaktır diyen Medvedev, devamında nükleer silah kullanımı ihtimalini de dile getirdi: “Kendimize herhangi bir kısıtlama koymuyoruz ve tehdidin niteliğine göre her türlü silahı kullanmaya hazırız. Nükleer Caydırıcılığın Temelleri de dahil olmak üzere doktrin belgelerimize uygun olarak,”