Ortadoğu Teknik Üniversitesi (
ODTÜ) Havacılık ve
Uzay Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nafiz Alemdaroğlu, insansız hava
araçları teknolojisine yönelik çalışmaları ABD'nin ardından yapan ilk ülkenin
Türkiye olduğunu söyledi.
1980'li yılların ortalarından sonra başlayan çalışmaların terörle mücadelede şimdiye kadar ciddiye alınmadığını dile getiren Prof. Dr. Alemdaroğlu, "Silahlı Kuvvetler'imizin bazı şeyleri biraz daha hızlı yapmasında yarar var. Mini ve taktik insansız uçaklarımız çalışıyor olsaydı, ABD istihbaratına muhtaç olur muyduk?" şeklinde konuştu. Zamanı geçmiş istihbaratın hiçbir işe yaramayacağı gerçeğine atıfta bulunan Alemdaroğlu, "Özellikle karşınızda düzenli ordu yoksa mücadele edebilmeniz için anlık istihbarat çok önemli hale geliyor. Bunu sağlayabilen en önemli mekanizma
insansız hava araçları. Çünkü yukarıdan gördüğünü anında yere bildiriyor." ifadelerini kullanıyor.
ABD'nin Irak'ta ve geçmişte
Afganistan operasyonunda insansız uçakları kullandığını belirten Alemdaroğlu, "Anlık istihbarat en iyi insansız hava araçları (İHA) aracılığıyla alınır. Uydudan alınan görüntü ve fotoğraflar da geçerliliğini kısa sürede yitirir. Anlık değildir. Sonra siz uyduyu istediğiniz yere götüremezsiniz. Ona uymak zorundasınız. Uyduya uymak zorundasınız. Ancak insansız hava araçlarını istediğiniz yere götürebilirsiniz. Sırtınızda taşıyabilir, elinizle atabilirsiniz." açıklamasında bulunuyor.
ODTÜ hangarlarında çeşitli projelere
imza atan Prof. Dr. Alemdaroğlu ve ekibi, insansız hava araçları konusunda bir mükemmeliyet merkezi olmayı hedefliyor. İnsansız araç teknolojisinin en uç nokta olduğunu kaydeden Alemdaroğlu, "Gerek içerisine konulan faydalı yük dediğimiz
elektronik sistemler, gerekse uçağın kendisi pahalı sistemler. Sistemleri çok verimli şekilde uçurmanız lazım. 12-24 saat havada uçurmak kolay değil. Uçağı hafif ve sağlam yapmanız lazım. Bu nedenle biz olaya akademik yönden yaklaşıyoruz. Şirketler daha ziyade maddi kazancı ön plana alıyor. Para kazanmadıktan sonra hiçbir işe soyunmak istemezler. Biz ise tüm yenilikleri denemek istiyoruz. İHA'lar konusunda bir mükemmeliyet merkezi olmayı hedefliyoruz." şeklinde konuştuyor.
Kuş büyüklüğünde uçaklar
İnsansız hava araçları kullanım amaçlarına, havada kalış süresine ve boyutlarına göre sınıflandırılabiliyor. Kullanım amacına göre sınıflandırılan insansız uçaklar şunlar:
Micro İHA'lar: 15-75 cm arasında ebatları olduğu için rüzgardan kolay etkileniyorlar. Ve bu nedenle de kapalı alanlarda kullanılıyor. Rehin alma olaylarında binaların içine bırakılan micro İHA'lar, güvenlik güçlerine büyük kolaylık sağlıyor.
Mini İHA'lar: Ebatları 2-2,5 metre. Konsept olarak elden atılıyor. Ya karnının üzerine ya da paraşütle yere iniyor. Daha ziyade tabur seviyesinde birliklerde kullanılıyor. Havada 1-2 saat kalıyor.
Taktik İHA'lar: Ebatları 3-5 metre. Yüksekten uçabiliyor ve daha fazla yük taşıyabiliyor. Kameraları daha uzak mesafeden çekim yapabiliyor.
MALE (Orta irtifa uzun seyir): Bulutların olduğu 3000-3500 metre yükseklikte uçabiliyor. Gerçek zamanda video aktarıyor.
Sadece ABD tarafından kullanılan kıtalararası uçuş yapabilen Global Hawk (
Küresel Şahin) sınıfı. Bu sınıftaki bir İHA, ABD'den Avustralya'ya kadar uçabildi. 10 bin metrede uçabiliyor.
Erkan Acar - ZAMAN