Tüketici Dernekleri Federasyonu'ndan (TÜDEF), geçtiğimiz günlerde Ankara ve İstanbul'da yapılan ekmek zamlarına tepki geldi. TÜDEF Genel Başkan Hasan Atak imzasıyla dernekten yapılan açıklamada, ekmeğe Ankara' da yüzde 33, İstanbul' da ise yüzde 25 oranında yapılan zammın ne ekonomik, ne de insani açıdan bir açıklamasının olmadığı belirtildi.

Hasan Atak, bu zammın, geçim zorluğuyla boğuşan Ankaralının üç ekmeğinden birini, İstanbullunun ise dört ekmeğinden birini aldığına dikkat çekerek, şöyle devam etti:
"Üstelik Fırıncılar Federasyonu başkanının açıklamalarından bunun böyle kalmayacağı; içinde bulunduğumuz yıl Ankara'daki ekmeğin fiyatının da İstanbul gibi 1,25 liraya yükseleceği anlaşılmaktadır. Ancak, ekmek maliyetlerinin en önemli kalemini oluşturan un fiyatlarında bir artış yoktur. Tam tersine sayın Tarım Bakanının geçtiğimiz günlerde yaptığı açılamaya göre; 2014 yılında 868 TL/Ton olan buğday fiyatları 2015' te 19 milyon tondan yaklaşık 3,6 milyon ton artışla 22,6 milyon tona ulaşmış ve buğdayın fiyatı yüzde 3 düşüşle 845 TL/Tona inmiştir. Diğer yandan elektrik, doğal gaz fiyatlarında anlamlı bir artış olmamakla birlikte, mazot fiyatlarında dünya piyasaları doğrultusunda önemli düşüşler yaşanmaktadır. Ayrıca iki yıl önceki ekmek fiyatların bir anda, tek merkezden verildiği aşikar olan bir işaretle daha yeni devreye girmesi, bu fiyatların belirlenmesindeki keyfi davranışın en net göstergesidir."

EKMEK NEDEN MAKARNADAN PAHALI ?

Ekmek zammının açıklanamaz durumuna en önemli örneğin ise makarna fiyatları olduğunu ifade eden TÜDEF Genel Başkan Hasan Atak, "Büyük yatırımlarla kurulmaktadır. Her türlü kalite ve hijyen kontrolleri yapılmış, birinci sınıf sert durum buğdayından, bol yumurta ile fırınlanan ve bünyesinde hiç nem bulunmayan paketli makarnayı markette 1.7 liraya, pazarda ise açık olarak 1,5 Liraya alabilirsiniz. Oysa bilindiği gibi ekmeğin yaklaşık üçte biri nemdir. Ülkemizde neredeyse her mahalleye bir fırın düşmektedir. Kara düzen, çok düşük kapasitelerle çalışan bu fırınlardaki; un, malzeme, işçilik ve hijyen kalitesinin ne derecede denetlendiği de söylenemez. Bu durumda yaşanan bu başıboş verimsizliğin faturası tüketiciye çıkarılarak, ekmeğin kilosu Ankara' da 4, İstanbul' da ise 5 liraya yükseltilmektedir. Bu durumda, hiç bir mantık ve hiç bir vicdan bu zammın gerekçesini açıklamaya yetmez." izahında bulundu.

TÜKETİCİYE, ATO VE İSO'YA ÇAĞRI

TÜDEF, açıklamasında tüketicilere seslenerek ekonomide, ticarette en büyük gücün 'tüketimden gelen güç' olduğu hatırlatılarak şöyle denildi: "Fırıncıların bu zam tarifesi tavan fiyatları belirlemektedir. Dolayısıyla geçmişte de örnekleri olduğu gibi her fırıncı illa ekmeği tavan fiyattan satmayabilir. Dolayısıyla siz kendi alım gücünüz yeterli olsa da; dar gelirlileri, o zamla giden bir ekmeği bile almakta güçlük çekenleri düşününüz. Bir kaç mahalle ötedeki zamsız ekmek üreten fırınları, halk ekmeğini tercih edebilirsiniz. Gerekirse üç gün ekmek yerine makarna, bazlama, gözleme tüketebilirsiniz. Zira, bu bilinçli tüketiciliğin bir gereği olduğu kadar, aynı zamanda 'komşusu aç yatarken tok yatmamak' anlamında bir sosyal dayanışma örneği de olacaktır."

ATO ve İSO'ya üye fırınlara ekmek zammının fırıncılar odaları tarafından getirilmiş olduğu ve zamlı tarifenin ticaret odaları üyesi fırıncıları bağlamadığı belirtilerek, "Yasanızdaki 'tüketiciyi koruma göreviniz' doğrultusunda, bir sosyal sorumluluk örneği göstererek bu izahı zor zammı uygulamayabilirsiniz. Böylece fiyatta değil ama rekabette, tüketicinin gönlünde öne çıkarsınız" açıklaması yapıldı.

TARIM VE TİCARET BAKANLIKLARI GÖREVE

Genel Başkan Hasan Atak, asıl görevin Tarım ve Ticaret Bakanlıklarına düştüğüne dikkat çekti. Atak, "TÜDEF olarak 78 milyon tüketicinin ekmeği için ilgili tüm mercileri göreve çağırıyoruz. Serbest piyasa, başıboş piyasa anlamına gelmemektedir. Tarım Bakanlığı et, süt ve ekmek gibi bazı temel gereksinim maddelerinde sosyal devlet ilkesi doğrultusunda daha etkin bir şekilde piyasayı düzenleyici görev bir üstlenmelidir. Ulusal politikaların belirlenmesine geniş tüketici kesiminin etkin katılımı ve temsili sağlanmalıdır. Bu doğrultuda ulusal ekmek politikaları belirlenmelidir. Ticaret Bakanlığı ise ekmek gibi bazı önemli gıda maddelerinin fiyatlarının ilgili esnaf odasınca tek taraflı belirlenmesine cevaz veren 507 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Yasası' nın 125 maddesini kaldırmalı; bunun yerine Evrensel Tüketici ve İnsan Haklarını öngören çağdaş düzenlemeleri getirmelidir." düşüncesini paylaştı.

CİHAN