Proje 2025 nedir ve iklim değişikliği hakkında ne diyor?

Proje 2025, 2023 yılında etkili sağcı düşünce kuruluşu Heritage Foundation tarafından hazırlanan, aşırı muhafazakar bir toplum yaratmaya yönelik 900 sayfalık bir politika "istek listesi". Trump, geçen yılki seçim kampanyasında Proje 2025 ile arasına mesafe koymasına rağmen, listede yer alan önerilerin birçoğunu hayata geçirdi bile. CNN'in Ocak ayı sonunda yaptığı analiz, Trump'ın ilk haftasında çıkardığı 53 emrin üçte ikisinden fazlasının Proje 2025'in 'Liderlik için Yetki' belgesindeki çağrılara yanıt verdiğini ortaya koydu.

Bu durum iklim açısından endişe verici. İklim inkârı geçmişine sahip gruplar tarafından kaleme alınan 'Liderlik için Yetki' belgesinde 'iklim değişikliği' neredeyse nevrotik bir şekilde yer alıyor. Bu konudan 50'den fazla kez açıkça bahsediliyor ve genellikle Biden yönetiminin bırakılması gereken "radikal bir önceliği" olarak tanımlanıyor. Geçen yıl yayınlanan bir rapora göre, belgedeki tüm enerji ve çevre politikaları hayata geçerse, ABD emisyonları 2030 yılına kadar mevcut yörüngenin 2,7 milyar ton üzerinde "önemli ölçüde artacak". Bu korkunç bir miktar: Hindistan'ın yıllık emisyonlarının tamamına eş değer.

Trump şimdiye kadar hangi iklim fonu kesintilerini hayata geçirdi?

Göreve geldiği ilk gün, Trump ulusal enerji acil durumu ilan etti ve Amerikalılar için fiyatları artırdığını iddia ettiği "yetersiz" enerji arzı için Biden'ı suçladı. Proje 2025'in "petrol ve doğal gaza karşı savaşı durdurma" talebine uygun olarak "sondaj, bebeğim, sondaj" artık oyunun adı. Trump, Alaska'da ve kıyı sularında fosil yakıt çıkarılmasına yönelik korumaları hızla yürürlükten kaldırdı.

Sözde enerji acil durumu ve Paris Anlaşması'ndan çekilmeyle ilgili manşetlerin ortasında, çok sayıda başka çevresel icra emri çıkarıldı. 'Amerikan enerjisini serbest bırakma' amacı altında, iklimle ilgili düzinelerce program iptal edildi. Bunlar arasında temiz enerji, ormanlar, çevresel adalet ve iklim göçü projeleri de yer alıyor. Biden tarafından kurulan ve ABD hükümetinin ulusal bir hizmeti olan Amerikan İklim Birliği de lağvedildi.

Hükümetin bilimsel kurumlarının da iklim projeleri ayaklarının altından çekiliyor. Hava, iklim, okyanus ve kıyılar için bilim, hizmet ve yönetim sağlayan federal kurum olan Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) yetkililerinin, yönettikleri hibe ve programlarda Trump'ın emirlerine aykırı olabilecek şartların bir listesini aldıkları bildirildi. NPR tarafından görülen listede "iklim değişikliği", "kirlilik" ve "doğal kaynaklar" gibi terimler yer alıyor.

İklim değişikliği dili resmi web sitelerinden de siliniyor. Örneğin geçen ay Politico tarafından görülen bir kurum içi e-postaya göre Tarım Bakanlığı (USDA) çalışanlarına iklim değişikliğini tartışan web sayfalarını silmeleri emredildi. Bu, Trump'ın ilk yönetimi sırasında federal hükümet web sitelerinde iklim değişikliğinden bahseden ifadelerin kaldırılması için yapılan hamleleri yansıtıyor.

Trump iklim karşıtı başka hangi hamleler yapabilir?

Proje 2025, talimatnamesinde "iklim değişikliği alarm endüstrisinin ana itici güçlerinden biri" olarak tanımlanan NOAA ile daha da ileri gitmek istiyor. Belgeye göre NOAA parçalanmalı, küçültülmeli ve hava durumu hizmetleri dışarıdan temin edilmeli. Ancak savunucular, günlük hava tahminlerini, orman yangını uyarılarını ve kasırga takibini sağlayan NOAA verilerinin halka kapatılmasının ölümcül sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarıyor.

Endişeli Bilim İnsanları Birliği'nde iklim kırılganlığı konusunda kıdemli sosyal bilimci Juan Declet-Barreto yaptığı açıklamada, "İklim değişikliğinin yıkıcı etkilerinin ve aşırı hava olaylarının daha sık ve yoğun hale geldiği bir dünyada, bu bilimsel güç merkezini bir iskelet operasyonuna dönüştürmekten daha kötü bir şey düşünemiyorum," dedi. "Eğer Başkan Trump NOAA'yı yıkma yolunda ilerlerse, sadece zenginler özel veri kaynaklarını karşılayabilecekken, çoğu insanın hayat kurtaran bilgilere erişimini tehlikeye atacaktır."

Zamanımız Yok, iklimi geriye götürecek daha pek çok plan öngörüyor. NASA'nın Yer Bilimi bölümünün fonlarının kesilmesi ya da kısıtlanması, bunun da iklim verilerinin daha fazla sansürlenmesine yol açması bekleniyor. Ayrıca, fosil yakıt projelerine karşı protestoları suç haline getirecek ve iklim aktivizmini ciddi şekilde engelleyecek yeni yasaların çıkarılabileceğinden korkuluyor.